بایگانی بخش اندیشه



مارتین هایدگر

هایدگر و مارکس

م. مهاجر – این مقاله قدیمی به قلم والنتینو گراتانا (فیلسوف مارکسیست ایتالیایی) از آثاری است که در دهه ۱۹۷۰ بحث درباره هایدگر از زاویه‌ای سیاسی و با نظر به آلودگی او به نازیسسم را گشودند. این بحث همچنان ادامه دارد.

صحنه‌ی اجتماعی، و نشیب و فرازهای چپ

ف. دشتی − اگر بپذیریم بدون افق و چشم اندازِ ساختن نوعی دیگر از انسانیّت نمی‌توانیم حتّا یک قدم پیش نهیم، چه آغازی پیش روی ماست؟

نقد نو چیست؟

شیریندخت دقیقیان – این نوشته به معرفی نقد نوگرای رولان بارت اختصاص دارد. پس از معرفی، نمونه‌ای از این شیوه نقد عرضه می‌شود: درباره‌ی فیلم "عصر جدید" چارلی چاپلین

تحول اندیشۀ داریوش شایگان پس از انقلاب اسلامی

علیرضا مناف‌زاده − اسکیزوفرنی فرهنگی که شایگان در خصوص فرهنگ‌های اسلامی، خاصه فرهنگ ایرانی از آن سخن می‌گوید- و آن را در تمام‌ عرصه‌های زندگی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در بطن این فرهنگ‌ها می‌بیند- ریشه...

معماری فراتر از هنر

حمید فرازنده − نگاهی به بخشی از آثار فرانسیس کِرِه، معمار معاصر بورکینافاسویی -آلمانی

از دانشگاهِ کهنه به دانشگاهِ نو

جویا آروین − دانشگاهِ مدرن چگونه زاده شد؟ چرا دانشگاه برلین (عکس) سرمشق شد؟ در این نوشته نگاهی کوتاه می‌اندازیم به دگرگونی دانشگاه در دوران مدرن.

جامعه‌ی مدنی و شهروندان

شیریندخت دقیقیان − در این نوشته به سیر مفهوم جامعه‌ی مدنی، توانمندسازی شهروندی و ارتباط آن با جنبش‌های اجتماعی می‌پردازم.

افسانه‌ی وجودِ “تساهل و آزادی” در پندار عرفانی

محمود فلکی − گروهی از "روشنفکران" از یک‌سو ادعای مدنیت و مدرنیت و خردورزی دارند و از سوی دیگر هنوز عاشق و شیفته‌ی ذهنیتِ عرفانی‌اند یا هنوز با شعر شاعران عارف دگرگون می‌شوند یا با...

مدینه‌های فاضله‌ی ایرانی و استبداد

عقیل دغاقله − در یک سو مدینه النبی و در سوی دیگر یک ایران متجدد همسان با تصور آرمانی از غرب. راه جایگزین برای آینده‌ای بهتر در گرو یک دموکراسی واقعی است. و قدم اول...

نفرت از موسیقی

حمید فرازنده – معرفی پاسکال کینیار ، شاعر، نویسنده و موسیقی‌دان معاصر فرانسوی، همراه با ترجمه رساله‌ی هفتم از کتاب «نفرت از موسیقی» او.

معمای هویدا: زندگی‌نامه سیاسی و مسئولیت روشنفکری

افشین متین عسگری-معمای هویدا نوشته عباس میلانی در حالی که شایستگی‌های زیادی دارد، اما در نهایت اثری ناامیدکننده و گمراه کننده است؛ چراکه میلانی مقادیر زیادی از تعصب و جانبداری سیاسی را در بازسازی تاریخی...

دو نگرش پیرامون تعهد نویسنده: ژان پل سارتر و رولان بارت

شیریندخت دقیقیان – این نوشته شرحی است بر جدل ژان پل سارتر و رولان بارت با یکدیگر با نظر به دو کتاب آنها، "ادبیات چیست" و "درجه‌ی صفر نوشتار"، تا بر مفهوم تعهد نزد این...

چرا نباید آیات شیطانی را فراموش کرد؟

بازخوانی «پیش از راست کیشی، آیات شیطانی در اسلام اولیه» اثر شهاب احمد

رضا براهنی، چپ پسااستعماری و حق تعیین سرنوشت

میثم بادامچی – موضع زنده‌یاد رضا براهنی در مورد حقوق اقوام نیاز به بررسی انتقادی دارد. این نوشته نکته‌هایی در این زمینه است.

ایران در دوره‌ی پساقهرمانی

محمدرضا نیکفر − ما دوره‌ی قهرمانی را پشت سر گذاشته‌ایم، چون انبوهی قهرمان سربرآورده‌اند: زنان، کارگران‌، معلمان‌، زندانیان سیاسی پرشمار، روشنفکران، مردمی‌‌ که در خیابان شجاعانه اعتراض می‌کنند، جامعه‌ای که از دیوار رنج بالا می‌رود.

سایمون کریچلی: ما به مدیران تنهایی‌ خود تبدیل شده‌ایم

ما معمولا دچار این وسوسه می‌شویم که وجه تاریک زندگی را نادیده بگیریم. اما سایمون کریچلی، فیلسوف انگلیسی، به دقت به آن نگاه می‌کند. او بر مرگ، خودویرانی و از خود بیزاری در عصر اینستاگرام...

دوران آتش و خون: کمون پاریس به روایت والتر بنیامین

۱۵۱ سال پیش در چنین روزهایی، کمون پاریس به خاک و خون کشیده شد. «پروژه پاساژها»ی والتر بنیامین معرف پاد-تاریخ قرن نوزدهم پاریس است؛ و پرتره‌ای روشن و واضح از آشوب انقلابی و درهم‌شکستن...