طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان گفته است که «عدد رأی هم برای نظام اهمیت دارد.» علی رستمیانی، مدیر حوزه علمیه خراسان جنوبی گفته است که «حضور در انتخابات به معنای بیعت با امام اول شیعیان و علی خامنهای است». پلیس فتا از ۲۲ مورد «دستگیری و تذکر» برای «اقدامات انتشار و بازنشر اخبار دروغ و فیک نیوزها و ترغیب به تحریم انتخابات و انتشار محتوای توهین آمیز و مطالب خلاف واقع» خبر داده است.
در انتخابات مجلس که همین چند ماه پیش یعنی در اسفندماه ۱۴۰۲ برگزار شد، حکومت از هر راهی که میتوانست سعی کرد میزان مشارکت را بهطور کمّی افزایش دهد: از امکان رایدادن با مدرکهایی مثل گذرنامه، کارت ملی، شناسنامه، گواهینامه رانندگی و کارت پایان خدمت گرفته تا تجمیع دو انتخابات در یک برگه برای هر دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان. با تمام این ترفندها، نهایتاً آمار «رسمی» ارائهشده در رسانههای جمهوری اسلامی نرخ مشارکت در این انتخابات را ۴۱ درصد گزارش کرد – که در مقایسه با نظرسنجی حکومتی مرکز افکارسنجی دانشجویان (ایسپا) که مشارکت قطعی را تنها ۲۷٬۹ درصد، و مشارکت احتمالاً بالا را تنها ۷٬۴ درصد پیشبینی کرده بود، رقمی بسیار بیشتر و به همین جهت غیرواقعی بهنظر میرسید.
حالا پس از سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ) و مرگ او، صندلی ریاست جمهوری زودتر از موعد خالی شده و اولین انتخابات ریاست جمهوری پس از قیام ژینا با شتاب در حال برگزاری است. کاندیداها از یکسو برای «مردمی» جلوه دادن خود از «مهسا (ژینا) امینی» و «خشونت علیه زنان» و «شرمندگی» و «لزوم رفع تبعیض» میگویند و از سوی دیگر بهطور مداوم بر وفاداریشان به علی خامنهای، حجاب اجباری و فمینیسمستیزی تاکید میکنند. در این میان و علیرغم سرکوب شدید و تهدیدهای امنیتی برای «تحریم انتخابات»، صداهایی از داخل ایران، از خیابانها و از زندانها – بهخصوص از سوی فعالان زنان- به گوش میرسد که انتخابات پیش رو را «نمایشی» میخوانند و از لزوم رأیندادن میگویند:
گلرخ ایرایی از زندان اوین: شما نه برای پیروزی در انتخابات بلکه برای شکست مردم به میدان آمدهاید
گلرخ ایرایی، زندانی سیاسی در یادداشتی از زندان اوین و در واکنش به حضور یافتن اصلاحطلبان در انتخابات نوشت:
اصلاحطلبان بدانند ما مردم ایران خیانتشان را از روز نخست به خاطر داریم. از یاد نمیبریم، تثبیتِ قدرتِ جمهوری اسلامی و کشتار فاجعه بار جوانان در دههی ۶۰ را؛ در روزهایی که شما حزباللهیها و خط امامیها در راس امور بودید. […] وقتی مردم در سال ۱۳۹۶ و در کف خیابانهای ایران با شعار «اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا» به میدان آمدند و از شما گذر کردند، مانند همیشه پوست انداختید و رنگ عوض کردید. پس از آن بود که بخش بزرگی از نسل دومتان (نسل دوم اصلاحات) در پیوند با پهلوی و چهرهسازی از او و چهرهسوزی از نمایندگانِ واقعی مردم، خیانتی دیگر را رقم زدند و در جایگاه تئورسین و مشاوران و مباشرانِ درگاهِ همایونی، حضورِ مردم را به مصرفِ خیابان تعبیر کردند و سهیم شدند [در] شکستِ خیزش انقلابیِ ۱۴۰۱.
