اتحادیه پزشکان سودان و سازمان ملل روز یکشنبه ۶ آبان / ۲۷ اکتبر اعلام کردند که جنگجویان گروه شبهنظامی «نیروهای پشتیبانی سریع» (RSF) در یک سری حملات در شرق و مرکز سودان که چند روز ادامه داشت، بیش از ۱۲۰ نفر را کشتند.
این آخرین حمله این گروه علیه ارتش سودان پس از متحمل شدن یک سری شکستها و از دست دادن قلمروشان به ارتش در این مناطق بود. این جنگی است که بیش از یک سال و نیم است که ادامه دارد و در نتیجه آن این کشور آفریقایی را ویران کرده و میلیونها نفر آواره شدهاند و سودان را به آستانه قحطی تمام عیار سوق داده است.
سازمان ملل در بیانیهای گفت که جنگجویان نیروهای پشتیبانی سریع از ۲۰ تا ۲۵ اکتبر به روستاها و شهرکها در شرق و شمال استان جزیره در سودان حمله کردند و به سوی غیرنظامیان آتش گشودند و به زنان و دختران یورش بردند. همچنین اموال و املاک خصوصی و عمومی از جمله بازارهای این مناطق را غارت کردند.
اتحادیه پزشکان سودان در بیانیهای اعلام کرد که حداقل ۱۲۴ نفر در شهر صریحه کشته و ۲۰۰ نفر زخمی شدند و افزود که شبهنظامیان حداقل ۱۵۰ نفر دیگر را دستگیر کردهاند. این سازمان از شورای امنیت سازمان ملل خواسته است که به نیروهای نیروهای پشتیبانی سریع فشار بیاورند تا گذرگاههای امن را باز کند تا گروههای کمکرسان بتوانند به مردم در روستاهای آسیب دیده دسترسی پیدا کنند.
در این بیانیه آمده است که فعلاً هیچ راهی برای رساندن کمک به مجروحان و یا تخلیه آنها برای مداوا وجود ندارد.
فیلمهایی که در فضای مجازی پخش میشود و برخی از آنها توسط خود جنگجویان نیروهای پشتیبانی سریع به اشتراک گذاشته شده است، اعضای این گروه شبهنظامی را در حال بدرفتاری با افراد بازداشت شده نشان میدهد. یکی از ویدئوها مردی را نشان میداد که لباس نظامی پوشیده بود، در حالی که مردان مسلح دیگر در پسزمینه شعار میدهند، چانه یک مرد مسن را گرفته و او را به اطراف میکشاند.
متیو سالتمارش، سخنگوی آژانس پناهندگان سازمان ملل، میگوید افرادی که در سودان جنگزده به دام افتادهاند در وضعیت وخیمتر از قبل قرار دارند و نشانهای از پایان درگیریهای کنونی هم در افق دیده نمیشود.
بر اساس دادههای سازمان بینالمللی مهاجرت در روز یکشنبه، این دور جدید حملات بیش از ۴۶ هزار و ۵۰۰ نفر را در شهر تمبول و دیگر روستاهای شرق و شمال استان جزیره آواره کرده است.
ایمی پوپ، مدیر کل سازمان بینالمللی مهاجرت، پیش از سفر هفته آینده خود به این کشور، به آسوشیتدپرس گفت:
کشتار و نقض وحشتناک حقوق بشر در استان جزیره، تلفات انسانی غیرقابل قبولی را که این درگیری بر مردم سودان وارد کرده است، تشدید میکند.
او خواستار تلاشهای هماهنگ بینالمللی برای توقف درگیری شد و گفت که «نباید تعلل کرد، جان میلیونها نفر در خطر است.»
کلمنتین نکوتا سلامی، هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل در سودان، روز شنبه در بیانیهای گفت:
اینها جنایتهای وحشیانهای هستند. زنان، کودکان و آسیبپذیرترین افراد، بار سنگین درگیریهایی را متحمل میشوند که جان افراد زیادی را گرفته است.
او گفت که این حملات شبیه به وقایعی است که در طول نسلکشی دارفور در اوایل دهه نخست قرن حاضر رخ داد، از جمله تجاوز جنسی، خشونت جنسی و کشتار دسته جمعی.
طلای سودانی در دبی نقد میشود
نیروهای پشتیبانی سریع که از حمایت امارات متحده عربی برخوردارند، در بخشی از ساختار خود، متشکل از شبهنظامیان عرب هستند، که معمولاً به نام « جَنجَوید» شناخته میشوند. جنجوید به معنای مرد مسلح اسبسوار است. این گروه شبهنظامی توسط عمر البشیر، رئیسجمهوری سابق سودان ساخته و پرداخته شد تا جمعیتهای اتنیکی در دارفور را که بهعنوان آفریقای مرکزی یا شرقی شناخته میشوند، سرکوب کنند.
