فراخوانها برای تحریم اسرائیل و واداشتن این حکومت به توقف نسلکشی در غزه و افزایش امدادرسانی به مردم قحطیزده این باریکه تحت محاصره روبهافزایش است. همزمان ترکیه با ممنوعیت صادرات به اسرائیل به خشم و تهدید به تلافیجویی این کشور دامن زده است. با وجود این فشارها، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از حملهی قریبالوقوع به رفح حرف میزند.
فراخوان به تحریم اسرائیل
دیدهبان حقوق بشر سهشنبه ۲۱ فروردین / ۹ مارس خواهان «تحریمهای هدفمند» و توقف ارسال سلاح به اسرائیل شده است تا این دولت به وارد کردن کمکهای بشردوستانه و ارائه خدمات ابتدایی در غزه وادار شود.
دیدهبان حقوق بشر در بیانیهای گفت که کودکان در باریکه تحت محاصره غزه در حال مردن از گرسنگی هستند، زیرا اسرائیل «از گرسنگی به عنوان سلاح جنگی» استفاده میکند و بدینترتیب مرتکب «جنایت جنگی» شده است.
عمر شکیر، مدیر بخش اسرائیل و فلسطین دیدهبان حقوق بشر در اینباره گفت:
دولتهایی که از گرسنگیدادن غیرنظامیان در غزه به دست دولت اسرائیل خشمگین هستند، نباید برای این بحران انسانی به دنبال راهحلهای موقت و بیاثر باشند. اینکه اسرائیل اعلام کرد امدادرسانی را افزایش خواهد داد، نشان میدهد فشار خارجی کارساز است. متحدان اسرائیل همچون ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان باید با تعلیق فوری ارسال سلاح به اسرائیل، برای امدادرسانی کامل و کافی فشار وارد آورند.
در همین راستا، استفان سژورنی، وزیر خارجه فرانسه هم سهشنبه ۲۱ فروردین گفت که برای واداشتن اسرائیل به گشایش گذرگاهها و اجازه به امدادرسانی به مردم غزه، باید این کشور را تحت فشار یا احتمالا تحریم قرار داد.
در اقدامی مشابه، دولت ترکیه صادرات برخی از کالاهایش به اسرائیل را ممنوع کرد. در واکنش به این اتفاق، یسرائیل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل گفت که ترکیه به صورت یکجانبه توافقهای تجاری دوجانبه بین دو کشور را نقض کرده و اسرائیل با وضع محدودیتهای تجاری بر محصولات وارداتی دیگر از ترکیه به این عمل پاسخ خواهد داد.
کاتس گفت که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، «بار دیگر در حال قربانیکردن منافع اقتصادی مردم ترکیه برای حمایت از حماس است.»
همزمان دومین روز رسیدگی دیوان بینالمللی دادگستری در لاهه هلند به شکایت نیکاراگوئه از آلمان به خاطر تسهیل نسلکشی در غزه ادامه دارد. نیکاراگوئه از دادگاه خواسته که علیه آلمان تمهیدات اضطراری علیه ارسال سلاح به اسرائیل و قطع حمایت مالی از اونروا (آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک) وضع کند.
در هفتههای اخیر فشارها بر اسرائیل برای آتشبس فوری در غزه و افزایش امدادرسانی بیشتر شده است. سازمانهای حقوق بشری گوناگون از استفاده اسرائیل از گرسنگی به عنوان سلاح جنگی انتقاد کردهاند؛ شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامهای الزامآور خواهان آتشبس فوری در غزه و افزایش امدادرسانی شده است؛ فرانچسکا آلبانزه، گزارشگر ویژه ملل متحد در امور سرزمینهای اشغالی فلسطین، در گزارشی با عنوان «آناتومی یک نسلکشی» اقدامهای اسرائیل در غزه را به عنوان نسلکشی مستند و به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کرده؛ دیوان بینالمللی دادگستری هم احتمال نسلکشی در غزه را وارد دانسته و از اسرائیل خواسته که به اقدامات منجر به نسلکشی دست نزند؛ متحدان کلیدی اسرائیل از جمله در واشنگتن و لندن و برلین و پاریس، لحن تندتر و سرزنشآلودتری نسبت به دولت بنیامین نتانیاهو اتخاذ کردهاند؛ و بالاخره معترضان اسرائیلی در روزهای اخیر در راهپیماییهای انبوه خواهان کنار رفتن نتانیاهو از قدرت شدهاند.
