مردم آفریقای جنوبی چهارشنبه ۹ خرداد/ ۲۹ مه در انتخاباتی رأی می‌دهند که انتظار می‌رود رقابتی‌ترین انتخابات از زمان پایان آپارتاید باشد. نتایج این انتخابات می‌تواند منجر به پایان حکمرانی حزب کنگره ملی آفریقا (ANC) برای اولین بار از زمان به قدرت رسیدن نلسون ماندلا در ۳۰ سال پیش شود.
حمایت از کنگره ملی به دلیل بالا بودن نرخ بیکاری و نابرابری، قطعی برق، کمبود آب و جنایات خشونت‌آمیز کاهش محسوسی داشته است. نسل‌های جوان‌تر مانند بسیاری از والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایشان نسبت به کنگره ملی حس همبستگی ندارند و این کار را برای حزب حاکم دشوارتر از هر زمان دیگری کرده است.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که کنگره ملی آفریقا کمتر از ۵۰ درصد از آرای ملی را به دست می‌آورد که نسبت به ۵۷,۵ درصد در آخرین انتخابات سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است.
میلیون‌ها نفر در آفریقای جنوبی نسبت به سال ۱۹۹۴ که حزب کنگره ملی به قدرت رسید دسترسی گسترده‌تری به مسکن با کیفیت، برق و آب لوله‌کشی دارند اما افزایش بیکاری، همراه با رسوایی‌های فساد و قطع برق که در سال‌های اخیر تا ۱۰ ساعت در روز به طول انجامیده است، برای بسیاری این احساس را ایجاد کرده که دولت دیگر برای آنها کار نمی‌کند. حتی روستای زادگاه ماندلا هم دیگر آب لوله کشی ندارد.
در نظرسنجی سال ۲۰۲۲ که توسط سازمان نظرسنجی پان آفریقایی Afrobarometer انجام شد، بیش از ۸۰ درصد از افراد گفتند که این کشور در مسیر اشتباهی قرار دارد. از هر ۱۰ بزرگسال، چهار نفر بیکار هستند.
رقیب کنگره ملی آفریقا، حزب اتحاد دموکراتیک (DA)، بزرگ‌ترین حزب اپوزیسیون و طرفدار تجارت آزاد است که به دلیل اتهامات مکرر مبنی بر اینکه حامی سفیدپوستان است تاکنون موفقیتی نداشته.
اتحاد دموکراتیک توسط جان آستین هویسن رهبری می‌شود که سفیدپوست است و در سال ۲۰۱۹ رهبری حزب را به دست گرفت، زمانی که سلف رنگین‌پوست او، استعفا داد و گفت تلاش‌هایش برای جلب نظر رأی دهندگان رنگین‌پوست ناموفق بوده است.
حزب اتحاد دموکراتیک از ادغام حزب دموکرات، که از احزاب مخالف آپارتاید در پارلمان سابق سفیدپوستان بود، و حزب ملی جدید (NNP) شکل گرفته است. حزب ملی جدید نسخه به روز شده حزب حاکم بر آفریقای جنوبی در زمان آپارتاید است.
حزب اتحاد دموکراتیک در انتخابات ۲۰۱۹ حدود ۲۱ درصد آرا را به دست آورد و تعداد کمی از تحلیلگران فکر می‌کنند که امسال آرایش به مراتب بالاتر از سطح پیشین خواهد رسید. همچنین مشخص نیست که این حزب در ائتلاف با احزاب کوچک بتواند اکثریت پارلمانی را به دست آورد.
از جمله احزاب مخالف دیگری که می‌توانند در رأی‌گیری روز چهارشنبه آرای دو رقمی به دست آورند، مبارزان آزادی اقتصادی (EFF) به رهبری جولیوس ماله، رهبر سابق شاخه جوانان کنگره ملی است. این حزب مارکسیست است و تقریباً ۱۱ درصد از آرا را در سال ۲۰۱۹ به دست آورد.
در همین حال، یک حزب جدید به نام uMkhonto we Sizwe (MK) که به نام جناح مسلح کنگره ملی آفریقا در دوران آپارتاید نامگذاری شده است، چشم انداز نتایج انتخابات را که شامل آرای استانی نیز می‌شود، پیچیده‌تر کرده است. رهبری این حزب را جیکوب زوما، رئیس‌جمهوری سابق آفریقای جنوبی در اختیار دارد که به دلیل اتهامات فساد با رأی دادگاه عالی این کشور نمی‌تواند راهی مجلس شود.
زوما، ۸۲ ساله، از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ رئیس جمهوری آفریقای جنوبی بود، اما به دلیل اتهامات فسادی که او آنها را رد می‌کند، مجبور به استعفا شد. او از آن زمان به دشمنی خود با جانشینش، رامافوسا ادامه داده است، چیزی که می‌تواند به نفع حزب جدید او باشد.
بر اساس یک نظرسنجی تلفنی که از ۲۷ آوریل تا ۱۱ مه توسط Afrobarometer انجام شد، یک سوم از رأی‌دهندگان احتمالی ثبت نام نشده تصمیم نگرفته بودند که به چه کسی رأی می‌دهند یا از گفتن نظرشان خودداری کردند. فعلاً چشم امید کنگره ملی به همین رأی‌دهنده‌های مردد است. آنها می‌توانند حاکمیت این حزب را دست‌کم برای یک دوره دیگر تمدید کنند.