یک دادگاه اسرائیلی روز یکشنبه ۳ نوامبر/ ۱۳ آبان محدودیت اطلاعرسانی درباره پروندهای را کاهش داد که به بررسی افشای اطلاعات طبقهبندیشده مرتبط با یکی از مشاوران رسانهای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل مربوط میشود. منتقدان میگویند که این «درز عامدانه اطلاعات» به نتانیاهو کمک کرده است تا در بحبوحه توقف مذاکرات آتشبس غزه موضع سیاسی خود را تقویت کند و از فشار انتقادها خارج شود.
نتانیاهو هرگونه تخلف را رد کرده و این مسئله را بیاهمیت دانسته و علناً خواستار لغو محدودیت رسانهای پرونده شده است. او تأکید کرده که شخص موردنظر «هرگز در جلسات امنیتی شرکت نکرده و به اطلاعات طبقهبندیشده دسترسی نداشته و در بازدیدهای محرمانه نیز حضور نداشته است».
در روز یکشنبه، دادگاه اسرائیلی اجازه داد نام مظنون اصلی این پرونده، الی فلدشتاین، منتشر شود. رسانههای اسرائیلی گزارش دادند که فلدشتاین یکی از مشاوران رسانهای نتانیاهو بوده است. به گفته این رسانهها، پرونده فعلی درباره افشای اطلاعات طبقهبندیشده به دو رسانه اروپایی است که ظاهراً توسط فلدشتاین صورت گرفته است. فلدشتاین بهطور رسمی در استخدام دولت نبوده و مجوز امنیتی نداشته است.
گزارشها حاکی است که فلدشتاین پس از حملات هفتم اکتبر ۲۰۲۳ بهعنوان مشاور به نتانیاهو پیوست و پیشتر نیز بهعنوان مشاور ایتمار بنگویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل مشغول به کار بوده است. بنگویر از چهرههای راست افراطی مذهبی در اسرائیل است و موضع او از ابتدای جنگ کنونی، رد هر گونه سازش و مخالفت با آتشبس بوده است.
دادگاه از افشای نام سه مظنون دیگر که در این پرونده تحت بازجویی هستند، خودداری کرده است.
گفته میشود که یکی از اسناد درز دادهشده توسط مشاور نتانیاهو، اساس مقالهای در نشریه «جوئیش کرونیکل» مستقر در لندن را تشکیل دادند؛ مقالهای که بهدلیل «بیاعتبار بودن اطلاعات ارائه شده» بهسرعت حذف شد. این مقاله مدعی بود که حماس قصد دارد گروگانها را از غزه به مصر منتقل کند.
همچنین در همان دوره زمانی در نشریه بیلد آلمان مقالهای منتشر شد که ادعا میکرد حماس مذاکرات آتشبس را بهعنوان بخشی از جنگ روانی علیه اسرائیل طولانی کرده است. مقاله بیلد هم با استفاده از همین خط درز اطلاعات از سمت مشاور رسانهای نتانیاهو نوشته و منتشر شده بود.
رسانههای اسرائیلی و برخی ناظران در همان زمان نسبت به صحت اطلاعات مندرج در این مقالات ابراز تردید کردند، زیرا به نظر میرسید که از خواستههای نتانیاهو در مذاکرات حمایت و او را از تقصیراتش در شکست مذاکرات مبرا میسازند.
این مقالات در زمانی منتشر شدند که نتانیاهو بر لزوم حفظ کنترل دائمی اسرائیل بر گذرگاه فیلادلفی در مرز غزه و مصر تأکید میکرد؛ خواستهای که برای اولین بار در تابستان اعلام شده بود. حماس این درخواست را رد کرده و نتانیاهو را به تخریب تعمدی روند مذاکرات آتشبس متهم کرده بود. این مذاکرات توسط ایالات متحده آمریکا، قطر و مصر میانجیگری میشدند.
مقالات مذکور همچنین در زمانی منتشر شدند که نتانیاهو بهشدت تحت فشار خانوادههای گروگانها و بخشی از جامعه اسرائیل قرار داشت که او را بهدلیل شکست در دستیابی به توافق تبادل اسرا سرزنش میکردند. این انتقادات همراه با اعتراضات گسترده و درخواستهایی برای اعتصاب عمومی، پس از اینکه شش گروگان در یک رویداد کشته شدند، در اوایل سپتامبر به اوج خود رسید.
براساس اسنادی که از این دادگاه منتشر شده است، تحقیقات در مورد درز تعمدی اطلاعات توسط پلیس، ارتش و آژانس امنیت داخلی شین بت در حال انجام است و تعدادی مظنون برای بازجویی دستگیر شدهاند. این سند اشاره میکند که این پرونده «خطر فاش شدن اطلاعات حساس و منابع» را به همراه دارد و «به دستیابی به اهداف جنگ در نوار غزه آسیب میزند».
این افشاگری به یک رسوایی در نشریه جوئیش کرونیکل هم منجر شد، جایی که ستوننویسان برجسته این رسانه در اعتراض به انتشار مقالات فاقد منابع معتبر استعفا دادند. این نشریه مستقر در لندن مقاله مذکور و سایر مقالات یک خبرنگار آزاد را حذف کرد و اعلام کرد که «از عملکرد آن فرد و روند صحتسنجی اطلاعاتش رضایت ندارد».
مقاله منتشر شده در بیلد آلمان هم نقش مهمی در روایت نتانیاهو از شکست مذاکرات آتشبس داشت و هنوز حذف نشده است. در آن مطلب ادعا شده بود که حماس در مذاکرات جدی نیست و از جنگ روانی برای ایجاد تفرقه در اسرائیل استفاده میکند. نتانیاهو پس از انتشار این مقاله در جلسه کابینه به آن استناد کرد.
