نیروهای اسرائیلی روز گذشته، سهشنبه ۱۸ اردیبهشت / ۷ مه گذرگاه اصلی مرزی بین غزه و مصر در رفح را که بیش از یک میلیون آواره فلسطینی در آن پناه گرفتهاند، تصرف کردند. این گذرگاه مسیر حیاتی برای ارسال کمکها به این منطقه کوچک که صدها هزار نفر در آن بیخانمان و گرسنه هستند، قطع کرد.
دو منبع مصری به رویترز گفتند که روز سهشنبه در قاهره، هر پنج هیئت شرکتکننده در مذاکرات آتشبس، شامل حماس، اسرائیل، ایالات متحده آمریکا، مصر و قطر به ازسرگیری مذاکرات واکنش مثبت نشان دادند و دیدارها صبح چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت / ۸ مه ادامه یافت.
بهگفته یک منبع آگاه، ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) قرار است روز چهارشنبه از قاهره به اسرائیل سفر کند تا با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و مقامهای این کشور دیدار کند.
اسرائیل روز دوشنبه اعلام کرد که پیشنهاد سه مرحلهای مورد تأیید حماس غیرقابل قبول است زیرا شرایط آن تعدیل شده است.
جان کربی، سخنگوی کاخ سفید روز سهشنبه گفت حماس پیشنهادی اصلاحشده ارائه کرده است و متن جدید نشان میدهد که شکافهای باقیمانده را میتوان «کاملاً برطرف کرد». او از ارئه جزئیات بیشتر خودداری کرد.
از زمان توقف یک هفتهای درگیریها در ماه نوامبر گذشته تاکنون تمام تلاشها برای دستیابی به آتشبس جدید به دلیل امتناع حماس از آزاد کردن گروگانهای بیشتر بدون وعده پایان دائمی درگیریها، و اصرار اسرائیل بر «توقف موقت» جنگ ناکام ماندهاند.
تصاویر ارتش اسرائیل در روز سهشنبه نشان میدادند که تانکها از مجتمع گذرگاه رفح بین غزه و مصر عبور کرده و پرچم اسرائیل را در سمت غزه نصب میکنند. اسرائیل میگوید رفح آخرین پایگاه نیروهای حماس است.
اسامه حمدان، از مقامهای حماس، روز سهشنبه در گفتوگو با خبرنگاران در بیروت هشدار داد که اگر تجاوزهای نظامی اسرائیل در رفح ادامه یابد، هیچ توافق آتشبسی وجود نخواهد داشت.
یک منبع آگاه در حماس نیز روز چهارشنبه با اشاره به آغاز دور جدید مذاکرات برای برقراری آتشبس در غزه به وبسایت «عربی۲۱» گفت:
در صورت تغییر در طرح پیشنهادی آتشبس توسط میانجیها، حماس ممکن است از مذاکرات خارج شود.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که در حال انجام عملیاتی محدود در رفح برای از بین بردن نیروهای حماس و خنثی کردن زیرساختهای مورد استفاده این گروه است که نوار غزه را اداره میکند. ارتش اسرائیل به غیرنظامیانی که بسیاری از آنها از مناطق دیگر غزه به رفح آمدهاند، گفته بود که رفح را ترک کنند و به منطقهای که حدود ۲۰ کیلومتر با رفح فاصله دارد و ارتش اسرائیل آن را «منطقه گسترده بشردوستانه» میخواند، بروند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد از اسرائیل و حماس خواست تا از هیچ تلاشی برای توافق آتشبس دریغ نکنند. گوترش گفت:
اشتباه نکنید؛ حمله تمامعیار به رفح فاجعهای انسانی خواهد بود.
در ژنو، ینس لرکه، سخنگوی دفتر هماهنگی کمکهای بشردوستانه سازمان ملل گفت «وحشت و ناامیدی» مردم رفح را فراگرفته است.
«توقف محموله تسلیحاتی آمریکا به اسرائیل»
از سوی دیگر رویترز روز سهشنبه بهنقل از یک مقام بلندپایه دولتی آمریکا نوشت دولت جو بایدن، رئیس جمهوری این کشور، هفته گذشته در مخالفت با اقدامهای آشکار اسرائیلیها برای حمله به رفح ارسال یک محموله سلاح به اسرائیل را متوقف کرد.
این مقام که نخواست نامش فاش شود، گفت که از آنجایی که به نظر میرسد رهبران اسرائیل به تصمیمی درباره حمله به رفح نزدیک میشوند، «ما از ماه آوریل شروع به بررسی دقیق ارسال تسلیحات خاص به اسرائیل کردیم که ممکن است در رفح استفاده شود».
این مقام افزود:
در نتیجه این بررسی، هفته گذشته یک محموله سلاح را متوقف کردیم که شامل یکهزار و ۸۰۰ بمب دو هزار پوندی (حدود یکهزار کیلوگرم) و یکهزار و ۷۰۰ بمب ۵۰۰ پوندی (حدود ۲۵۰ کیلوگرم) است.
