مجمع ملی (RN)، حزب راست افراطی مارین لوپن در فرانسه دستاورد تاریخی بزرگی به دست آورد و پیروز دور اول انتخابات پارلمانی فرانسه در روز یکشنبه ۳۰ ژوئیه/ ۱۰ تیر شد. دور دوم این انتخابات روز یکشنبه ۱۷ تیرماه برگزار خواهد شد.
نتایج اولیه این انتخابات نشان میدهد که راستهای افراطی در اتحاد با یکدیگر توانستهاند ۳۴ درصد آرا را به خود اختصاص دهند. فاصلهای بسیار با ائتلاف راست میانه مکرون که تنها ۲۰ درصد آرا را به دست آورد و اختلاف نسبتاً کم با ائتلاف چپ که توانست حدود ۲۹ درصد آرا را به خود اختصاص دهد.
معنای این نتیجه آن است که راست افراطی در فرانسه یک گام دیگر به قبضه قدرت نزدیک شده ولی هنوز آن «زمان موعود» فرا نرسیده است. راست افراطی هنوز چشماندازی برای تشکیل یک بلوک ائتلافی اکثریت ندارد. البته هستند کسانی در راست میانه که میتوانند به صورت بالقوه «متحدان آینده» راست افراطی شوند.
جُردن باردلا، ستاره ۲۸ ساله راستهای افراطی که فعلاً شادترین فرد در فرانسه است پس از اعلام نخستین خبرهای پیروزی دوستانش در جمع هواداران راست افراطی از آرزوهایش برای نخستوزیری بر فرانسه گفت و تأکید کرد که او میخواهد «نخستوزیر همه مردم فرانسه» باشد. البته دو بلوک رأی راست میانه و بلوک چپها و حزب سبز گفتهاند تن به ائتلاف با راست افراطی نخواهند داد.
پیروزی راست افراطی مطابق نتیجه نظرسنجیهایی بود که در روزهای منتهی به انتخابات انجام میشد. رشد آراء ائتلاف چپ و حزب سبز که دومین بلوک آرا در انتخابات روز یکشنبه شد هم قابل توجه بود. بدترین نتیجه را البته امانوئل مکرون و بلوک سیاسیاش در راست میانه داشت. نتیجهای روشن از پشت کردن مردم در فرانسه به رئیسجمهوری که یک سال پیش با طرح تغییرات در سن بازنشستگی زخم عمیقی بر طبقه کارگر و متوسط فرانسه وارد کرده بود.
رأیگیری روز یکشنبه پس از یک کارزار انتخاباتی سه هفتهای پر از آشفتگی برگزار شد – کوتاهترین کارزار در تاریخ مدرن فرانسه – که در آن مکرون به رأیدهندگان هشدار داد که در صورت پیروزی راست افراطی، «جنگ داخلی» به راه خواهد افتاد.
ناکامی راست میانه به رهبری مکرون
میزان مشارکت بیش از ۶۵ درصد تخمین زده میشود که بیشترین میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی از زمانی بود که ژاک شیراک، رئیس جمهوری سابق فرانسه، آخرین انتخابات زودهنگام فرانسه را در سال ۱۹۹۷ اعلام کرد و با نتیجهای به همان اندازه فاجعهبار مواجه شد.
اقدام ناگهانی مکرون برای انحلال مجلس سفلی پس از انتخابات پارلمان اروپا انجام شد که در آن بلوک راست افراطی مجمع ملی لوپن، حزب حاکم را شکست داد.
رئیس جمهوری فرانسه این تصمیم مهم را برخلاف توصیه متحدان ارشدش، رؤسای دو پارلمان فرانسه و نخستوزیرش گرفت.
