حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان و سرپرست کنونی سفارت ایران در کابل دوشنبه ۱۹ شهریور اعلام کرد که امنیت مرزها در کنار «مقابله با تروریسم و مبارزه با قاچاق مواد مخدر» یکی از زمینه‌های همکاری ایران با حکومت طالبان در افغانستان است.
کاظمی قمی در این‌باره افزود:
یکی از موضوعاتی که حکومت سرپرست [افغانستان] همراهی می‌کند، مسأله طرح انسداد فیزیکی مرز است که اکنون هم در مرزهای افغانستان و هم پاکستان شروع شده و خوشبختانه این مسأله جزو موکدات شورای عالی امنیت ملی بوده و از جمله مسائلی بوده که رهبری به‌عنوان فرمانده کل قوا بر آن اهتمام داشت.
به‌گفته کاظمی قمی طرح دیوارکشی در مرز افغانستان و پاکستان را ستاد کل نیروهای مسلح با کمک سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده اما «چون طول این دیوارکشی وسیع است، تا حدودی زمان می‌برد». او تأکید کرد که «در هر حال طرح‌های امنیتی در مرز اکنون در حال انجام است که همکاری با حکومت سرپرست افغانستان یکی از آن‌هاست».
طالبان تاکنون در مورد سخنان نماینده ویژه ایران واکنشی نشان نداده‌اند، اما پیش از این گفته بودند که پس از تسلط این گروه بر افغانستان، «نیاز به چنین اقداماتی دیده نمی‌شود».
پیش از این مقام‌های ایران گفته بودند که در امتداد مرز دو کشور دیوارکشی به طول ۳۰۰ کیلومتر و با ارتفاع چهار متر انجام می‌شود.
روز شنبه گذشته، وزارت امور خارجه طالبان افغانستان نشستی با عنوان «دولت جدید ایران و فرصت‌های تقویت روابط کابل-تهران» برگزار کرد.
ضیاء احمد تکل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه حکومت طالبان در بیانیه‌ای مطبوعاتی به نقل از جعفر مهدوی، نماینده اسبق کابل در دوره شانزدهم مجلس نمایندگان افغانستان نوشت که روی کار آمدن دولت جدید در ایران تغییر چندانی در سیاست خارجی این کشور ایجاد نمی‌کند.
دولت ایران در دو سال اخیر محدودیت‌های بیشتری بر مهاجران افغانستانی تحمیل کرده است. اقامت آن‌ها در ۱۶ استان به‌صورت کامل و در ۱۲ استان، در برخی شهرها ممنوع اعلام شده است. سازمان ملی مهاجرت در یک طرح، تمدید اقامت و مجوز اشتغال مهاجران را به سپرده‌گذاری حداقل ۱۰۰ میلیون تومانی مشروط کرده است و همزمان پلیس مهاجران را بازداشت و به اردوگاه‌ها منتقل و از آنجا به افغانستان باز می‌گرداند.
سردار احمدعلی گودرزی، فرمانده مرزبانی فراجا ۲۲ مردادماه سال جاری اعلام کرد که «اتباع بیگانه غیرمجاز باید تا پایان سال از کشور خارج شوند».
او افزود: «این افراد مدت‌هاست از همه امکانات در کشور ما استفاده کرده‌اند اما دیگر باید از کشور خارج کنند.»
گودرزی این اقدام را «خواسته مردم» و «در راستای ایجاد امنیت» دانست.
اسکندر مؤمنی، وزیر کشور جمهوری اسلامی نیز ۱۵ شهریورماه با بیان این‌که «نخستین گام در زمینه ساماندهی اتباع بیگانه، اخراج اتباع غیرمجاز و غیرقانونی است»، از تدوین دستورالعمل جامع ساماندهی اتباع بیگانه خبر داد و گفت این دستورالعمل به‌زودی اجرا خواهد شد.
رسانه‌های جمهوری اسلامی یکی از دلایل اصلی ساماندهی اتباع خارجی را «بروز مشکلات فرهنگی و اجتماعی» می‌دانند.
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران جمعه ۱۶ شهریور در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، از ارسال دو نامه در مورد حضور اتباع خارجی در سطح تهران خبر داد و گفت: «این دو نامه به وزیر کشور سابق آقای وحیدی ارسال شد و نسبت به موضوع حضور گسترده اتباع در تهران و لزوم ساماندهی و طی فرآیند قانونی برای حضور آن‌ها تأکید شده بود.»
روز گذشته، یکشنبه ۲۸ مرداد غلامرضا باغ شیرین، سرپرست مدیریت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری سیستان و بلوچستان از رشد ۱۷ درصدی آمار دستگیری اتباع خارجی غیرمجاز در این استان خبر داد و گفت شمار افراد بازداشت‌شده از ابتدای سال جاری تاکنون ۲۹ هزار و ۹۰۲ نفر است. طرحی نیز در مجلس شورای اسلامی برای مقابله با «اتباع خارجی» در دست تهیه است. این طرح در مردادماه امسال و پیش از رأی اعتماد به کابینه مسعود پزشکیان در مجلس اعلام وصول شده و پس از بررسی این طرح در کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس قرار است در صحن علنی به رأی گذاشته شود تا صورت قانونی بگیرد.