این مقام آمریکایی همچنین گفت:
ما بهویژه بر استفاده نهایی از بمبهای دو هزار پوندی و تأثیری که میتوانند در محیطهای شهری متراکم داشته باشند ـ همانطور که در سایر بخشهای غزه دیدهایم ـ تمرکز کردهایم و تصمیم نهایی در مورد چگونگی ادامه [ارسال] این محموله نگرفتهایم.
چهار منبع آگاه دیگر به رویترز گفتند این محمولهها که دستکم دو هفته به تعویق افتاده است شامل «مهمات تهاجم مستقیم مشترک» (JDAM) ساخت شرکت بوئینگ است که بمب گرانشی غیرهدایتشونده را به بمب هوشمند تبدیل میکند و قابلیت عملکرد در همه شرایط آبوهوایی را دارد.
این تعویق در ارسال تسلیحات به اسرائیل زمانی صورت میگیرد که واشنگتن به طور علنی بر اسرائیل فشار میآورد تا حمله برنامهریزی شده خود در رفح را تا زمانی که اقداماتی برای جلوگیری از تلفات غیرنظامیان انجام نداده به تعویق بیندازد.
کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید، بدون اشاره به اینکه آیا محمولههای تسلیحاتی متوقف شده است، بار دیگر تأکید کرد که تعهد واشنگتن به امنیت اسرائیل «مستحکم» است.
با این حال، هنگامی که از او در مورد گزارشهای مربوط به توقیف ارسال تسلیحات به اسرائیل پرسیده شد، او گفت:
دو چیز میتواند درست باشد، به این معنا که ما [از یک سو] برای حصول اطمینان از محافظت از جان شهروندان، با همتایان اسرائیلی خود در حال انجام گفتوگوهایی سخت و مستقیم هستیم… و [از سوی دیگر] در اینباره تعهد بگیریم.
پنتاگون روز دوشنبه اعلام کرد که هیچ تصمیمی برای منع ارسال تسلیحات به اسرائیل، نزدیکترین متحد ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه، وجود نداشته است.
یک مقام بلندپایه اسرائیل نیز به شرط فاش نشدن نامش در گفتوگو با رویترز هیچگونه توقف خاصی در زمینه تدارکات تسلیحاتی را تأیید نکرد، اما بهنظر میرسد که گزارشها را دریافت کرده است. او گفت:
همانطور که نخستوزیر قبلاً گفته است، اگر لازم باشد حتی با ناخنهایمان بجنگیم. آنچه را که باید انجام دهیم، انجام خواهیم داد.
تعویق ارسال محموله تسلیحاتی به اسرائیل در حالی مطرح میشود که به تازگی مجلس سنای آمریکا با ۷۹ رأی موافق و ۱۸ رأی مخالف بسته کمکهای تسلیحاتی ۲۶ میلیارد دلاری به اسرائیل را تصویب کرد.
گلولهباران سنگین در رفح
ساکنان رفح شامگاه سهشنبه از گلولهباران شدید تانکهای اسرائیلی در برخی مناطق شرق این منطقه خبر دادند. به گفته پزشکان، ساختمان شهرداری رفح پس از گلولهباران اسرائیل آتش گرفت و یک فلسطینی کشته و شماری زخمی شدند. آنها گفتند که در حمله اسرائیل دو فلسطینی سوار بر موتورسیکلت نیز کشته شدند.
مقامات بهداشتی گفتند بیمارستان ابویوسف النجار، بیمارستان اصلی رفح، روز سهشنبه پس از بمباران شدید اطراف ان که منجر به فرار کادر پزشکی و حدود ۲۰۰ بیمار شد، بسته شده است.
سازمان ملل و سایر نهادهای کمکرسان بینالمللی گفتند که بسته شدن دو گذرگاه جنوب غزه – رفح و کرم شالوم که تحت کنترل اسرائیل است – عملاً کمکهای انسانی به این منطقه قطع شده است.
خانوادهها در اردوگاههای چادری و سرپناههای موقت جمع شدهاند و از کمبود غذا، آب، دارو و سایر وسایل ضروری رنج میبرند.
منابع هلال احمر در مصر گفتند که ارسال محمولههای کمکی بهطور کامل متوقف شده است. فیلیپ لازارینی، رئیس آژانس امدادرسانی و کمک به آوارگان فلسطینی(اونروا)، در شبکه اجتماعی اکس نوشت:
این گذرگاهها راهی برای نجات هستند… و باید بدون هیچ تأخیری بازگشایی شوند.
کاخ سفید اعلام کرد که به واشنگتن گفته شده است که گذرگاه کرم شالوم روز چهارشنبه بازگشایی خواهد شد و تحویل سوخت از طریق رفح نیز از سر گرفته خواهد شد.
وزارت بهداشت غزه میگوید حملههای اسرائیل ۳۴ هزار و ۷۸۹ فلسطینی را که بیشتر آنها غیرنظامی بودند، کشته است.