بایگانی بخش اندیشه



چگونگی خواندن و نوشتن مطلب فلسفی

لویی پویمان − هر کس که در عُنفوان جوانی به فلسفه نزدیک می‌شود، دلشوره‌ی عمیقی احساس می‌کند. تجربه من به عنوان دانشجو نیز چنین بود.

زن شدن

لوس ایریگاری: "زن شدن" یا "یک زن شدن" به پروش هویت خودم و هویتی که از بدو تولد مال من است مربوط می‌شود.

ادعا، ارزش، نتیجه

متیو الن − وقتی دانستیم که ادعاها چیستند و چه ویژگی‌هایی دارند، بهتر می‌توانیم آنها را در استدلال‌مان به‌عنوانِ گزاره و نتیجه به کار ببریم.

ذاتی و عَرَضِ دین اسلام

حسن یوسفی اشکوری − آیا دین اسلام دارای ذاتی ثابت است؟ پاسخ درست به این پرسش می‌تواند فصل فیصله‌بخش مبحث «اسلام و تاریخ اسلام» باشد.

کارخانه‌ رؤیاسازی و دین علمی- تخیلی‌اش، سایِنتالوژی

مجید محمدی − مرز مشخصی میان داستان‌های علمی تخیلی و ادیان و ایدئولوژی‌ها وجود ندارد و یک نفر به سادگی می‌تواند میان آنها رفت و آمد کند.

ادعا و استدلال

متیو الن − استدلال یک مهارت است. مهارت را می‌توان از طریق تمرین پیشرفت و بهبود داد. کتاب «تفکرِ هوشمندانه» به ما این امکان را می‌دهد که استدلال را تمرین کنیم.

نقش مسلمانان در ساختمان نظری و عملی اسلام

حسن یوسفی اشکوری − اسلامی که امروز می‌شناسیم، عمدتاً برساخته تفاسیر مؤمنان از همان آغاز تاکنون است و از همین مقطع است که اکنون آن را «تاریخ دین اسلام» می‌نامیم.

ارزش‌های اخلاقی و ضرورت‌های اقتصادی: تحلیلی از «مسئله آدام اسمیت»

مهران رضایی − در برخی از فیلسوفان مانند کانت و ویتگنشتاین دوره‌های متمایزی از اندیشه ورزی قایل مشاهده است. در در مورد دوره‌های اندیشه ورزی آدام اسمیت نیز چنین چرخشی در اندیشه او طرح شده...

ادعاها: مؤلفه‌های کلیدی استدلال

متیو الن − استدلال راهی است برای به کار بستنِ واژه‌ها و گزاره‌ها. زبان به ما اجازه می‌دهد تا درباره‌ی جهانْ ادعا برنهیم. ادعاها سازنده‌ی اصلیِ استدلال هستند.

محمد مصدق و تجربه اصلاح انقلابی

مجتبی‌ مهدوی − ایران امروز محتاج برنامه و منش سیاسی‌ای چون مصدق است، زیرا نه به اصلاحی رفرمیستی و نه انقلابی خشونت بار, بلکه به اصلاح انقلابی نیازمنداست.

پیامدهای ضروری تفکیک بین دین اسلام و تاریخ اسلام

حسن یوسفی اشکوری − در درک و تحلیل و تفسیر دین تاریخی (مانند هر پدیدهٴ تاریخی دیگر) سه عنصر دخالت مستقیم دارند: انسان، زمان، و جامعه.

تفکر هوشمندانه را چگونه مطالعه کنیم؟

متیو الن − منظور ما از متفکرِ هوشمند آن نیست که آدمِ متفاوتی شویم، بل باید مهارت‌هایی را که از قبل داریم، «بهبود» بخشیم.

سازش با حکومت استبدادی؟

اکبر گنجی − تغییر رژیم به چه قیمتی؟ مبارزه برای دموکراسی در دوران اخیر حاوی چه درس‌هایی است؟

مبانی نظری تمایز بین دین و تاریخ آن

حسن یوسفی اشکوری − آیا می‌توان بین «دین» و «تاریخ دین» تفاوت و تمایز نهاد؟ به بیان دیگر: آیا تاریخ دین همان خود دین است و بین آن دو نسبت این همانی بر قرار است؟

اسلامی‌سازی انجمن حکمت و فلسفه

میثم بادامچی − موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، یا آن گونه که بطور شفاهی معروفتر است "انجمن حکمت و فلسفه"، یکی از مهم‌ترین نهادهای آموزش علوم انسانی در سطوح تحصیلات تکمیلی در ایران...

تفکرِ هوشمندانه چیست؟

متیو الن − واژه‌های زیادی هستند که کم و بیش با اصطلاحِ «اندیشیدن» گره خورده‌اند. اغلب به ما می‌گویند که «درباره‌ی فلان مسئله فکر کنید»، «عمیق تحلیل‌اش کنید»، «استدلال به کار ببرید»، یا «عقلانی برخورد...

شاه ایران‌دوست، یا آریامهر غرب‌پسند

چند صباحی است که به موازات تشدید فشارهای همه جانبه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از سوی جمهوری اسلامی علیه مردم، نگاه رمانتیک به دوران پیش از انقلاب افزایش یافته و در این میان چهره‌ای متفاوت...