بایگانی بخش اندیشه



رنه ژیرار (René Girard )

آیا خشونت همیشه پیروز است؟

رنه ژیرار با این ادعا مخالفت می‌کند که سیاستْ ناتوان از مقابله با تشدیدِ افراط‌گری‌ها است، اما شک دارد که انسان‌ها بتوانند از لبه‌ی این پرتگاه عقب بروند.

روادید گرایش و کنش جنسی دوهمجنس در گشودگی منابع اسلامی

مهرداد علی‌پور - موضوع این بخش از مقاله گزارش و سنجشی از دو رویکرد اسکات سراج الحق کُگل و آرش نراقی است.

نقد نظریه مدارای ملکیان: عدم تمایز میان مقام جامعه مدنی و مقام دولت

میثم بادامچی − اشکال اصلی نظریه مدارای ملکیان این است که مقام عمل در حوزه خصوصی یا جامعه مدنی و مقام عمل در حوزه عمومی یا سیاسی را در هم آمیخته است.

منابع اهل سنت و الاهیات همجنس‌خواهی در نگره و اندیشه‌ی روشنفکران مسلمان

مهرداد علی‌پور − در این بخش به دیدگاه‌های جوزف مسعد، کیثیا علی، امرین جمال و سمر حبیب می‌پردازیم.

ملکیان در باب مدارا

میثم بادامچی − بنا بر تاکید ملکیان در آثارش، می‌توان نتیجه گرفت شکل ایده آل حکومت برای او نوعی از لیبرال دموکراسی است.

افسون‌زدایی از جهان

جواد موسوی خوزستانی − عطار در داستان سیمرغ‌، تمهیدات و شگردهای خلاقی را به کار می‌گیرد که بحث در باره این تمهیدات، انگیزه نگارش این یادداشتِ کوتاه است.

گشودگی یا ناگشودگی منابع اسلام شیعی در مواجهه با همجنس خواهی از منظر محققان شیعه

مهرداد علی پور – در این بخش دیدگا‌ه‌های محسن کدیور، اکبر گنجی و ابوالقاسم فنایی در مورد همجنس‌خواهی بررسی و سنجیده می‌شوند.

نقد رویکرد ملکیان متاخر به عقلانیت و معنویت

میثم بادامچی − اشکال عمده جدا کردن کامل معنویت از دین در آن است که ارتباط معنویت را با سنتهای کهن دینی که یکی از مهمترین منابع الهام بخش معنویت بوده‌اند کمرنگ می‌کند.

همجنس‌گرایی و دوجنس گرایی − مفهوم شناسی، تطبیق، عالمان سنتی، و روشنفکران مسلمان

مهرداد علی پور − فقیهان، مفسران و اخلاقیان سنتی هنوز صورت مسئله‌ی گرایش و کنش جنسی دوهمجنس، اعم از همجنس‌گرایی و دوجنس گرایی، را در مباحث خویش مطرح نکرده‌اند.

ملکیان و نظریه عقلانیت و معنویت

میثم بادامچی – مصطفی ملکیان تقریر حقیقت و تقریر مرارت را دو وظیفه اخلاق اجتماعی روشنفکران معنوی می‌داند.

پدیده‌شناسیِ «دزدی»

ر. رمضانی – دزدی دقیقاً چیست؟ بخاطر همه‌ی شکل‌های جوراجوری که این کنش می‌تواند به خود بگیرد، تعریفِ آن کارِ چندان آسانی نیست.

ملکیان: استدلال در برابر تعبد

میثم بادامچی – مصطفی ملکیان یکی از روشنفکران نامدار ایران در دو دهه اخیر است. بدیع‌ترین دستاورد او را می‌توان نظریه "عقلانیت و معنویت" دانست.

هرمنوتیک و نظریه کنش ارتباطی

جک مندلسون − بینش‌های هرمنوتیکی چگونه با گرایش‌های متأخرترِ هابرماس ناسازگاری دارد؟

فضیلت “ضعف” − گفت‌وگو با جانی واتیمو

مهرداد پارسا – ایده "تفکر ضعیف" واتیمو ابزاری است برای نشان دادن شکاف‌‌‌های هر گونه جهان بینی بنیادگرایانه که امکان پرسش کردن از خویش را مسدود و ممنوع می‌کند.

برخوردِ انتقادی میانِ هابرماس و گادامر

جک مندلسون − گادامر در مفهومِ هابرماسیِ‌ بازاندیشی ردپای توهم‌های ایده‌باورانه-خرد‌گرایانه را می‌بیند.

نام‌های مستعار: نام‌هایی برای هیچ‌کس، نام‌هایی برای همه

خالد صالح − استفاده از نام مستعار رابطه ای استثنائی با کلمات و ایده‌ها را ممکن می‌کند که برای طیف گسترده ای از نویسندگان جهان مدرن وسوسه‌برانگیز بوده است.

در نقد روش و منش روشنفکری مصطفی ملکیان

امیر یحیی آیت‌اللهی − مصطفی ملکیان به مسئله‌ای در میان گره‌های ناگشوده‌ی روشنفکری ایرانی بدل شده است. هدف این نوشتار بازشناسی این مسئله و به‌دست دادن تحلیلی درخور از سویه‌های آن است.