همه این فشارها اما به تغییر رفتار بارزی در حکومت اسرائیل ترجمه نشده است. مذاکرات صلح در جریان بین اسرائیل و حماس در قاهره مصر هم به جایی نرسیده است.
اسرائیل علیرغم فشارها به نسلکشی ادامه میدهد
حمله به رفح از هفتهها پیش نگرانی اصلی در مورد ادامه جنگ اسرائیل با فلسطینیها در غزه بود. ایالات متحده آمریکا و دیگر قدرتهای غربی از اسرائیل خواستهاند که فکر حمله به رفح را از سر بیرون کند اما دولت بنیامین نتانیاهو عزم خود را برای این کار جزم کرده است.
رفح در جنوب غزه میزبان حدود ۱,۵ میلیون آواره داخلی این باریکه است که به دلیل حملههای اسرائیل وادار به گریختن به آنجا شده اند. ورود اسرائیل به آخرین سرپناه جنگزدگان غزه میتواند پیامدهایی بسیار فاجعهبار داشته باشد.
بنیامین نتانیاهو که از سوی راستگرایان افراطی کابینهاش همچون ایتامار بن گویر برای حمله به رفح تحت فشار است و خود نیز در میان انتقادهای گسترده از عملکردش ظاهراً به دنبال هر چه طولانیتر کردن جنگ است، سهشنبه ۲۱ فروردین / ۹ مارس در بیانیهای ویدئویی به زبان عبری گفت: «عملیات زمینی در رفح برای پیروزی در جنگ اساسی است.»
نخستوزیر اسرائیل دوشنبه هم گفته بود تاریخی برای این عملیات در نظر گرفته شده و این تاریخ سر خواهد رسید.
در شبانهروز گذشته بمبارانهای اسرائیل در جنوب و شمال نوار غزه دهها کشته و زخمی برجای گذاشته است.
شمار کشتههای فلسطینی در حملههای اسرائیل به غزه به بیش از ۳۲ هزار تن رسیده است که ۷۰ درصد آنان را زنان و کودکان تشکیل میدهند. ۱۲ هزار تن نیز مفقودند. در حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر گذشته، بیش از یکهزار و سیصد تن کشته شدند که حدود ۸۰۰ تن از آنها غیرنظامی بودند.
طرح صلح جدید
نتانیاهو در حالی تهدید به حمله به رفح میکند که مذاکرات صلح بین حماس و اسرائیل در قاهره در جریان است و تا کنون به جایی نرسیده.
در آخرین تحول مربوط به مذاکرات، میانجیها بین اسرائیل و حماس از تسلیم طرح آتشبس جدیدی به طرفین خبر داده اند. بر اساس این طرح، جنگ برای شش هفته متوقف میشود و ۴۰ اسیر و گروگان در دستان حماس با دستکم ۷۰۰ زندانی فلسطینی در زندانهای اسرائیل معاوضه خواهند شد.
این طرح همچنین میگوید اسرائیل باید به تدریج ایستهای نظامی را که با آنها باریکه غزه را به دو نیم تقسیم کرده، از بین ببرد.
برای خواندن آخرین رویدادهای مهم جنگ اسرائیل علیه فلسطین و تحلیلها و نظرها دربارهی آن، به صفحهی ویژهی زمانه رجوع کنید: جنگ اسرائیل ــ غزه: گذشته، حال، آینده