توماج صالحی، خواننده سبک رپ اعتراضی به اعدام محکوم شده است. او خود در موزیک ویدئویی حکم اعدام را محکوم کرده بود و طناب دار را «ابزار کنترل و سرکوب» خوانده بود. موضعگیریهای سیاسی او و تعلق و همراهیاش با طبقه کارگر او را به چهره محبوبی میان فعالان مدنی و کارگری بدل کرده و موجی از حمایت دربرابر حکم اعدام او ایجاد شده است. برخی نامهها، بیانیهها و واکنشها را مرور میکنیم:
یادداشت اسماعیل عبدی، فعال صنفی معلمان
اسماعیل عبدی، فعال صنفی معلمان در یادداشتی توماج صالحی را «تندیس شجاعت و شرف اهل هنر» خواند و نوشت:
توماج صالحی قدرت ایجاد حرکت اعتراضی اجتماعی و فضیلت اخلاقی و انسانی هنر را در زمانهی ما متجلی کرد. در بیشتر آثار او آرزوی برساختن تصویری عادلانه و آزادانه از جهان پیرامونش موج میزند از همین رو توماج دغدغه اصلیش را فرزندان محروم ایران و کودکان کار میداند و آرزویش این است که اگر روزی کنسرتی برگزار کرد، ردیف اول و دوم سالن کنسرت را نه چهرههای مشهور جامعه که دردمندان و محرومان بنشینند. در روزگاری که هنر برای بسیاری از اهالی هنر امری تفننی و تنقلی به حساب میآمد، توماج صالحی در رگ هنر، غیرت را تزریق کرد. او به جای درآمدزایی از هنر، موتور و وسایل خانهاش را میفروشد تا بتواند کلیپ اعتراضیش را بسازد و جایزه ۲۵۰۰ پوندی آزادی بیان را برای سیل بلوچستان میبخشد.
یادداشت اسماعیل عبدی در کانال شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، ۷ اردیبهشتماه ۱۴۰۳
نامه رسول بداقی، فعال صنفی معلمان از زندان اوین
رسول بداقی، فعال صنفی معلمان در نامهای از زندان که ۷ اردیبهشتماه در کانال شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران منتشر شد، توماج صالحی را «آموزگار اراده» خواند و نوشت:
«زندهباد هنر، زندهباد ایستادگی، زندهباد اندیشه
زندهباد هنر ایستادگی در میدان اندیشه، زنده باد توماج
توماجِ دلاور، سالهاست دریچهای به روی اندیشهی من باز شده، اندیشهای که هیچ میز و نیمکت و تخته سیاهی ندارد، و آن «آموزگاری ارادههاست».
آموزگاری باورهای انسانی، آموزگاریِ ارزشی به نام «بی ارزشی باورهای کور».
بی ارزشیِ برتری جویی، تکبر، خودستایی، خودکامگی، بدتر از همه
«بی ارزشیِ تقلید و مداحی، برای شکم بارگی و مداحی برای نان».
توماجِ دلاور، بسیار دیدهام، دانش آموزانی که معلم، معلمان خود بودهاند.
در میان شاگردان خود آموزگاران بسیاری دیدهام که نه با زبان، نه با کتاب، نه با فیلم و نمایش، بلکه با نگاه، با نظم، با عزت نفس، با اراده، حتی با اشک، به هزاران شیوه آموزگارم بودند. اما تو بدون تخته سیاه، بدون مدرسه و میز و نیمکت، آموزگار اراده بودهای، برای من و برای هزاران آدم باانصاف.
توماجِ عزیز
سرزمین ما هنوز پرورش دهنده انسانهای آزادهای مانند؛ گاندی، نلسون ماندلا، بیبی مریم، ژاندارک، ستارخان، مصدق، چگوارا، مارتین لوترکینگ، کالوین، سارتر، فرخی یزدی، سرداراسعد، میرزا رضا، کاوه آهنگر و میلیونها آزاده جان برکف است، که مرگ را به بردگی ترجیح می دهند.
دیر نیست روزی که ابرهای سیاه خودکامگی، از آسمان ایران زدوده شود.
همزاد توفان، پنجه در پنجه این بیدادیم
در بزم ستم، حنجره تا حنجره فریادیم»
بیانیه شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران در محکومیت حکم اعدام
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران در بیانیهای «لشکرکشی حاکمیت به خیابانها» برای تحمیل اجباری به زنان و صدور حکم اعدام برای توماج صالحی را «شدیدا» محکوم کرد، او را «هنرمند بزرگی که ضمن حمایت از مردم، صدای اعتراض آنها شد» معرفی کرد و نوشت «در صورت عدم لغو حکم، (تجمعات اعتراضی) شکل خواهد گرفت.»
