همزمان با موج دادخواهی علیه احکام اعدام شریفه محمدی و پخشان عزیزی موضوع نظرسنجی اخیر زمانه «مجازات اعدام» بود.
این نظرسنجی از تاریخ ۳۰ تیر (۲۰ ژوئیه) تا ۷ مرداد (۲۸ ژوئیه) میان اعضای پنل نظرسنجی زمانه و دیگر مخاطبان زمانه برگزار شد.
۵۹۰ نفر در نظرسنجی زمانه شرکت کردند که از میان آنها ۵۰۵ نفر به تمام سوال‌ها پاسخ دادند.
از میان کسانی که به تمام سوال‌ها پاسخ دادند، ۵۷,۵ درصد داخل ایران و ۴۲,۵ درصد ساکن خارج ایران بودند.
۷۱,۵ درصد پاسخدهندگان جنسیت خود را «مرد» معرفی کرده‌اند و ۲۷ درصد گفته‌اند که «زن» هستند و ۱,۵ درصد نیز گزینه «جنسیت دیگر» را انتخاب کرده‌اند.
قصاص؟
۸۲ درصد پاسخدهندگان زمانه گفته‌اند که به اصل انتقام و قصاص (چشم در برابر چشم) برای مجازات باور ندارند.
چشم در برابر چشم؟
| درصد | |
|---|---|
| آری | ۱۳ |
| خیر | ۸۲ |
| نظری ندارم | ۵ |
۹۱ درصد معتقد اند که جرم‌انگاری بر حسب اتهام‌هایی همچون «بغی»، «سب النبی» و … هیچ نسبتی با عرف اخلاقی و هنجارهای امروز جامعه ایران ندارد.
فقه اسلامی همچون مبنای مجازات؟
| درصد | |
|---|---|
| آری | ۲ |
| خیر | ۹۱ |
| نظری ندارم | ۷ |
براساس داده‌های نظرسنجی، به نظر ۱۱ درصد به اصل قصاص خارج از چارچوب اسلامی آن باور دارند.
علی‌رغم آنکه ۸۲ درصد پاسخدهندگان گفته‌اند مخالف قصاص هستند، میان نظر و عمل شکاف وجود دارند. تنها ۵۶ گفته‌اند که اگر در موقعیت تصمیم‌گیری در مورد اجرای حکم قصاص قرار بگیرد، انتخابشان «بخشش» خواهد بود.
در موقعیت تصمیم‌گیری در مورد اجرای حکم قصاص؟
| درصد | |
|---|---|
| می‌بخشم | ۵۶ |
| نمی‌بخشم | ۸ |
| به این موضوع فکر نکرده‌ام | ۱۸ |
| کر کرده‌ام اما به نتیجه نرسیده‌ام | ۱۸ |
در نظرسنجیای که بنیاد رسانه‌ای زمانه در شهریور ۱۳۹۹ برگزار کرده بود، حدود ۶۰ درصد گفته بودند که مجرم را خواهند بخشید و تنها ۴ درصد به تصمیم مطلق «نمی‌بخشم» رسیده بودند.
مجازات اعدام؟
۸۶ درصد کل پاسخدهندگان به نظرسنجی زمانه گفته‌اند که مخالف مجازات اعدام هستند. در میان شرکت‌کنندگان زن، ۹۲ درصد مخالف مجازات اعدام اند.
مجازات اعدام؟
| درصد | |
|---|---|
| مخالف | ۸۶ |
| موافق | ۹ |
| نظری ندارم | ۵ |
۶۵ درصد پاسخدهندگان معتقد اند که ترس از مجازات اعدام نقشی بازدارنده ندارد و باعث جلوگیری از ارتکاب جرم نمی‌شود.
آیا ترس از مجازات اعدام باعث جلوگیری از ارتکاب جرم می‌شود؟
| درصد | |
|---|---|
| بله | ۷ |
| تا حدی | ۲۶ |
| خیر | ۶۵ |
| نظری ندارم | ۲ |
۷۱ درصد پاسخدهندگان گفته‌اند که اگر حکومت سکولاری در آینده ایران بر سر قدرت بیاید، مجازات اعدام باید لغو شود.
لغو مجازات اعدام در آینده ایران؟
| درصد | |
|---|---|
| لغو مطلق مجازات اعدام | ۷۱ |
| حفظ مجازات اعدام برای برخی جرایم خاص | ۲۷ |
| نظری ندارم | ۲ |
از میان شرکت‌کنندگانی که ساکن ایران هستند، ۶۱ درصد در پاسخ به این سوال موافق «لغو مطلق مجازات اعدام» هستند.
در نظرسنجیای که بنیاد رسانه‌ای زمانه در آذرماه ۱۴۰۱ برگزار کرده بود، در پاسخ به همین سوال ۷۷,۵ درصد گفته بودند اگر در آینده حکومت سکولاری بر سر قدرت بیاید، مجازات اعدام باید لغو شود. ۱۹,۵ درصد اما معتقد بودند که می‌توان مجازات اعدام را برای برخی جرایم خاص حفظ کرد.
اخبار اعدام؟
۸۵ درصد پاسخدهندگان گفته‌اند که اخبار مربوط به صدور حکم اعدام علیه «شریفه محمدی» را دنبال می‌کنند.
واکنش غالب پاسخدهندگان به خبر اعدام به طور کلی «احساس خشم علیه بی‌عدالتی» است.
واکنش به خبر اعدام؟
| درصد | |
|---|---|
| احساس امنیت و رضایت خاطر | ۳ |
| احساس عدم امنیت و ترس | ۱۰ |
| احساس خشم علیه بی‌عدالتی | ۷۶ |
| احساس خاصی برنمی‌انگیزد و بی‌تفاوتی | ۲ |
| احساس دیگری دارم | ۹ |
مبارزه علیه اعدام؟
۴۶ درصد پاسخدهندگان لغو مجازات مرگ در ایران را یک مطالبه سراسری می‌دانند؛ ۳۸ درصد اما فکر می‌کنند لغو مجازات اعدام یک مطالبه سراسری نیست.
آیا فکر می‌کنید لغو مجازات مرگ در ایران یک مطالبه سراسری است؟
| درصد | |
|---|---|
| بله | ۴۶ |
| خیر | ۳۸ |
| نظری ندارم | ۱۶ |
۲۴ درصد پاسخدهندگان فکر می‌کنند کارزارهای مجازی بر بستر شبکه‌های اجتماعی در توقف اعدام قویا موثر خواهند بود. ۵۵ درصد گفته‌اند این کارزارها «تا حدی» تاثیرگذار خواهند بود.
پاسخ‌های شرکت‌کنندگان در نظرسنجی زمانه به همین سوال در آذرماه ۱۴۰۱، در نسبت مشابهی توزیع شده بودند.