بیش از ۱۰۰ هنرمند و فعال فرهنگی چهارشنبه ۲۹ فروردین / ۱۷ آوریل در شصتمین بینال ونیز مقابل غرفههای اسرائیل و ایالات متحده آمریکا تظاهرات کردند. فعالان بنرهایی در محکومیت حملهها به غزه در دست داشتند. از طرفی، غرفه اسرائیل از روز گذشته، سهشنبه ۲۸ فروردین / ۱۶ آوریل و پیش از افتتاحیه عمومی دوسالانه در هفته آینده، توسط برخی هنرمندان و متصدیان آن، به روی بازدیدکنندگان بسته شد. آنها تعهد دادند تا زمان «آتشبس و توافقنامه برای آزادسازی گروگانها» از نمایشگاه بازگشایی نخواهند کرد. منتقدان این حرکت را «ژستی توخالی و فرصتطلبانه» نامیدند.
«نه به غرفه نسلکشی» علیه حضور اسرائیل
به گزارش هایپرالرژیک، یکی از فعالان گروه ناشناس «هنر، نه نسلکشی» Art Not Genocide (ANGA) گفت: «ما به عنوان کارگران هنر جمع میشویم تا حضور یک دولت آپارتاید نسلکشی در شصتمین صحنهی فرهنگی و جهانی دوسالانه ونیز را محکوم کنیم». این فعال فرهنگی تأکید کرد که پذیرش غرفهی اسرائیل به معنای پذیرش نسلکشی، عادیسازی نابودی مداوم جمعیت جهان، انکار حقوق بشر و ایجاد سابقهای برای توجیه تمامیتخواهی است.
این فعال با خواندن اعلامیه گروه خود افزود:
ما به عنوان کارگران هنر جمع شدهایم تا سکوت را بشکنیم. همانطور که صدای یهودی برای صلح میگوید، وقتی میگوییم «دیگر هرگز»، تنها برای عدهی خاصی نیست، به معنای «دیگر هرگز برای هیچکس» است.
ویدیویی از اعتراضها در ونیز از ایسنتاگرام گروه هنر، نه نسلکشی
در دومین روز پیش از نمایش و افتتاحیهی عمومی، جمعی از روزنامهنگاران و کارشناسان هنر بیرون ورودی دوسالانه صف کشیده و بروشورهایی به دست عابران میدادند. کاغذهای قرمز رنگی که با حروف سیاه و سفید روی آن نوشته شده بود «بدون مرگ در ونیز ـ نه به غرفهی نسلکشی».
بروشور توزیع شده توسط سازماندهندگان این اعتراض، نقشهی نظامی و انواع حمایتهای مالی ارائه شده به اسرائیل توسط دیگر کشورهای شرکتکننده در بینال را نشان میدهد. نامهای کانادا با بیش از ۸۲ میلیون دلار صادرات نظامی به اسرائیل از سال ۲۰۱۵ ، ایالات متحده با حدود ۱۵۸ میلیارد دلار کمک نظامی از سال ۱۹۴۸ و مصر به عنوان «همدست در جلوگیری از کمکرسانی به غزه» در این بروشور به چشم میخورد.
این فعالان، همچنین از ایجاد غرفهای مجازی برای فلسطین خبر دادند که در قالب «مانیفست علیه وضعیت جهان» بیان شده است. در یکی از برگهها آمده بود: «برای هنری که منطق قدرت غالب را رد میکند».
اقدام هنرمندان اسرائیلی و مخالفت با آن
غرفه اسرائیل از روز گذشته، سهشنبه ۲۸ فروردین / ۱۶ آوریل و پیش از افتتاحیه عمومی دوسالانه در هفته آینده، توسط برخی هنرمندان و متصدیان غرفه ملی اسرائیل، به روی بازدیدکنندگان بسته شد. آنها تعهد دادند تا زمان «آتشبس و توافقنامه برای آزادسازی گروگانها» از نمایشگاه بازگشایی نخواهند کرد.
