بایگانی بخش اندیشه



پوستری از حروف انگلیسی

آخرین کورسوهای مدرن: کار، فناوری و جنبش در آزمایشگاه «قدرت کارگری»

روایت فرانکو براردی، نظریه‌پرداز و مبارز مارکسیست ایتالیایی، از آنچه بر جهان معاصر گذشته است: از مبارزات کارگری و دانشجویی پرشور در دهه ۱۹۶۰ تا بازگشت ناسیونالیسم و ​​نژادپرستی در آغاز قرن جدید که ریشه در شکست طبقه‌ی کارگر و استحاله جبهه کار به موزاییکی از قطعات داشت.

ساختار خویشاوندی و پیچیدگی تحول فرهنگی

عباس مؤدب – این گزارشی است درباره جامعه‌ی بومیان گرینلند. توجه آن به ساختارهایی است که صرفا با قانون و توصیه خیرخواهانه دگرگون نمی‌شوند.

قیامِ ژینا، گفت‌وگوی سیاسی و جامعه مدنی

نعیمه رشتیانی − میدانی فکری که در فضای اجتماعی پس از قیام ژینا در حال ساخته شدن است، هرچه بیشتر در حال دگرگونی است، آن هم به سمتِ یک دموکراسی‌خواهی رادیکال.

ایده‌ی جمهوری شهروندی

محمدرضا نیکفر – این نوشته در دفاع از جمهوری‌خواهی،‌ ایده‌ی جمهوری شهروندی را به عنوان ایده‌ای تنظیم گر در فعالیت سیاسی و جهت‌گیری‌ راهبردی پیش می‌گذارد.

نقدی روانکاوانه بر رویکرد میان‌بُرشی و سیاست هویت-محور

نیکلاس دیاز − مدل مسلط میان‌بُرشی بر اساس سیاست هویت-محور، نمی‌تواند جهانشمول باشد، زیرا بر روی تجربه‌های خاص تمرکز می‌کند و نمی‌تواند مخالفت اصیل با نظام اجتماعی را جلو ببرد، زیرا پیشبرد یا نمایندگی کردن...

منشور بیست تشکل و مسئله دولت آینده

محمد حاجی‌نیا ــ «منشور بیست تشکل»، با عطف به مطالباتش، طرحی از دولت آینده را ترسیم می‌کند. مقاله پیش رو تأملی بر این چشم‌انداز از خلال خوانش انتقادی مقاله سعید رهنما درباره منشور است.

پیشه‌وری که بود و فرقه دموکرات آذربایجان چه در سر داشت؟

میثم بادامچی − تأسیس فرقه، پس از مذاکراتی که دراوائل شهریور ۱۳۲۴ میان میرجعفر پیشه وری و حاج علی محمد شبستری صورت گرفته بود، با انتشار بیانیه‌ای به امضای ۴۸ نفر از مؤسسان موقت آن...

در گفت‌ و گو با ژیلبر آشکار : جهان و جنگ سرد جدید 

گفت‌وگوی تیری لابیکا با ژیلبر آشکار به مناسبت انتشار کتاب جدید او، جنگ سرد جدید: ایالات متحده، روسیه و چین، از کوزوو تا اوکراین.

دولت‌سازی در ایران؛ وثوق‌الدوله یا رضاخان میرپنج؟ 

رضاشاه و وثوق‌الدوله هر دو در پی توانمند کردن هرچه بیشتر دولت مرکزی بودند اما در دو مسیر متفاوت: یکی در درون منطق مشروطه و تلاش برای باقی ماندن در آن و دیگری در تلاش...

انقلاب در غیاب حزب‌ها و سازمان‌های چپ

ف.دشتی – ضعف چپ ایران چه علت‌هایی دارد؟ تصحیح دیدگاه سوسیالیستی باید در چه راستایی صورت گیرد؟

جنبشِ «زن، زندگی، آزادی» و آینده‌ی دین در ایران

جویا آروین – جنبش صرفاً با حکومتِ دینی یا دینِ حکومتی سرِ ستیز ندارد؛ فراتر می‌رود و تقدسِ دینی را از بن و پایه نشانه می‌گیرد.

ارتباط حزب توده و فرقه‌ی دموکرات آذربایجان

میثم بادامچی − حزب توده به عنوان یک حزب سراسری ایران با جدایی‌طلبی مخالف بود و هرگونه اتهام تجزیه‌طلبی به فرقه را نیز رد می‌کرد. «مسئله‌ی اصلی» برای حزب توده حل مسئله‌ی آذربایجان و کردستان...

وعده‌ی دروغین ChatGPT

نوام چامسکی، یان رابرتز و جفری واتومول – ماشین‌هایی چون ChatGPT عمیقا متفاوتند با نحوه‌ی استدلال و کاربرد زبان از سوی انسان‌ها. این تفاوت‌ها محدودیت‌های شدیدی برتوانایی‌های این برنامه‌ها تحمیل کرده، اختلال‌هایی نازدودنی در آنها...

دولت و بازتولید سرمایه جهانی: مثال بازنشستگی در فرانسه

امتناع دولت فرانسه از پذیرش خواست و ارادۀ عمومی درقبال مسئلۀ بازنشستگی، که فعلاً با توسل به یک جور «وضعیت اضطراری» حل و فصل شده، نه فقط مختص به ماکرون و نیروهای نولیبرال جامعه فرانسه...

مسائل سوسیالیسم

ف. دشتی – آیا ما باید با توجه به شکست‌های پی در پی انقلاب‌های سوسیالیستی در قرن پیش، از «اندیشه‌ی سوسیالیسم» نیز چشمپوشی کنیم؟

 «دولت» در کجای تحلیل آصف بیات قرار دارد؟

حمیدرضا یوسفی − آصف بیات در تحلیل خود مشخصاً به «دولت» و دقیق‌تر بحران دولت نمی‌پردازد، و این بی‌توجهی به بحران دولت، فهم روابط قدرت در ساختار سیاسی حاکمیت را با مشکل مواجه می‌سازد. از...

رضاشاه و زمینه‌ی فرهنگی تاسیس فرقه‌ی دموکرات آذربایجان و حزب دموکرات کردستان

میثم بادامچی – این بخش نخست از یک مجموعه ۹ بخشی است که به بازخوانی حکومت یک ساله‌ی فرقه‌ی دموکرات در آذربایجان اختصاص دارد.