۲۸خردادماه ۱۴۰۳
آرمیتا پاویر، دانشجوی زندانی در زندان تبریز: رئیسجمهور در وهم و خیال منتخب مردم، ولی در عمل همیشه از قبل منتخبِ بچههای مثلاً بالاست
آرمیتا پاویر، دانشجوی زندانی در زندان تبریز در یک پیام صوتی «رئیسجمهورِ در وهم و خیال، منتخب مردم ولی در عمل همیشه از قبل منتخبِ بچههای مثلاً بالا که همیشه کاملاً تشریفاتی هر چهار سال یک بار بهمان تحمیل میشود» را خطاب قرار داد و با روایت مشکلات زندانیهایی که همبند او هستند گفت:
[…] اما حقالسکوتی که میگیرید جلوی اظهارنظرتان را میگیرد. از قدیم گفتند شاید بشود کسی را که خواب است بیدار کرد، اما کسی که خودش را به خواب زده، عمراً.
۳۱خردادماه ۱۴۰۳
صدیقه وسمقی: من رای مردم را یک سرمایه اجتماعی و ملی میدانم که نباید برای هر چیزی هزینه شود
صدیقه وسمقی، محقق و اسلامپژوه، نویسنده، شاعر و مترجم و زندانی سیاسی سابق که اخیراً از زندان اوین آزاد شده است در حساب اینستاگرامش نوشت:
وقتی مشارکت مردم خیلی پایین باشد، نیروهای داخل حکومت دچار ریزش میشوند و اعتماد به نفس خود را از دست میدهند. اما زمانی که مردم پای صندوقهای رأی حاضر شوند و رأی دهند، این نیروها احساس توانمندی و پشتوانه مردمی میکنند. من رأی مردم را یک سرمایه اجتماعی و ملی میدانم که نباید برای هر چیزی هزینه شود و نباید به جیب کسانی برود که مسبب وضعیت موجود هستند. شرکت در انتخابات یعنی ریختن این سرمایه به جیب حکومت و آب به آسیاب حکومت ریختن.
یکم تیرماه ۱۴۰۳
نرگس محمدی از زندان اوین: در انتخابات غیرقانونی حکومت سرکوبگر و نامشروع شرکت نخواهم کرد
نرگس محمدی، زندانی سیاسی و برنده جایزه صلح نوبل در یادداشتی از زندان اوین گفت:
چطور میتوانید در حالیکه با یک دست تیغ و دار و اسلحه و زندان را علیه مردم گرفتهاید، با دستی دیگر صندوق رأی را پیش روی همان مردم بگذارید و با زبانی فریبکار و دروغپرداز آنها را به پای صندوق رأی فرا خوانید؟ یگانه آماج برگزاری انتخابات برای رژیمی که به سرکوب، وحشت و خشونت بهعنوان یگانه نگهدار قدرت باور دارد، نه پاسداشت دموکراسی و حقوق مردم ، بلکه تحکیم قدرت و استبداد است. چنین انتخاباتهایی برای جمهوری اسلامی مشروعیت نخواهد آورد.
دوم تیرماه ۱۴۰۳
سپیده رشنو: با هر مترسکی، همچنان گلولهها در تفنگ است
سپیده رشنو، نویسنده و زندانی سیاسی که به دلیل مبارزه با حجاب اجباری بازداشت و زندانی شده بود در صفحه اینستاگرامش نوشت:
برای ایران و مردمانش هیچ فردایی با «جمهوری اسلامی» وجود ندارد. با هر مترسکی همچنان گلولهها در تفنگ است. تغییر همیشه با اراده و مقاومت مردم همراه بوده و هست.
دوم تیرماه ۱۴۰۳
عالیه مطلبزاده: بسیاری را کشتند چون خواستشان «حق زندگی» بود
عالیه مطلبزاده، روزنامهنگار و عکاس خبری در حساب اینستاگرامش نوشت:
من در این مثلاً انتخابات شرکت نمیکنم چرا که «حق انتخاب» از ما گرفته شده، چرا که بسیاری را کشتند چون خواستشان «حق زندگی» بود، چرا که بسیاری از یارانمان هنوز در بندند و بسیاری آنسوی مرزها آوارهاند، چرا که حتی سادهترین حق ما که حق انتخاب پوشش است را به ضرب و زور از ما گرفتهاند.
