پس از اینکه پاپ فرانسیس گفت که اوکراین باید «شجاعت برافراشتن پرچم سفید» و مذاکره برای پایان دادن به جنگ با روسیه را داشته باشد، دولت اوکراین با عصبانیت پاسخ داد و گفت که هرگز تسلیم نخواهد شد.
پاپ فرانسیس در مصاحبهای که روز شنبه ۱۹ اسفند/ ۹ مارس از تلویزیون سوئیس پخش شد، از طرفهای درگیر در جنگ اوکراین خواست «شجاعت مذاکره را داشته باشند» و «قبل از بدتر شدن اوضاع» این کار را انجام دهند.
رادیو تلویزیون عمومی RTS از پاپ ۸۷ ساله در مورد زمزمههایی در داخل اوکراین درباره تسلیم شدن در برابر تهاجم روسیه پرسید که او گفت:
من معتقدم قویترین آنها کسانی هستند که وضعیت را میبینند، به مردم فکر میکنند و شجاعت بالا بردن پرچم سفید و مذاکره را دارند. این کلمه مذاکره یک کلمه شجاعانه است. وقتی میبینید که شکست خوردهاید، همه چیز درست نمیشود، شجاعت مذاکره را داشته باشید.
پاپ فرانسیس گفت که اوکراینیها نباید از مذاکره در مورد یک توافق صلح هراس داشته باشند قبل از اینکه اوضاع وخیمتر شود.
اما این سخنان برای دولت اوکراین و متحدان اروپاییاش بسیار گران آمد. دمیترو کولِبا، وزیر امور خارجه اوکراین روز یکشنبه در شبکه اجتماعی اکس نوشت:
پرچم ما یک پرچم زرد و آبی است. این پرچمی است که با آن زندگی میکنیم، میمیریم و پیروز میشویم. ما هرگز پرچم دیگری را برافراشته نخواهیم کرد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین هم عملاً گفت که پاپ از دور فرمان میانجیگری میدهد. او بدون اشاره مستقیم به پاپ گفت که چهرههای مذهبی در داخل اوکراین به نیروهای نظامی این کشور کمک میکنند و گوششان بدهکار صحبتهای کسی که چند هزار کیلومتر آن طرفتر حرفهایی میزند، نیست:
آنها (چهرههای دینی در اوکراین) با دعا، با بحث و عمل از ما حمایت میکنند. در واقع همراهی کلیسا با مردم به این شکل است. نه اینکه در ۲۵۰۰ کیلومتری، جایی، میانجی مجازی بین کسی باشید که میخواهد زندگی کند و کسی که میخواهد شما را نابود کند.
سیاستمداران و تحلیلگران در اروپا هم از مصاحبه پاپ انتقاد کردند و گفتند که به نظر میرسد رهبر کاتولیکهای جهان در مورد جنایات روسیه به عنوان متجاوز سکوت اختیار کرده و مسئولیت برقراری صلح را بر عهده اوکراین گذاشته است.
کولبا از پاپ فرانسیس خواست که «در کنار خیر» بایستد و روسیه و اوکراین را «در یک جایگاه» قرار ندهد و خواستار مذاکره نشود.
او همچنین به همکاری برخی از چهرههای کلیسای کاتولیک با نیروهای نازی در طول جنگ جهانی دوم اشاره کرد:
اکنون هم، وقتی صحبت از پرچم سفید به میان میآید، ما این استراتژی واتیکان را از نیمه اول قرن بیستم به یاد میآوریم. من میخواهم از تکرار اشتباهات گذشته خودداری شود و از اوکراین و مردمش در مبارزه عادلانه برای زندگیشان حمایت کنیم.
ادگارس رینکویچس، رئیس جمهوری لتونی هم در شبکه اجتماعی اکس نوشت:
نظر من در صبح یکشنبه: نباید در مقابل شر تسلیم شد. باید با آن مبارزه کرد و شکست داد تا شیطان پرچم سفید را برافرازد و تسلیم شود.
دنیس رادکه، نماینده حزب دموکرات مسیحی آلمان در پارلمان اروپا، گفت که میتوان از کلمه «شرمآور» برای توصیف اظهارات پاپ استفاده کرد. او نوشت که مواضع پاپ در مورد اوکراین منعکس کننده ناتوانی او در مقام پاپ است.
