شیرکو بی‌کس نه تنها یکی از بزرگ‌ترین شاعران کردستان است، بلکه در ایران هم از دیرباز شاعر نام‌آشنایی بوده است. بسیاری از شعرهای او به فارسی ترجمه و منتشر شده‌اند. این شاعر با احمد شاملو دیدار داشته و سیدعلی صالحی نیز شعر‌هایش را بازسرایی کرده است.
او که برای معالجه از کردستان عراق به سوئد رفته بود در پی بیماری یکشنبه، ۱۳ مرداد از دنیا رفت.
شیرکو بی‌کس زاده سال ۱۹۴۰ در سلیمانیه عراق بود و پدرش، فائق بی‌کس هم شاعر بود. او به دلیل مشکلات سیاسی پنج سال در سوئد زندگی کرد و سپس به عراق بازگشت. در سال ۱۹۶۸ اولین مجموعه شعر این شاعر به نام «مهتاب شعر» منتشر شد. در آن زمان شیرکو بی‌کس تحت تأثیر عبدالله گوران و هه ردی، دو شاعر بزرگ کردستان قرار داشت. اما بعدها به شعر آزاد روی آورد و تحولی در شعرش پدید آمد. او از اواخر سال‌های دهه ۱۹۷۰ شعرهای کوتاه در قالب‌های آزاد و با زبانی ساده اما پرمعنا و شیوا نوشت. «تاریکی» و «روشنایی» در شعر بی‌کس، دو سویه جدال فرهنگی و اجتماعی بین «مرد» با «زن» را در یک جامعه توسعه‌نیافته مشخص می‌کند. او خود را در حد تاریخی مردانه و بس «تیره و تار» فراز می‌آورد که «چراغ» و روشنایی را در «زن» کشته است.
شعر بلند «دره پروانه‌ها» آغازگر دوره تازه‌ای در شعر بی‌کس به شمار می‌آید. از آن پس بود که به‌تدریج حتی اشیاء هم به شعر بی‌کس راه یافتند. در «اکنون دختری وطن است»، اما شیرکو بی‌کس حتی از مفهوم وطن هم فراتر می‌رود. او از وطن تقدس‌زدایی می‌کند و حالا دیگر به کل جهان نظر دارد. در شعر «تجلی» او یک شاعر جهان‌وطن است.
شیرکو بی‌کس وصیت کرده بود که با صدای دلنواز ساز و آواز و مقام علی مردان و سرود «خدایا وطن را آباد کن» در پرچم کردستان کفن شده و به خاک سپرده شود.
در مجله ادبی زمانه نگاهی داریم به جهان شعری این شاعر خطه کردستان و چگونگی پرداختن او به مفاهیمی مانند «زن» و «وطن» در گفت‌و‌گو با عصمت صوفیه، مترجم گزیده‌ای از اشعار بی‌کس به زبان نروژی.
[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130812_EsmatSoufieh_ShirkoBikes_HosseinNushazar.mp3[/podcast]