بایگانی بخش اندیشه
توجه فلسفه به جسم
کارولین کورسمیر − وقتی در سن رشد باشید، ده سال زمانی طولانی است. اما در بزرگسالی ده سال میتواند به قدر یک چشم به هم زدن باشد. این موضوع در مورد فلسفه هم صدق میکند، حوزهای که به احیا و بازیابی بخشهایی از خود تمایل دارد، تا اینکه بخشهای...
حمید پرنیان– اصطلاح «نهاد» از زوایای گوناگونی بررسی و تعریف شده است، آنچنان که ما تعریفهای جامعهشناختی و اقتصادی و فلسفی گوناگونی از نهاد داریم. نوشته زیر نهاد اجتماعی را تعریف میکند، ویژگیهای آن را...
جاشوا نوب− همواره معمول بوده است فلسفه را به عنوان رشتهای در نظر بگیرند که عمدتاً شامل سؤالهایی درباره شرایط انسان است. فرض بر این بوده که فیلسوفان عمیقاً به رابطهی بین خرد و احساس،...
محمدرضا نیکفر – فرهنگ، از دید دوستدار "ما" است، یک "ما"ی تاریخی. "من" نمیتوانم بیندیشم، چون "ما" نمیتوانیم بیندیشیم. تشخیص بیماری زمانه به سبک دوستدار بر پایهی استدلالی از همین دست است. به باور او...
حمید پرنیان – اعتماد چیست و معیارهای آن کداماند؟ چه چیزهایی اعتماد را ممکن میکنند؟ این مقاله به اختصار به این پرسشها میپردازد. مقاله، ترجمه آزادی است از بخشی از مدخل "اعتماد" در "دانشنامهی فلسفی...
شهناز مسمیپرست − موضوع چیستی فلسفه در تمام دورههای تاریخ زندگی انسانی مطرح بوده است. فیلسوفان پاسخهای متفاوت و حتی متضادی به پرسش درباره چیستی فلسفه دادهاند. در این مقاله دیدگاه گئورگ زیمل، جامعهشناس و...
کریس برترام − مهمترین پیشرفت فلسفه سیاسی در دههی گذشته گسترش این درک بوده است: آن تعریفهایی از عدالت که خود را در مرزهای ملتها محدود میکنند ناکافیاند، زیرا ساختارهای همکاریای که زندگی بشر را...
محمدرضا نیکفر – پروژهای ثابت در تلاش فکری ماکس وبر پرداختن به جنبههایی از این موضوع است که غرب چگونه غرب شد. اگر پرسش مطرح برای دوستدار را به این صورت تقریر کنیم که ایران...
امین بزرگیان − بسیاری میپندارند، به خصوص آسیب شناسان اجتماعی، که تغییرات فرهنگی دردهههای اخیردر ایران تماما ماحصل یک فرهنگ دیگر است، فرهنگ رقیب. براین اساس کارفرهنگی ازنظرآنان، اصولا صورت بندی میدان کارزار ومبارزه با...
بابک مینا − این مقاله دربارهی هانری کُربَن، فیلسوف ایرانشناس فرانسوی، و خوانش سنت عرفانیـاشراقی شیعه است. مایلم آن را با این سخن آغاز کنم: «یک متن متن نیست مگر آن که در نگاه...
حمید پرنیان − هانیفان (L. J. Hanifan)، اقتصاددان امریکایی، در سال ۱۹۱۶ اولین کسی بود که از مفهوم «سرمایهی اجتماعی» استفاده کرد. مراد وی از این مفهوم، سرمایهگذاری فرد در جامعه به لحاظ ارتباطاتش بود؛...
کارکرد اصلی گزافهگویی ظاهراً فریب انسانها و دستکاری باورهای آنها است. ولی گزافه آنچنان دروغی است که کمتر کسی آنرا باور میکند، مگر آنکه دست به جهشی باوری زند. ولی جهش باوری را باید خود...
ترجمهی مریم اقدمی- متافیزیک حوزه جذابی از فلسفه است. همانطور که بیشتر متافیزیکدانها به شما خواهند گفت، این شاخه از فلسفه دربارهی مطالعهی ماهیت واقعیت است. اما متخصصان این حوزه روپوش سفید نمیپوشند و پول...
محمدرضا نیکفر – هرگاه بخواهیم نقش فلسفه، شکلهای دیگری از دانش و کلاً اندیشیدن در تاریخ یک جامعه را بررسی کنیم، بایستی آنها را همچون فعالیتهای اجتماعی در نظر گیریم. اندیشهی ناب مفهومی انتزاعی است...
عرصۀ سیاست حکومتی در ایران عرصۀ اغراق در توانمندیها و دستاوردها است. مقامات حکومتی بهطور کلی و ریاست جمهور آن بهطور خاص مشهور به بیان اظهاراتی هستند که به شکل مؤدبانه اغراق و مبالغه و...
ترجمهی منصور تیفوری- داستایوفسکی در رمان "ابله" به نکتهی مهمی دربارهی گناه اشاره میکند، تأملی که در پسزمینهی آغاز پیدایش رسانه و مطبوعات در روسیهی عصر داستایوفسکی شکل گرفتهاست. در این تامل داستایوفسکی دربارهی جنایت...
حمید پرنیان− در ۱۹ ژانویهی ۲۰۱۱، آلن بدیو فیلسوف سرشناس فرانسوی، سمیناری برگزار کرد با عنوان «"تغییر جهان" چه معنایی دارد؟». او در این سمینار سخنرانیای کرد که مکتوب نبود. فشردهای از آن به قلم...