پنجم تیرماه ۱۴۰۳
بیانیه ۵۲۰ نفر از فرهنگیان: مردم با عدم مشارکت در سه انتخابات متوالی با صدای رسا یک «نه» بزرگ به حکومت گفتند
۵۲۰ نفر از فرهنگیان در بیانیهای دلایلشان را برای تحریم انتخابات پیش رو شرح دادند. در بیانیه آنها آمده است:
با توجه به شرایط روز جامعه و برگزاری انتخابات دوره چهاردهم ریاست جمهوری لازم دیدیم تا برای دفاع از جمهوریت و براساس حقوق شهروندی همانند کسانی که برای شرکت در انتخابات و حمایت از کاندیدای مورد نظر خود تلاش میکنند، ما نیز اگرچه برخلاف آنها از هیچ امکاناتی برای برپایی «ستاد مخالفان شرکت در انتخابات» برخوردار نیستیم اما از طریق نوشتن این بیانیه نظر خود را با شما در میان بگذاریم.
دوم تیرماه ۱۴۰۳
بیانیه گروهی از مجروحان و بازداشتیهای قیام «زن، زندگی، آزادی»: از نظر ما هرگونه شرکت یا همراهی با این انتخابات مضحک و مهندسی شده، یعنی مهر تأیید بر جنایت و همراهی با قاتلین فرزندانمان
گروهی از مجروحان و بازداشتیهای قیام زن، زندگی، آزادی در بیانیهای اعلام کردند که انتخابات پیشرو را فعالانه تحریم خواهند کرد:
منظورمان از تحریم فعال این است که ما نه تنها در انتخابات این حکومت مشارکت نمیکنیم بلکه فعالانه علیه این سیستم جنایتکار نیز فعالیت میکنیم و خواهان سرنگونی انقلابی حکومت اسلامی در ایران هستیم و در این راه از هر تلاشی فروگذار نخواهیم کرد. اکثریت مردم جان به لب آمده در ایران سالهاست که به هر دو جناح این حاکمیت نه گفته و به ویژه در قیامهای دیماه ۹۶ و آبان ۹۸ و علی الخصوص در قیام «زن، زندگی، آزادی» نه بزرگ به کلیت این رژیم گفته اند. ما نیز به عنوان افرادی که در این قیام یا مجروح و یا بازداشت شدهایم همراه با اکثریت مردم به این سیستم جنایتکار نه میگوییم و نه گفتن به انتخابات این رژیم و به صورت فعالانه علیه آن مبارزه جمعی و متحدانه کردن را وظیفهی خود میدانیم. از نظر ما هرگونه شرکت یا همراهی با این انتخابات مضحک و مهندسی شده، یعنی مهر تایید بر جنایت و همراهی با قاتلین فرزندانمان است. ما علیه این سیستم که در تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی، اتنیکی، فرهنگی، مدهبی-ایدئولوژیک، اقتصادی، جنسی و جنسیتی و زیست محیطی دایماً مشغول بازتولید تبعیض و نابرابری به صورت سیستماتیک است متحدانه مبارزه خواهیم کرد و تحریم فعال انتخاباتشان را جزو کمترین وظایف خود میدانیم.
چهارم تیرماه ۱۴۰۳
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران: انتخابات در این ساختار موضوعیتی ندارد
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران هم درباره چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران بیانیهای منتشر کرد و در آن با اشاره به سه جنبش اخیر در ایران در سالهای ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱ و سرکوب آنها توسط حکومت، نوشت که این سرکوبها نشان میدهند که «چرا رغبتی به حضور در انتخابات وجود ندارد».
در این بیانیه آمده است:
نگاهی به مناظرههای انتخاباتی حاکی از این واقعیتاند که هیچکدام از نامزدها هیچ برنامهای برای مردم و معلمان ندارند و فقط کلیگویی میکنند. بهعنوان نمونه در بخش آموزش و پرورش هیچ برنامهای ارائه نمیشود.