اما چندین گروه منتقد که پیشتر خواستار حذف کامل اسرائیل از این رویداد بودند، بسته شدن جزئی غرفه تا رسیدن به آتشبس را ژستی «توخالی و فرصتطلبانه» خواندند.
شرکت اسرائیل در دوسالانه امسال ونیز با مخالفتهای شدیدی روبهرو شد، به طوری که طوماری از طرف گروه «هنر، نه به نسلکشی» آماده شد که خواستار حذف غرفه شده بود. این نامه عریض در حدود ۲۴هزار امضاکننده داشت.
اما تصمیم هنرمند و متصدیان غرفهی اسرائیل مبنی بر لغو خود یا نمایشگاه نیست. روث پاتیر، هنرمندی که برای نمایندگی اسرائیل در بینال انتخاب شده است، در بیانیهای در وبسایت خود نوشت:
این غرفه با عنوان «سرزمین مادری یا دیگری» M)otherland) و سرپرستی تامار مارگالیت از مرکز هنرهای معاصر تلآویو ـ یافو و میرا لاپیدوت از موزهی هنر تلآویو است که شامل چندین اثر جدید و زمان ـ محور از پاتیر به همراه تندیسهای حفاریشدهای برگرفته از الهههای باروری متعلق به قرن هشتم و ششم قبل از میلاد میشود. این ارائه، از تجربیات پاتیر در مورد فشارهای مختلف برای منجمد کردن تخمکهایش به منظور حفظ بخت مادر شدن نشأت میگیرد که در ادامهی مثبت شدن آزمایش جهش ژن و بالاتر رفتن خطر سرطان سینه و تخمدان، است.
این هنرمند به نیویورک تایمز گفت، دولت اسرائیل که حدود نیمی از هزینههای غرفه را پرداخت کرده است، هنوز از تصمیم برای تعطیلی نمایشگاه مطلع نشده است. او افزود که امیدوار است تا ماه نوامبر توافقی حاصل شود و بتواند کار خود را با بازدیدکنندگان به اشتراک بگذارد. دوسالانه در یکم اردیبهشت / ۲۰ آوریل به روی عموم باز میشود و در ۴ آذر / ۲۴ نوامبر به پایان میرسد.
با وجود بسته شدن قسمتی از این غرفه، اثر انیمیشنی این هنرمند اسرائیلی از بیرون مشاهده میشود و درهای شیشهای غرفه این اجازه را میدهد که مخاطب آن را تماشا کند.
گروه ناشناس «هنر، نه جنگ» که در فوریه امسال نامه در اعتراض به شرکت اسرائیل در دوسالانه را نوشتند، اشاره کردند: «داشتن پلتفرم هنری به نمایندگی از دولتی که در حال جنایت مداوم علیه فلسطینیها در غزه است، غیرقابل قبول است». آنها افزودند که پاتیر (هنرمند اسرائيلی) و متصدیان این غرفه به اندازه کافی به این موضوع اهمیت ندادهاند و حرکت و بیانیهی آنها از روی فرصتطلبی برای دیدهشدن است.
در بخشی از بیانیه اینستاگرام این گروه آمده است:
حرکات توخالی، فرصتطلبانه و زمانبندیشده برای پوشش حداکثری مطبوعات و گذاشتن آثار ویدیویی در معرض دید عموم، در حالی که فلسطینیها هر ساعت توسط اسرائیل کشته میشوند و میلیونها نفر با قحطی قریبالوقوع مواجهاند، تحسین برانگیز نیست.
آنها خواستار تعطیلی کامل غرفه شده و تأکید کردند که هنرمند و متصدیان این نمایشگاه تنها پس از فشار هزاران امضاکننده دست به توقف جزئی زدند.
عمر برغوتی، یکی از بنیانگذاران جنبش بایکوت، سلب، تحریم (BDS) برای حقوق فلسطینیها گفت:
شرمآور است که دوسالانه ونیز که در گذشته آپارتاید آفریقای جنوبی و اخیراً روسیه را کنار گذاشته و از نمایش حذف کرده بود، حالا با رویکردی ریاکارانه و همدستانه به آپارتاید اسرائیل اجازه میدهد که دستان خود را از نسلکشی بشوید