در کابل گروهی از زنان معترض روز جمعه ۱۸ اسفند در یک گردهمایی به مناسبت ۸ مارس اعلام کردند: «زنان افغانستان به این آگاهی سیاسی و مدنی رسیده‌اند تا در مقابل ظلم و حق‌تلفی‌ها سکوت نکنند و این بزرگ‌ترین دست‌‌آورد زنان در دهه‌های اخیر است».
طبق گزارش روزنامه «اطلاعات روز» افغانستان، فعالان جنبش «زنان افغانستان برای عدالت و آزادی» به اجبار و با توجه به ممنوعیت تجمع‌های اعتراضی زنان در این کشور در یک مکان سربسته مراسم روز جهانی زنان* را برگزار کرده و در بیانیه‌ای هشدار دادند:
زنان افغانستان در حالی هشت مارس را سپری می‌کنند که از هرگونه نقش‌آفرینی در حیات اجتماعی محروم و به‌صورت کل از جامعه حذف شده‌اند.
جنبش «زنان افغانستان برای عدالت و آزادی» تأکید کرد:
پس از روی‌کارآمدن طالبان، اولین نیرویی که در مقابل ظلم و جنایت به‌صورت قاطع ایستادگی کرد زنان بود و تا اکنون این مبارزات حتی به قیمت از دست دادن جان‌شان ادامه دارد. زنان در افغانستان به این آگاهی رسیده‌اند تا خواسته و مطالبات‌شان را به‌صورت واضح مطرح کرده و از آن دفاع کنند و یک زن آگاه، دشمن اصلی افراطیت، بنیادگرایی و واپس‌گرایی است.
این گروه از زنان در بیانیه خود افزود زنان خواستار حقوق و مشارکت مساوی در تمام عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری اند.
جنبش «زنان افغانستان برای عدالت و آزادی» از سازمان ملل و جامعه جهانی خواسته که آپارتاید جنسیتی جاری در افغانستان را به رسمیت بشناسند، فرستادن پول به افغانستان را که باعث تقویت ظلم و جنایت طالبان می‌شود، متوقف کنند و در عوض طالبان را به‌عنوان یک گروه تروریستی و ناقض حقوق بشر در لیست سیاه قرار دهند و به دادگاه‌های کیفری بین‌المللی بکشاند.
به صورت مشابه گروه دیگری از فعالان زنان تحت نام «ائتلاف مستقل جنبش‌های اعتراضی زنان افغانستان» هم در بیانیه خود از جامعه‌‌ی جهانی خواست که در روز جهانی زنان* «همبستگی واقعی و عملی خود را با زنان افغانستان نشان دهد و نه در حد صدور اعلامیه و شعار».
اعضای این ائتلاف روز پنج‌شنبه ۱۷ اسفند با انتشار بیانیه‌ای تأکید کردند طالبان با محروم‌کردن زنان افغانستان از حقوق مدنی و شهروندی‌شان، سرنوشت زن‌ها را «برای رسیدن به خواست‌های نامشروع‌شان» به گروگان گرفته‌اند.
«ائتلاف مستقل جنبش‌های اعتراضی زنان افغانستان» نسبت به عواقب خطرناک وضعیت امروز افغانستان برای این کشور، منطقه و جهان هشدار داد و از جامعه جهانی خواست تا در برابر «نقض علنی حقوقبشر» و «جنایات آشکار طالبان علیه زنان»، اقدامات جدی و فوری انجام دهند.
زنان معترض در «جنبش زنان به سوی آزادی» هم در بیانیه مشابهی از جامعه جهانی خواستند با طالبان معامله نکند، این گروه را به‌رسمیت نشناسد و همبستگی خود را با زنان افغانستان نشان داده و در کنار آن‌ها باشد.
