ایران با برنامه موشکی‌اش اتحادیه اروپا را بر سر یک دو راهی قرار داده یا اتحادیه اروپا با دو شرطی که برای کانال مالی با ایران در میان گذشته، جمهوری اسلامی را با چالش تازه‌ای مواجه کرده؟ سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران وارد پاریس شد.

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران (عکس: آرشیو)

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران سه‌شنبه ۱۶ بهمن/ ۵ فوریه رای شرکت در ششمین دور گفت‌وگوهای سیاسی ایران و فرانسه با موریس گوردومونتاین، دبیرکل وزارت خارجه این کشور وارد پاریس شد. خبرگزاری صدا و سیما گزارش داد که این سفر از پیش برنامه‌ریزی شده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم موضوع ساز و کار مالی اروپا که هفته گذشته اعلام شد نیز در دستور کار مذاکرات دو طرف است.

پیش از سفر عراقچی به پاریس صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه و همچنین سید حسین نقوی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی اعلام کردند که اروپا برای راه‌اندازی کانال مالی با ایران دو شرط مطرح کرده است: یکی پذیرش FATF و دوم مذاکره درباره برنامه موشکی سپاه. صادق لاریجانی که ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را نیز به عهده دارد در سخنانی در جمع مسئولان قوه قضائیه گفت ایران این دو شرط را نمی‌پذیرد. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز گفت ایران بر سر برنامه موشکی خود با احدی مذاکره نمی‌کند.

از سوی دیگر اتحادیه اروپا شامگاه گذشته، در آستانه سفر عراقچی به پاریس با انتشار بیانیه‌ای در ۱۲ ماده اعلام کرد که «به ‌طور جدی» نگران آزمایش‌های موشک‌های بالستیک ایران است و از تهران خواست فعالیت‌هایی را که موجب بی‌اعتمادی عمیق و بی‌ثباتی منطقه شده، متوقف کند:

«همراه با افزایش تعداد آزمایش‌ها و پرتاب‌های موشکی عملیاتی، ایران کماکان تلاش می‌کند تا برد و دقت موشک‌های خود را افزایش دهد. این فعالیت‌ها موجب عمیق شدن بی‌اعتمادی شده و به بی‌ثباتی منطقه‌ای کمک می‌کند.»

در بخش دیگری از این بیانیه به ضرورت تصویب قوانین مبارزه با پولشویی به عنوان پیش‌شرط اجرایی شدن کانال مالی با ایران اشاره شده است:

«شورای اروپا، از پیشرفت‌های حاصل‌شده برای انجام اصلاحات ضروری [در زمینه FATF] استقبال کرده و از ایران می‌خواهد طبق تعهداتش در برنامه اقدام FATF، قوانین لازم را تصویب و اجرا کند.»

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران شامگاه گذشته پس از جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در جمع خبرنگاران گفت:

 «در FATF اروپایی‌ها شرط مطرح نکردند، توصیه از طرف‌های تجاری ما این است که اگر FATF و شرایط آن انجام شده باشد امکان تبادلات خارجی و بانکی ما نیز فراهم‌تر است. پیش از اینکه این سازو کار برای ما مهم باشد برای اروپایی‌ها مهم است تا به دنیا نشان دهند تا حدی استقلال دارند و می‌تواند منافع خود را پیگیری کنند. ما منتظر هستیم ببینیم اروپاییان چه کاری می‌کنند این به این معنی نیست که ما در ۹ ماه گذشته هیچ اقدامی انجام نداده‌ایم ما با روسیه، چین، هند، ترکیه، عراق و سایر کشور‌ها روابطمان را داشتیم و ادامه می‌دهیم و منتظر اروپا نمی‌نشینیم، اگر اروپا بخواهد ثابت کند که شریک قابل اعتماد است باید اقدام کند.»

پنجشنبه ۳۱ ژانویه کانال مالی برای تراکنش‌های مالی با ایران موسوم به «Instex» رسماً آغاز به کار کرد. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران اعلام کرده بود که گام بعدی ایجاد ساز و کار مشابهی در داخل ایران است با این هدف که تبادلات ریالی را برای طرف ایرانی تجارت با شرکت‌های اروپایی سازماندهی کند.

سوئیس هم در حال راه‌اندازی کانال مالی مشابه اما مستقل از اینستکس برای عرضه غذا، دارو و وسایل پزشکی به ایران است. طرف‌ آمریکایی نیز در این گفت‌وگوها شرکت دارد. رئیس قوه قضائیه که تصمیم‌گیری درباره FATF نیز به مجمع تشخیص مصلحت به ریاست او محول شده روز گذشته گفته بود:

«مگر جمهوری اسلامی ناتوان است که برای دارو و غذا تن به خواسته‌های آن‌ها بدهد؟»

بیشتر بخوانید: