پس از هفتهها اعتراض و استعفای شیخ حسینه، نخستوزیر بنگلادش ارتش این کشور اعلام کرد که دولت موقت تشکیل خواهد داد. ژنرال وکر الزمان، فرمانده ارتش در یک سخنرانی تلویزیونی خطاب به مردم گفت: «با مخالفان و نمایندگان جامعه مدنی گفتوگو خواهد شد، اما نه با حزب حسینه.»
شیخ حسینه ۷۶ ساله دوشنبه ۱۵ مرداد / ۵ اوت در پی اعتراضات گسترده در این کشور استعفا داد و بههمراه خواهر خود با بالگرد به هند گریخت.
بهگفته رسانههای هندی، حسینه در یک پایگاه نظامی در نزدیکی دهلی نو فرود آمد، اما یک منبع بلندپایه به خبرگزاری فرانسه گفت که او تنها بهطور موقت در هند است و سپس به لندن خواهد رفت.
اولین گفتوگوهای ارتش بنگلادش با محمد شهابالدین، رئیس جمهوری کشور انجام شد. او سپس تشکیل دولت موقت انتقالی را تأیید کرد.
محمد شهابالدین اعلام کرد که دستور آزادی فوری خالده ضیا، رئیس پیشین دولت و رهبر مخالفان از حصر را صادر کرده و تظاهرکنندگان زندانی نیز باید آزاد شوند.
شهابالدین همچنین سهشنبه ۱۶ مرداد / ۶ اوت پارلمان بنگلادش را منحل کرد تا دانشجویان معترض را راضی کند.
در عینحال فرمانده ارتش وعده داد که تحقیقات در مورد درگیریهای خشونتآمیز بین ارتش، پلیس و تظاهرکنندگان را آغاز میکند. او گفت: «ما همه قتلها را بررسی کرده و عاملان آنها را مجازات خواهیم کرد. حالا وظیفه دانشجویان است که آرامش خود را حفظ و به ما کمک کنند.»
ارتش همچنین اعلام کرد که قانون منع رفت و آمد صبح روز سهشنبه (به وقت محلی) پایان خواهد یافت. این بدان معناست که دفاتر اداری، مغازهها و مدرسهها بازگشایی خواهند شد. وکر الزمان همچنین تأکید کرد که «کشور آسیبهای بسیاری دیده، اقتصاد ضعیف شده است، بسیاری از مردم کشته شدهاند. اکنون زمان پایان دادن به خشونتهاست». او اظهار امیدواری کرد که اوضاع کشور آرام شود.
براساس آخرین اطلاعات پلیس و بیمارستانها تنها در روز دوشنبه دستکم ۱۰۹ نفر کشته شدند.
برنده جایزه نوبل صلح، گزینه ریاست دولت موقت
رهبری جنبش اعتراضی در بنگلادش اظهار امیدواری کرد که روز سهشنبه ۱۶ مرداد / ۶ اوت محمد یونس، برنده جایزه نوبل صلح در سال ۲۰۰۶، ریاست دولت موقت را برعهده بگیرد.
ناهید اسلام، رهبر کلکتیو دانشجویان علیه تبعیض در ویدئویی گفت: «ما تصمیم گرفتیم که رئیس دولت موقت محمد یونس برنده جایزه نوبل باشد که در سطح بینالمللی شهرت دارد.»
محمد یونس ۸۴ ساله بهخاطر رهایی میلیونها نفر از فقر با دادن اعتبارهای خُرد مالی از طریق بانک خود (گرامین بانک)، مشهور است. اما شیخ حسینه او را به «مکیدن خون» فقرا متهم و با او دشمنی میکرد.
محمد یونس در حال حاضر در اروپا بهسر میبرد. یکی از دستیاران نزدیک او دوشنبه شب گفت یونس هیچ پیشنهادی از سوی ارتش برای پذیرش ریاست دولت موقت دریافت نکرده است.
ژنرال وکر الزمان قرار است روز سهشنبه با رهبران جنبش دانشجویی دیدار کند. پس از سخنرانی او میلیونها بنگلادشی به خیابانهای داکا سرازیر شدند و به شادی و سرور پرداختند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و قدرتهای غربی خواستار «انتقال دموکراتیک» سریع در این کشور ۱۷۰ میلیون نفری در جنوب آسیا شدند. بنگلادش بهویژه در صنعت نساجی شریک اقتصادی قدرتهای بزرگ است.
تظاهرات در بنگلادش از تیرماه امسال و در اعتراض به مقررات مرتبط با سهمیهبندی مشاغل براساس ایثارگر بودن و نسبت داشتن با افرادی که در جریان جنگ استقلال این کشور فعال بودهاند، برپا شد. اما در ادامه اعتراضات مردم خواهان استعفای شیخ حسینه شدند که از سال ۲۰۰۹ بر سر کار بود.
براساس مدل سهمیه ایثارگری در بنگلادش، تا ۳۰ درصد از مشاغل خدمات عمومی به بستگان ایثارگرانی که در جنگ استقلال بنگلادش در سال ۱۹۷۱ از پاکستان جنگیدهاند تعلق میگیرد. دیوان عالی بهتازگی مقررات بحث برانگیز سهمیهبندی مشاغل را به شدت محدود کرد اما اعتراضات همچنان ادامه یافت.
معترضان همچنین نیروهای نظامی و امنیتی بنگلادش را به استفاده بیش از حد از زور متهم کرده و خواهان استعفای حسینه بودند.