شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت/ ۵ مه سفر خود را به اروپا آغاز کرد. این سفر در حالی صورت می‌گیرد که جهان در میانه تنش‌هایی بی‌سابقه در دو دهه اخیر قرار دارد. رهبر چین در شرایطی که روابط چین و اروپا هنوز به سطح همکاری استراتژیک نرسیده است، در یک تور چند روزه در سه کشور اروپایی خواهد بود.

شی جین پینگ پس از دیداری دو روزه در روزهای یکشنبه و دوشنبه در فرانسه به عنوان بخشی از شصتمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک فرانسه و چین، به صربستان و سپس به مجارستان سفر خواهد کرد.

برنامه‌ای فشرده برای اولین دیدار شی جین‌ پینگ از اروپا از زمان همه‌گیری کووید-۱۹.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه و اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا قرار بود روز دوشنبه شی جین پینگ را تحت فشار قرار دهند تا عدم تعادل تجاری را کاهش دهد و از نفوذ خود بر روسیه در جنگ اوکراین استفاده کند.

شی در بیانیه‌ای که در بدو ورود به پاریس منتشر شد، از روابط دو کشور قدردانی کرد.

او گفت روابط چین و فرانسه «الگویی برای جامعه بین‌المللی از همزیستی مسالمت‌آمیز و همکاری برد-برد بین کشورهایی با نظام‌های اجتماعی مختلف است».

رسانه‌های دولتی چین هم در مطالبی که از این سفر منتشر کرده‌اند لحنی آشتی‌جویانه و نرم داشتند.

روزنامه حزب کمونیست چین ، نوشت:

همکاری اقتصادی و تجاری چین و اتحادیه اروپا بسیار گسترده است و ضربه‌ها و نقایص (احتمالی) اجتناب‌ناپذیر است. چین مایل به تقویت ارتباطات و هماهنگی با اتحادیه اروپا، ارتقای همکاری و حل اختلافات از طریق گفت‌وگو است.

ناترازی تجاری در رابطه اروپا و چین به تنش‌های تجاری میان آن‌ها منجر شده است. آمریکا هم به عنوان رقیب سیاسی و تجاری پکن به اروپا فشار وارد می‌کند تا رابطه‌اش با چین را محدود کند. اتحادیه اروپا هم‌اکنون در حال بررسی گشودن بازارهایش به روی چندین صنعت چینی از جمله خودروهای الکتریکی است.

اورزولا فون در لاین روز دوشنبه در بیانیه‌ای گفت «ناترازی تجاری کنونی (در روابط اروپا و چین)، پایدار نیست و باید مورد توجه قرار گیرد». او گفت:

اروپا نمی‌تواند چنین رویه‌های مختل‌کننده‌ای را در بازارش بپذیرد که می‌تواند منجر به صنعتی‌زدایی در اروپا شود.

همه ۲۷ عضو اتحادیه اروپا – به ویژه فرانسه و آلمان – در نگرش خود نسبت به چین متحد نیستند. منابع خبری می‌گویند در حالی که پاریس از اعمال خط‌مشی سخت‌گیرانه بر سر واردات خودروهای الکتریکی از چین حمایت می‌کند، برلین می‌خواهد با احتیاطی بیشتر به رابطه خودرویی‌اش با چین ادامه دهد.

مکرون پیش از سفر دو روزه شی جین پینگ به روزنامه «لا تریبون» گفت:

در اروپا، ما بر سر این موضوع (تنظیم رابطه با چین) اتفاق نظر نداریم، زیرا برخی از بازیگران همچنان چین را به صورت اساسی، بازار فرصت‌ها می‌دانند.

اما در یک جبهه دیگر، فرانسه امیدوار است که چین را وادار کند تا مسکو را تحت فشار قرار دهد تا جنگ در اوکراین را متوقف کند.

مقامات گفتند که فرانسه همچنین امیدوار است که بازار چین را برای صادرات محصولات کشاورزی خود باز کنند و مسائل مربوط به نگرانی‌های صنعت آرایشی فرانسه در مورد حقوق مالکیت معنوی را حل کنند. در همین حال، چین ممکن است در طول این سفر ، سفارش خرید حدود ۵۰ هواپیمای ایرباس را اعلام کند.

رئیسان جمهوری چین و فرانسه ابتدا به موضوع جنگ در اوکراین خواهند پرداخت.

به گزارش کاخ الیزه، با توجه به اینکه چین «یکی از شرکای اصلی روسیه» است، امانوئل مکرون تلاش خواهد کرد تا پکن را تشویق کند «از اهرم‌های در رابطه با مسکو استفاده کند» تا «به حل این مناقشه کمک کند».

در حالی که مقامات پکن ادعا می‌کنند که رسماً در جنگ اوکراین بی‌طرف و خواستار صلح هستند، آن‌ها هرگز تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین را محکوم نکرده‌اند.

در همین حال، تداوم تجارت بین روسیه و چین در سال ۲۰۲۳ به کاهش تأثیر تحریم‌های اقتصادی علیه مسکو کمک کرد.

به گفته الیزه، هدف شماره یک فرانسه اما بهبود دسترسی شرکت‌های فرانسوی و اروپایی به بازار چین و به دست آوردن «شرایط رقابتی» عادلانه برای آنها است.

بر اساس گزارش یورواستات، کسری تجاری اتحادیه اروپا با چین پس از رسیدن به رکورد ۳۹۶ میلیارد یورو در سال ۲۰۲۲، ۲۷ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافت و به ۲۹۱ میلیارد یورو رسید.

کمیسیون اروپا تحقیقات متعددی را در مورد یارانه‌های صنعتی چین به خودروهای برقی و پنل‌های خورشیدی که مشکوک به ایجاد اختلال در رقابت هستند، آغاز کرده است.

صربستان و مجارستان

رئیس‌جمهوری چین پس از پاریس راهی مجارستان و صربستان می‌شود که دو کشور اروپایی در مدار مسکو در نظر گرفته می‌شوند.

راینهارد بوتیکوفر، نماینده آلمان در پارلمان اروپا گفت:

شی جین پینگ با دیدارش از این دو پایتخت اروپایی، نشان می‌دهد که فعالانه برای ایجاد یک محور اقتدارگرا در سیاست بین‌المللی کار می‌کند.

مجارستان و صربستان همچنین به عنوان دروازه ورود به اروپا در طرح جاده و کمربند چین در نظر گرفته می‌شوند.

هدف از این پروژه، بازسازی خط راه آهن بین بوداپست و بلگراد است که عمدتاً توسط چین تأمین مالی می‌شود تا کالاهای چینی را از بندر پیرئوس یونان به اروپا منتقل ‌کند.

در مجارستان، گسترش کارخانه‌های باتری‌سازی خودروهای الکتریکی چینی در سراسر کشور نشان‌دهنده روابط اقتصادی بین بوداپست و پکن است.

این دیدار با بیست و پنجمین سالگرد بمباران سفارت چین در بلگراد توسط ناتو در سال ۱۹۹۹ مصادف است.