در بخشی از بیانیه این شورا آمده است:
بدیهی است برخوردهای خشونتبار حاکمیت از سال ۱۴۰۱ تا امروز در مقابل خواستههای بحق مردم نمیتواند منجر به سکوت و خاموشی جنبشی گردد که ناشی از ناکارآمدی حاکمیت در زمینههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بینالمللی در چند دهه اخیر بوده است.
بیانیه شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، ۷ اردیبهشتماه ۱۴۰۳
بیانیه ۱۴ زندانی سیاسی از زندان اوین در محکومیت حکم توماج صالحی
۱۴ تن از زندانیان سیاسی، «گلرخ ایرایی، هستی امیری، رسول بداقی، مصطفی تاجزاده، امیرسالار داوودی، حسین رزاق، ویدا ربانی، رضا شهابی، نرگس محمدی، عبداله مومنی، محمد نجفی، صدیقه وسمقی، فائزه هاشمی، و مریم یحیوی» در بیانیهای ۷ اردیبهشت توماج صالحی را «هنرمند متعهد و مبارز» خواندند و صدور حکم اعدام برای او را افشاگر «ماهیت ضد بشری و عمق تباهی این حکومت» عنوان کردند. در بیانیه آنها آمده است:
«سزای سکوت امروز ما، حکم فردای تک تک ماست
حکومت اسلامی اینروزها غره از توهم اقتدار خارجی، در تمنای اقتدار داخلی از هیچ تلاشی دریغ نمیکند. از سویی با لشگرکشی، خیابانها را به میدان جنگ تن به تن با زنان آزادیخواه ایران تبدیل کرده و از سوی دیگر در تقلای انتقامکشی از معترضین و مخالفین، امیدهای جامعه را به کمین نشسته و در مقابله با مدنیترین نوع مبارزه و حتی اعتراض به زبان هنر هم با نهایت بیرحمی واکنش نشان میدهد تا با احکام غیر انسانی، حبسهای طولانی و تبعید و “طنابهای آماده برای گردن” برابر مردم بیدفاع قدرتنمایی کند و به جامعه هشدار دهد که هر اعتراضی حتی بیخشونت و مدنی را هم با پنجهی استبداد انتظار میکشد. گویی برای کینجویی از جامعهای که “النصر بالرعب” را بیاثر کرده، کمر به حذف تمام منتقدین و مخالفین وضع موجود بسته و قصد دارد هر شهروند دغدغهمندی را در خوف سرکوب و قتل سازمان یافتهی حکومتی نگاه دارد.
پیام آمران و حاکمان حکم توماج دقیق به ما رسیده! زنهار که سزای سکوت امروز ما، حکم فردای تک تک ماست که هر صدایی را خفه خواهند کرد. غافل از آنکه پایان این تباهی مطلقه با قدرت بی انتهای مقاومت مردم در همین خیابانهای اشغال شده خواهد بود.»
حمایت کارگران چپ و کمونیست سنندج از توماج صالحی
جمعی از کارگران چپ و کمونیست شهر سنندج توماج صالحی را «هنرمند معترض» خواندند که از جنبش زن، زندگی ، آزادی و همچنین مردم زحمتکش جامعه دفاع کرده است. آنها ضمن محکوم کردن حکم اعدام صادر شده، خواهان آزادی بیقید و شرط این هنرمند شدند.
تجمع اعتراضی در دورتموند آلمان در حمایت از توماج صالحی و دیگر محکومان به اعدام
ایرانیان خارج از کشور با برگزاری تجمعهای اعتراضی حکم اعدام صادر شده علیه توماج صالحی را محکوم کردند.
در دورتمند تجمعی اعتراضی با حضور دایی توماج که خود از زندانیان سیاسی زمان پهلوی دوم است برگزار شد.
او در سخنرانی کوتاهی در این تجمع گفت که توماج «صدای انقلاب» و هنرمندی است که طرح اندیشههای مدرن در آثارش همراه با «صداقت و دلاوری» باعث شده نسل جوان ایران به «شجاعت و دگراندیشی» ترغیب شود. او گفت حکومت میخواهد صدای او را خفه کند تا صدای انقلاب را خاموش کند اما توماج «از مرگ عبور کرده است» و «نامیرا» است.
تجمع اعتراضی در خرونینگن هلند برای محکومکردن حکم اعدام توماج صالحی
جمعی از ایرانیان در خرونینگن هلند هم برای محکوم کردن حکم اعدام صادر شده برای توماج صالحی تجمع اعتراضی برگزار کردند.