در بیانیه این گروه آمده است: «حکومت تک‌قومی و تک‌جنسیتی گروه تروریستی طالبان که بزرگ‌ترین ناقضان حقوق بشر هستند، نباید در سازمان ملل که خود بزرگ‌ترین نهاد مدافع حقوقبشر است، جایگاهی داشته باشد و یا از آدرس سازمان ملل متحد با آن‌ها تعامل صورت گیرد.»
«جنبش زنان به سوی آزادی» خواستار به‌رسمیت‌شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان و «توقف این جنایت» شد. این گروه تأکید کرد طالبان باید توسط مکانیسم خاصی مجبور به پاسخ‌گویی شده و از سوی دادگاه جزایی بین‌المللی تحت تعقیب قرار بگیرد. زنان معترض از مردان افغانستان خواستند در کنار زنان باشند و از مبارزه آن‌ها حمایت کنند.
زنان فعال در «جنبش شنبه‌های ارغوانی» افغانستان نیز با انتشار بیانیه‌ای از سازمان ملل متحد خواستند بدون تأخیر آپارتاید جنسیتی علیه زنان افغانستان را به‌رسمیت بشناسد و از جامعه جهانی خواستند که به طالبان فرصت ندهد و رهبر این گروه را به دادگاه بکشاند.
«جنبش شنبه‌های ارغوانی» در بیانیه خود تأکید کرد: «اعضای جامعه جهانی به‌ویژه ایالات متحده آمریکا، برخلاف ارزش‌های حقوق بشری و سیاست اعلام‌شده خود، طالبان را در قدرت نگه داشته‌اند و با حمایت‌های پیدا و پنهان سیاسی و اقتصادی از جمله کمک‌های نقدی، به عمر حکومت این گروه می‌افزایند.»
این گروه از از نخبگان، روشنفکران، سیاسیون، حرکت‌ها و جنبش‌های اعتراضی در خارج از افغانستان خواست در برابر طالبان متحد شوند و علیه این گروه پرونده قضایی باز کنند و افزود:
ما باورمندیم تا زمانی‌که طالبان در قدرت باقی بمانند، مرگ تدریجی و سرکوب وحشتناک زنان ادامه خواهد یافت.
این جنبش خواهان فشارهای حداکثری و تأثیرگذار بر طالبان و از جمله حمایت از حکومت بدیل این گروه شده است.
نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل: افول امید و افزایش ترس از ناامنی در میان زنان افغانستان
رزا اوتنبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد و رییس هیأت معاونت این سازمان در افغانستان (یوناما) در روز جهانی زنان* از طالبان خواسته که به محدودیتها علیه زنان و دختران پایان دهند و در غیر این‌صورت خطر سوق کشور به سوی فقر و انزوای بیشتر وجود دارد.
اوتنبایوا در بیانیه‌ای که از سوی یوناما به این مناسبت منتشر شده، گفته است:
جای اندوه است که در افغانستان به‌جای سرمایه‌گذاری روی زنان، «یک سرمایه‌گذاری منفی فاجعه‌بار» را شاهدیم که صدمات شدیدی بر زنان و دختران وارد می‌کند و تنها باعث ایجاد مانع برای صلح و رفاه می‌گردد.
او تأیید کرد که طالبان از اوت ۲۰۲۱ حقوق و آزادی‌های بسیار ابتدایی را از اکثریت زنان و دختران در افغانستان سلب کرده است.
به گفته رزا اوتنبایوا یوناما همچنین نگران است که سرکوب اخیر زنان توسط طالبان، به ادعای عدم رعایت قوانین پوشش اسلامی، زنان را به‌دلیل ترس از بازداشت خودسرانه به انزوای بیشتر سوق دهد و او در گفت‌وگوها با زنان افغانستان دریافته که بیشتر آن‌ها با کاهش امید و ترس از امنیت شخصی‌شان زندگی می‌کند.