در آن زمان، این گروه جنجوید به کشتار دستهجمعی، تجاوز جنسی و سایر جنایات متهم شدند و نام دارفور مترادف با نسلکشی شد.
گروه جنجوید اکنون بخشی از ساختار نیروهای پشتیبانی سریع در دور جدید ناآرامیها در سودان است. ادغام آنها در نیروهای پشتیبانی سریع به عنوان بازوی شبهنظامی عمر البشیر از سال ۲۰۰۹ آغاز شد. بخشی از این نیروها هم در ارتش سودان جذب شدند. به این ترتیب یکی از بازیگران کلیدی در نسلکشی دارفور بیآنکه عقوبتی دیده باشد اکنون هیزم آتش جدیدی را در این کشور فراهم کرده است.
امارات متحده عربی بازیگر خارجی است که بیشترین سرمایه گذاری را در جنگ داخلی کنونی سودان داشته است. در واقع، بدون حمایت مستقیم و همهجانبه امارات متحره عربی، نیروهای پشتیبانی سریع نمیتوانست این جنگ را آغاز کند.
سودان نقطه کلیدی در برنامه استراتژیک امارات متحده عربی برای بسط نفوذش در آفریقا و خاورمیانه است. از سال ۲۰۱۵، ابوظبی تلاش میکرد تا جنگجویان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع را به درگیریهایش در یمن علیه انصارالله بکشاند. تلاشی که موفق هم بود.
این کشور واردکننده اصلی طلای سودان است و برنامههای چند میلیارد دلاری برای توسعه بنادر در امتداد سواحل دریای سرخ در سودان دارد. امارات با حمایت از نیروهای پشتیبانی سریع در سودان، انتقال دموکراتیکی را که پس از برکناری عمر البشیر، دیکتاتور سودان در سال ۲۰۱۹ رخ داد، تضعیف کرد.
جنایت نقطه پایانی ندارد
پس از بیش از یک سال جنگ داخلی وحشیانه در سودان که شهرها را به ویرانه تبدیل کرده و میلیونها نفر را آواره کرده است، گروههای بشردوستانه هشدار میدهند که جهان در حال فراموش کردن درگیریها است و کمکهای بینالمللی هم از مردم این کشور دریغ میشود.
حمله به استان جزیره در حالی صورت گرفت که ارتش سودان در هفتههای گذشته توانسته بود مناطق تحت کنترل نیروهای نیروهای پشتیبانی سریع را در این منطقه پس بگیرد.
در ماه سپتامبر، ارتش سودان عملیات گستردهای را در خارطوم، پایتخت و اطراف آن آغاز کرد و بخشهای زیادی از مناطق را از نیروهای نیروهای پشتیبانی سریع پس گرفت. همچنین، در اوایل ماه جاری میلادی، کنترل جبل مویا، یک منطقه کوهستانی استراتژیک در استان جزیره از دست نیروهای پشتیبانی سریع خارج شد.
در ماه اکتبر، یکی از فرماندهان ارشد نیروهای پشتیبانی سریع به نام ابوعقله کیکل، که او را حاکم واقعی منطقه جزیره میدانستند، خود را تسلیم ارتش کرد.
بر اساس گزارشهای محلی، این امر باعث شد که جنگجویان نیروهای پشتیبانی سریع به روستاها و شهرهایی در این منطقه حمله کنند تا از وفاداران به این چهره محلی انتقام بگیرند.
جنگ در سودان در آوریل ۲۰۲۳ آغاز شد، زمانی که تنشها بین ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع به درگیریهای آشکار در خارطوم منجر شد و سپس به سراسر کشور گسترش یافت.
شعلههای این جنگ با جنایاتی مانند تجاوز جمعی و کشتار با انگیزههای قومی افروخته مانده است. سازمان ملل و گروههای حقوق بشری میگویند که این اقدامات جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت است. حامیان خارجی این جنایت جدید هم از تعقیب قضایی بینالمللی مصون ماندهاند.
جنگ داخلی کنونی در سودان تا اینجای کار بیش از ۲۴ هزار کشته به جای گذاشته است.
سازمان بینالمللی مهاجرت اکتبر گذشته در گزارشی اعلام کرد که شمار سودانیهایی که در اثر جنگ آواره شدهاند به ۱۴ میلیون نفر میرسد. از این تعداد ۱۰ میلیون و ۹۱۶ هزار و ۳۰۵ نفر به مناطق امنتر در داخل سودان رفته و در اردوگاهها و سایر اماکن سکونت دارند. تعداد افرادی که از مرزها عبور کرده و در کشورهای همجوار مستقر شدهاند نیز به سه میلیون و ۱۱۹ هزار و ۸۵۵ نفر رسیده است.