نتانیاهو در بیانیهای که روز یکشنبه منتشر شد بار دیگر از این مقاله دفاع کرد و گفت که مقاله «روشهای حماس را برای اعمال فشار روانی از داخل و خارج بر دولت و مردم اسرائیل با هدف مقصر جلوه دادن اسرائیل در شکست مذاکرات برای آزادی گروگانها افشا کرده است».
نتانیاهو تلاش کرده است حماس را مقصر شکست مذاکرات معرفی کند. حماس که همچنان دهها گروگان را در اختیار دارد، اعلام کرده است که تنها در ازای یک آتشبس دائمی، خروج کامل اسرائیل از غزه و آزادی تعداد زیادی از زندانیان فلسطینی گروگانها را آزاد خواهد کرد.
حماس اعلام کرده است که این خواستهها پس از ترور یحیی سنوار، رهبر ارشدش در ماه گذشته تغییری نکردهاند، در حالی که ایالات متحده آمریکا، مصر و قطر تلاش میکنند مذاکرات را دوباره به جریان بیندازند.
نتانیاهو علاوه بر این رسوایی جدید، در سه پرونده جداگانه فساد در حال محاکمه است که دو مورد آن شامل اتهاماتی است که نخستوزیر اسرائیل به صاحبان رسانهها امتیازاتی در ازای پوشش مثبت از او داده است.
دفتر نتانیاهو در واکنش به این پرونده جدید آن را کماهمیت جلوه داده و دستگاه قضایی اسرائیل را به سوگیری متهم کرد. این دفتر همچنین تأکید کرده که درز این اطلاعات هیچ تأثیری بر مذاکرات آتشبس نداشته است.
در بیانیهای که دفتر نتانیاهو در روز شنبه منتشر کرد، آمده است: «این سند تنها به تلاش برای بازگرداندن گروگانها کمک کرده و قطعاً به آن آسیبی نزده است.» این بیانیه میگوید نتانیاهو از وجود این سند تنها زمانی مطلع شده که عمومی شده است.
منتقدان نتانیاهو معتقدند که اتهامات بسیار جدیتر هستند. یوآو لیمور، در روزنامه «اسرائیل هیوم» که طرفدار نتانیاهو است نوشت که این پرونده «یکی از جدیترین پروندههایی است که اسرائیل تاکنون با آن مواجه شده است». او افزود:
آسیبی که این مسئله ایجاد کرده فراتر از امنیت ملی است و این ظن را تقویت میکند که دفتر نخستوزیر برای جلوگیری از توافق مبادله گروگانها، برخلاف اهداف جنگ غزه، عمل کرده است.
تنشها تشدید شده است
اما این تنها موضوع مهم در تنش کنونی و جنگ اسرائیل در غزه، کرانه باختری و لبنان نیست. بر اساس گزارشهای منتشرشده، وضعیت انسانی در غزه به مراحل بحرانی نزدیک میشود. برنامه جهانی غذای سازمان ملل (WFP) هشدار داده است که اگر فوراً اقدامی برای ارسال مواد غذایی و لوازم ضروری صورت نگیرد، قحطی در غزه اجتنابناپذیر خواهد بود. وضعیت وخیم این منطقه همچنان نیازمند کمکهای فوری بینالمللی است.
همچنین، خبرگزاری فلسطینی وفا از حملات شدید توپخانهای اسرائیل به غزه در اوایل صبح امروز خبر داد که به کشته و زخمیشدن شماری از فلسطینیها انجامیده است. علاوه بر آن، تعدادی از مردم در زیر آوار ساختمانهای ویرانشده گرفتار شدهاند، اما آمار دقیق کشتهها هنوز مشخص نیست.
در لبنان نیز اوضاع به شدت متشنج شده است. در پی حمله شبانه اسرائیل به شهر مشغره در دره بقاع، حداقل چهار نفر کشته و تعداد زیادی زخمی شدند. به گزارش وزارت بهداشت لبنان، ۱۰ نفر دیگر نیز در حملات اسرائیل به بیمارستانهای دولتی در جنوب لبنان و شرق بعلبک مجروح شدند. اسرائیل ادعا کرده که در این حملات، یکی از فرماندهان حزبالله را در منطقه برعشیت در جنوب لبنان کشته است.
در همین حال، کرانه باختری نیز از ناآرامیها بینصیب نمانده است. خبرگزاری وفا گزارش داد که گروهی از شهرکنشینهای اسرائیلی اقدام به آتشزدن چندین خودروی فلسطینی در شهر البیره در استان رامالله کردهاند. این حملات همچنان به تشدید تنشها در این منطقه اشغالی دامن میزند.
همچنین، ارتش اسرائیل اعلام کرده است که یک هدف هوایی مشکوک را بر فراز بلندیهای جولان اشغالی رهگیری کرده است. به گفته ارتش اسرائیل، یک هدف هوایی دیگر نیز صبح امروز، دوشنبه ۱۴ آبان / ۴ نوامبر از سمت شرق در حال نزدیک شدن بود که ممکن است اشاره به موشکهایی از عراق باشد.
از سوی دیگر، کامالا هریس، نامزد دموکرات ریاستجمهوری آمریکا، در ایالت میشیگان و در جریان کمپین انتخاباتی خود، برای جلب حمایت جامعه عرب-آمریکایی وعده داد که در صورت پیروزی، به جنگ اسرائیل در غزه پایان خواهد داد.