آنتون گراشچنکو، تحلیلگر و مشاور سابق وزارت امور داخلی اوکراین، در شبکه اجتماعی اکس نوشت:
عجیب به نظر میرسد که پاپ اصرار بر دفاع از اوکراین ندارد، روسیه را به عنوان متجاوزی که دهها هزار نفر را کشته است، محکوم نمیکند. پوتین را ترغیب نمیکند که متوقف شود، اما از اوکراین میخواهد که پرچم سفید را به جای آن برافراشته کند. آیا همه کاردینالهای او این موقعیت را دارند؟
رادوسلاو سیکورسکی، وزیر امور خارجه لهستان هم در اکس نوشت:
برای حل مسأله، بهتر نیست پوتین را تشویق کنیم که شهامت خروج ارتشش از اوکراین را داشته باشد؟ [در این صورت] صلح بلافاصله بدون نیاز به مذاکره برقرار خواهد شد.
الکساندرا والکنبورگ، رئیس هیأت اتحادیه اروپا در واتیکان هم در اکس نوشت:
روسیه دو سال پیش یک جنگ غیرقانونی و غیرقابل توجیه را علیه اوکراین آغاز کرد. روسیه میتواند با احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین فوراً به این جنگ پایان دهد. اتحادیه اروپا از اوکراین و طرح صلح آن حمایت میکند.
در همین حال، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفت:
«پاپ از غرب میخواهد که جاهطلبیهای خود را کنار بگذارد و بپذیرد که این کار اشتباه بوده است.»
زاخارووا با بیان اینکه غرب از اوکراین بهعنوان ابزار جاهطلبیهای خود برای تضعیف روسیه استفاده میکند، افزود «ما هرگز مذاکرات را مسدود نکردهایم» و وضعیت در اوکراین «به بنبست» رسیده است.
در واتیکان اما تلاش برای کاستن از فشار بر روی پاپ فرانسیس در جریان است. ماتئو برونی، مدیر ارتباطات واتیکان، بیانیهای صادر کرد و خواستار شفافسازی سخنان پاپ شد. او گفت که فرانسیس از واژه پرچم سفید برای نشان دادن توقف خصومتها، آتشبس و شجاعت مذاکره استفاده کرده است. او سخنان پاپ را تلاش برای یافتن «راهحل دیپلماتیک در جستجوی صلح عادلانه و پایدار» تفسیر کرد.
.این تلویزیون rts این مصاحبه را به سفارش کجا انجام داده؟
شاید پاپ باید میگفت روسیه بواسطه شکست در جلب اعتماد مردم اوکراین و تامین حق انتخاب برای اونها پرچم سفید را باید چند سال پیش بالا میبرد.
اگر روزی هم برسد که اوکراین تسلیم شود ،این شکست در برابر نیروی نابرابر نظامی خواهد بود نه پرچم سفید و تسلیم شدن به متجاوز.
در این حالت اینگونه پیروزی و سلطه امتیازی برای اشغالگر نخواهد داشت و بی تردید یک سرافکندگی برای اشغالگر در تاریخ ثبت خواهدشد.
میشد پاپ معظم بجای توصیه به اوکراین از روسها تقاضا کند برگردند به پشت مرزهای بین المللی چون این تجاوز به محدوده و خاک کشور دیگر اگر دلیلش احساس ناامنی بدون علت باشد خیلی اوضاع جهان شیر تو شیر خواهد شد و بهانه ای برای کشورگشایی هر قدرت برتری در مقابل دیگری و کشتار ؛ خونریزی و محو ملت و کشورش خواهد شد.
همینطور پاپ نپرسید که حکومت روسیه چرا خلاف کلیه کشورها خودش را ملزم به مراعات حدود سرزمینی و مرزهای تعیین شده نمیداند و بر خودش تکلیف میدونه که اگر جمعیتی روس در سرزمین هر کشور دیگر زندگی کنند و درخواست بکنند تحت حمایت روسیه قرار بگیرند اینکار را با کمال میل انجام میدهند و جهان را وطن خود به حساب میاورد؟
چرا نپرسید روسیه یه کشور با مرزهای مشخص هست یا یک نژاد با حق حاکمیت در هر سرزمینی بصورتی که خود تصمیم بگیرد؟
ایکاش پاپ این سوال را میکرد که بالاخره علت تجاوز روسیه حمایت از حقوق روس زبانها در اوکراین بود یا احساس ناامنی از گسترش ناتو و غرب؟ این دو علت خیلی با هم فرق دارد.
خاتمه اینکه بارها گفتند قصد حمله ندارند ولی حمله هم کردند.
نتیجه اینکه وقتی کسی زورش زیاد و بیرحمی، اعمال خشونت و سر به نیست کردن هم طریقه کارش باشه همه ملاحظه اش را میکنند تا حق نداشته اش نادیده گرفته نشود و به جایی میرسه که انسان شریفی هم که شاخص برای عدالت؛ اخلاق و عمل صالح و درست هست نیز مراعاتش را بجا میارند.
حسین / 12 March 2024