مکرون امیدوار بود که انتخابات را به عنوان یک رویارویی نهایی بین اردوگاه «مترقی» خود و نیروهای «پوپولیست» جا بیندازد و ضربه راست افراطی در انتخابات پارلمان اروپا را با یک مشت محکم جواب بدهد. این استراتژی قبلاً جواب داده بود و رأی دهندگان ـ بسیاری با اکراه ـ دو بار در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۲ برای شکست دادن لوپن در دور دوم ریاست جمهوری، پشت سر او گرد آمدند.
اما این شیوه، این بار کارساز نشد. «توضیحاتی» که او در هنگام انحلال مجلس ملی به آن استناد کرد، منجر به احیای شکاف چپ و راست شد.
چشمانداز ناگهانی روی کار آمدن یک دولت راست افراطی توانست چپ چندپاره فرانسه را دوباره متحد کند، با سرعتی که کاخ الیزه را هم غافلگیر کرد.
در آن سوی طیف، رالی برقآسای انتخاباتی به حزب لوپن هم این امکان را داد که به طور چشمگیری تسلط خود بر رأی دهندگان جناح راست فرانسه بیشتر کند.
وَنسان بولوره، میلیاردر محافظهکار، ملقب به مرداک فرانسوی، از پشت پرده بیرون آمد و امپراتوری رسانهای گستردهاش را در خدمت راست افراطی فرانسه قرار داد. این رسانههای عمدتاً زرد در روزهای آینده هم بارها «داستانهای ضد مهاجرت» و «کمپینهای وحشتافکنی علیه مسلمانان» و «کسانی که میخواهند روح سکولار فرانسه را بکشند» روی پرده خواهند برد.
آینده فرانسه به بازی جمهوریخواهان بستگی دارد
نتیجه این انتخابات نشان داد که رئیس جمهوری فرانسه همچنان میزان از دست رفتن سرمایه سیاسی خود پس از هفت سال در قدرت بودن و بحرانهای متعدد اجتماعی و اقتصادی را دستکم گرفته است.
نبرد تلخ سال گذشته بر سر تغییر قانون بازنشستگی، که باعث شد مکرون از اختیارات ویژه برای دور زدن پارلمان در میان مخالفتهای شدید در سراسر کشور استفاده کند، اعتبار دموکراتیک او را در چشم بسیاری از رأی دهندگان تضعیف کرد. همزمان یک قانون بحث برانگیز علیه مهاجرت که با حمایت نمایندههای راست افراطی تصویب شد، ائتلاف تاکتیکی چپها با مکرون را هم نابود کرد.
متحدان خود مکرون در طول مبارزات انتخاباتی بارها از او خواستند که پشت پرده بماند و در مورد انتخابات نظر ندهد چرا که صحبتهای او نتیجهای جز خشم عمومی و ریختهشدن آرای بیشتر به سبد راست افراطی، نخواهد داشت.
حتی بسیاری از نامزدهای ائتلاف راست میانه خواستند که تصویر مکرون روی پوسترهای تبلیغاتیشان نباشد.
اما مکرون هشدارهای آنها را نادیده گرفت و بارها در مبارزات انتخاباتی ظاهر شد و برای چندمین بار در نامهای به رأیدهندگان فرانسوی قول «تغییر شیوه حکومتداری» داد.
تصویرسازی او از انتخابات به عنوان نبرد «سرنوشتساز» بین اردوگاه میانهروها با «افراطگرایان» در چپ و راست، در نهایت نتوانست رأیدهندگان را تحت تأثیر قرار دهد و بلوک او را به عنوان ضعیفترین نیرو در میان سه نیرویی که اکنون برای اداره فرانسه رقابت میکنند، تبدیل کرد.
بخت راست افراطی برای کسب قدرت در هفته آینده به معامله سیاسی رقبایش در روزهای آینده بستگی دارد. در گذشته، احزاب راست میانه و چپ میانه با هم متحد شدهاند تا مجمع ملی را از قدرت دور نگه دارند، اما این تاکتیک که به عنوان «جبهه جمهوریخواه» شناخته میشود، بیشتر از همیشه متزلزل است.