مطالبات واقعی مردم و معلمان در حوزه آموزش و پرورش که در این سالها در کف خیابان طنینانداز شده است از این قرارند: اعتراض به نظام آموزشی ایدئولوژیک، اعتراض به کالاییشدن آموزش، مطالبه تشکلیابی مستقل، مطالبه حق تجمع و اعتراض، آزادیهای اجتماعی و سیاسی، آزادی معلمان زندانی، مطالبات معیشتی و منزلتی، بیمه کارآمد و مطالبات اجتماعی چون حق پوشش اختیاری و دفاع از حقوق زنان و کودکان و … اینها بخشی از مطالباتی است که همین امروز نیز در تجمعات خیابانی تکرار میشوند. این مطالبات نه در مناظرههای اخیر نامزدهای ریاستجمهوری مطرح شدهاند و نه مورد اهتمام دولتهای پیشین اصولگرا و اصلاحطلب بوده است. ضمن این که نامزدهای انتخابات اخیر در دهههای گذشته نیز در مناصب بالای تصمیمگیری بوده و بخش مهمی از مشکلات و مسایل مردم و معلمان متوجه برنامهها و سیاستهای آنهاست.
با این تفاسیر انتخابات در این ساختار برای شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران موضوعیتی ندارد و ما مطالبات خود را از طریق تلاش برای تشکلیابی مستقل و تقویت نهادهای مردمی دنبال خواهیم کرد.
پنجم تیرماه ۱۴۰۳
اعتراضات بازنشستگان: مناظره چه خوبه، اما همهاش دروغه
بازنشستگان که مدتهاست بهطور منظم تجمعها و راهپیماییهای اعتراضی برگزار میکنند، از انتخابات پیشین مجلس در اسفندماه و تاکنون نیز در میان شعارهایشان به موضوع انتخابات پرداختهاند: «از بس دروغ شنیدیم، ما دیگه رای نمیدیم»، «عدالتی ندیدیم، ما دیگه رای نمیدیم»، «اصلاحطلب اصولگرا دیگر تمامه ماجرا»، «مناظره چه خوبه، اما همهاش دروغه» از جمله شعارهای آنهاست:
اعتراضات سرمایهگذاران رضایتخودرو طراوت نوین در قزوین: عدالتی ندیدیم ما دیگه رای نمیدیم
تجمع اعتراضی سرمایه گذاران غارتشده «رضایت خودرو طراوات نوین» در خیابان نادری قزوین هم با شعار «عدالتی نمیدیم، ما دیگه رای نمیدیم» همراه شد.
چندین امام جمعه اهل سنت در بلوچستان: مردم با وجود این تبعیضات و ستمهایی که میشود در انتخابات شرکت نخواهند کرد
در شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان، امام جمعههای اهل سنت از جمله عبدالخالق حسین زهی، عبدالحکیم سیدزاده، و عبدالله کرد اعلام کردند که اهل سنت در انتخابات شرکت نخواهند کرد. عبدالخالق حسین زهی یکم تیرماه در سخنان نماز جمعه گفت:
مردم به فکر خودتان باشید که برای انتخابات یکی نیاید و با یک طمع شما را به بها نخرد.
عبدالحکیم سیدزاده به دلیل سخنانش احضار و بازجویی هم شد. او گفته بود:
اهل سنت زمانی رای می دهد که در هیئت علمی دانشگاه ها باشد، بتواند قاضی عالی رتبه باشد، در صدا و سیما سهمی داشته باشد، خائنین در جمعه های خونین زاهدان و خاش [مجازات شوند]، مسجد شیخ فیض که به بهانه واهی تخریب شد، بازسازی شود، آن زمان است که اهل تسنن رای خواهد داد.
عبدالله کرد نیز یکم تیرماه گفته بود:
ما جامعه اهل سنت در مرزهای ایران کشته داده ایم ولی چه نفعی به ما رسیده و در کجای دولت ها جایگاهی داشتهایم. در کدام دولت وزیر و استاندار اهل سنت داشته ایم که همچنان بخواهیم در انتخابات شرکت کنیم؟