رؤسای جمهوری آمریکا و روسیه در دیدار احتمالی خود در ویتنام به بررسی توافق جدیدی بر سر سوریه خواهند پرداخت. کره شمالی نیز از محورهای گفتوگوی احتمالی است.
خبرگزاری دولتی «روسیه» شنبه چهارم نوامبر / ۱۳ آبان به نقل از دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گزارش داد که مسکو و واشنگتن «در حال بحث بر سر توافقی در سوریه هستند.»
او گفت که این توافق بخشی از موضوع دیدار ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و دونالد ترامپ، همتای آمریکاییاش در حاشیه اجلاسی اقتصادی در ویتنام خواهد بود.
هنوز دیدار بین این دو قطعی نشده است. ترامپ پیش از سفر طولانی خود به آسیا به شبکه خبری فاکسنیوز گفته بود که شاید با پوتین ملاقات کند: «پوتین بسیار مهم است چون میتوانند در مورد کره شمالی به ما کمک کنند. میتوانند در سوریه به ما کمک کنند.»
مسکو همراه با چین به دنبال طرحی برای کاهش تنشها در شبهجزیره کره بر سر برنامه هستهای و موشکی کره شمالی است.
ترامپ در آغاز سفر خود به آسیا وارد ژاپن شده است تا به طور خاص بر سر مسئله کره شمالی به رایزنی بپردازد. فعالان ضدجنگ کره جنوبی شنبه همزمان با ورود او به ژاپن علیه جنگافروزی ترامپ تظاهرات کردند.
کره شمالی نیز در آخرین اظهارنظر در خبرگزاری دولتی این کشور احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا یا دستشستن از برنامه هستهای و موشکیاش را رد کرد.
آمریکا و روسیه در سوریه
پسکوف به خبرگزاری دولتی روسیه گفته است که مذاکره بر سر سوریه برای هر دو طرف آن قدر اهمیت دارد که برایش وقت کافی هزینه کنند.
دو کشور اخیراً بر سر ادامه تحقیقات درباره حملات شیمیایی در سوریه به اختلاف برخورده اند.
روابط مسکو و واشنگتن بر سر اتهام دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ آمریکا تیره شد. اگرچه پس از آن ترامپ و پوتین در اجلاس گروه ۲۰ در هامبورگ با یکدیگر ملاقات کردند و از توافق برای کاهش تنش در بخشهایی از جنوب غربی سوریه خبر دادند.
هفته گذشته نیز یک مقام ارشد آمریکایی که نامش فاش نشده، به دمشق سفر کرد تا با علی مملوک، رئیس سازمان امنیت داخلی این کشور گفتگو کند. نخستین دیدار طرفین پس از آغاز جنگ در ۲۰۱۱.
روسیه در سوریه از نیروهای بشار اسد، رئیسجمهوری در دمشق حمایت میکند و با ایران در یک جبهه قرار دارد. تهران پس از اجلاس گروه ۲۰ در هامبورگ، نسبت به توافق مسکو و واشنگتن ابراز نگرانی کرده بود. هرچند پوتین به تازگی از ایران دیدار کرد و علی خامنهای، رهبر ایران در آن دیدار به ستایش از او به عنوان «مرد تصمیم و عمل» پرداخت.
-
بیشتر بخوانید: اطمینان خاطر مسکو به تهران: همکاریها در سوریه ادامه دارد
آمریکا اما از مخالفان اسد، به ویژه نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها حمایت میکند.
پیش از این ناظران جنگ سوریه از احتمال درگیری بین نیروهای دموکراتیک سوریه با نیروهای وفادار به دمشق ابراز نگرانی کرده بودند.
جمعه علی اکبر ولایتی، مشاور ارشد رهبر ایران در بیروت گفت که نیروهای سوریه و شبهنظامیان تحت حمایت ایران پس از تسلط بر شرق رود فرات، به سوی رقه خواهند رفت. رقه اکنون در کنترل کردهای سوریه است.
خامنهای چندی گفته بود «یکی از بزرگترین گناهان رژیم محمدرضا پهلوی، عبارت بود از اینکه کشور را از لحاظ فنّی، صنعتی و اقتصادی، وابسته نگهداشت و وابستهتر کرد. سرنوشت یک کشور را در نانش، در گندمش، در سیلوی گندمش، در وسیلهی آرد کردن گندمش، در مواد غذاییش و در همه چیزش، به خارج وابسته کرد!».
این ادعاهای بیجا در حالیست که روز چهارشنبه دهم آبان عسگراولادی، ریس اتاقهای بازرگانی ایران و چین و ایران و روسیه در روزنامه اعتماد نوشت: « روسها به تجار ایرانی اعتماد ندارند، ما سال گذشته حدود ۴۰۰ میلیون دلار صادرات به روسیه داشتیم اما حجم واردات ما از این کشور حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار است؛ این نسبت یعنی ۲۰ درصد از حجم مبادلات ما سهم صادرات و ۸۰ درصد آن سهم واردات است که این رقم اصلاَ رقم قابل قبولی نیست!!». این یعنی اعتراف به اینکه حجم واردات کالا از روسیه به ایران حدود چهار برابر صادرات به آن کشور است.
روسها حتی حاضر نیستند، برای خرید نفت از ایران پول نقد پرداخت کنند و قرارداد نفت در برابر کالا را امضا کردند! و در برابر ارسال روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت که به ۵ میلیون تن در سال میرسد روسیه ۴۵ میلیارد دلار کالا به ایران صادر میکند!.
روابط یک طرفهی ایران و روسیه، به مصداق معروف «عشق یکسره»، در حوزه اقتصادی در بخش نظامی هم برقرار است. حکومت ایران دنبال تجهیزات نظامی است و روسیه گوشاش بدهکار نیست.
۲۹ مهر احمدرضا پوردستان جانشین فرمانده ارتش عنوان کرد که روسها به دلیل تحریمهااز فروش جنگندههای سوخو ۳۰ سرباز میزنند. در این حوزه میتوان به ۱۰ سال تاخیر در تحویل سیستمهای دفاعی اس ۳۰۰ را اضافه کرد. روسیه سال گذشته این سیستمها را پس از سالها اختلاف و شکایت تحویل داد، اما کمتر از شش ماه بعد سیستم اس ۴۰۰ را به ترکیه فروخت!.
در عوض حکومت اسلامی پایگاه همدان را در اختیار روسها قرار داده تا روسیه به آرزوی دسترسی به آبهای آزاد از طریق استقرارپایگاه دریایی در سوریه دست یافت !
در شرایطی که خامنهای با یادآوری «کودتای ۲۸ مرداد» به ضعف رفتن برای پوتین ادامه میدهد و با خشم آنهایی را مورد عتاب قرار میدهد که به او توصیه میکنند سرنوشت و آیندهی کشور را فدای دشمنی کوربا آمریکا نکند، رفتار روسیه با ایران، بیش از هر چیز مناسبات «روس و قاجار» را در خاطرهها زنده میکند!.
Farid / 04 November 2017