آلیسون داویدیان، نماینده ویژه‌ی زنان سازمان ملل متحد در افغانستان هم به مناسبت روز ۸ مارس تأکید کرد که فضا برای زنان و دختران افغانستان با سرعت نگران‌کننده‌ای تنگ‌تر می‌شود و این باعث تضعیف چشم‌انداز آینده‌ی افغانستان برای فرار از چرخه‌ی ویرانگر جنگ، فقر و انزوا خواهد شد.
او تأکید کرد که وضعیت زنان و دختران افغانستان باید در مرکز نگرانی‌ها و اقدامات بین‌المللی قرار گیرد و افزود مبارزه برای حقوق زنان در افغانستان یک مبارزه جهانی و نبردی برای حقوق زنان در همه جاست.
«زنان مقاومت در برابر طالبان را رهبری می‌کنند»
براساس گزارش رسانه‌های افغانستان نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی افغانستان در خارج از این کشور هم در یک بیانیه‌ی مشترک به مناسبت ۸ مارس گفته‌اند که زنان افغانستان در خط مقدم مبارزه برای حقوقبشر در این کشور ایستاده‌اند و مقاومت جامعه مدنی را در برابر طالبان رهبری می‌کنند.
این نمایندگی‌ها از سوی دیپلمات‌های حکومت پیشین افغانستان کنترل می‌شوند.
در بیانیه مشترک منتشرشده آمده است:
داستان زنان و دختران افغانستان در مواجه با محدودیتها و چالش‌ها، نماد شجاعت و مقاومت است. حقوق زنان و دختران افغانستان باید در محور تمام سیاست‌ها و برنامه‌های مربوط به کشور باشد. [زیرا] با بدترشدن وضعیت بشری، حقوق بشر و اقتصاد تحت حکومت طالبان در کشور، زنان و دختران افغانستان همچنان بار سنگین این بحران چندوجهی را تحمل می‌کنند.
نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان از درخواست‌ها برای به‌رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی به‌عنوان یک «واقعیت غم‌انگیز» در افغانستان و همچنین تقویت مکانیسم‌های پاسخ‌گویی و تحقیق در سطح بین‌المللی استقبال کرده‌اند.
فعالان حقوق زن و حقوقبشر سیاست‌های طالبان علیه زنان و دختران افغانستان را آپارتاید جنسیتی می‌دانند و خواستار به‌رسمیت شناختن آن هستند.
اخیراً ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور افغانستان گفته است که در پیوند به نقض حقوق بشر، علیه طالبان در دیوان بین‌المللی دادگستری پرونده تشکیل شود.
با این حال، نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان گفته‌اند که امیدوارند از طریق یک رویکرد واحد جهانی و همچنین تعامل ساختاریافته با نیروهای دموکراتیک، فعالان جامعه مدنی و مدافعان حقوق زنان، مسیر خطرناک کنونی در افغانستان به نفع مردم، به‌ویژه زنان و دختران معکوس شود.
طالبان به‌تدریج و گام‌به‌گان سیاست‌های زن‌ستیزانه خود را دنبال کرده و زنان و دختران را به گروگان گرفته است»
«شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان» متشکل از مقام‌های پیشین افغانستان در تبعید هم در پیامی به مناسبت روز جهانی زنان* اشاره کرد که جهان تا اکنون هیچ اقدام مؤثری در راستای رفع محدودیت‌های وضع‌شده در برابر زنان افغانستان انجام نداده، بلکه شماری از کشورها در تعامل و حمایت از طالبان برآمده‌اند.
این شورا افزود که «زنان و دختران افغانستان از سوی یک گروه افراطی، نه‌تنها به گروگان گرفته شده‌اند، بلکه از همه حقوق و آزادی‌های مشروع و اولیه انسانی مانند آموزش، تحصیل و کار محروم و در خانه‌ها محصور شده‌اند و هر روز بیشتر از روز قبل از سوی گروه طالبان تحت فشار، شکنجه، اختطاف، انواع آزار و اذیت قرار می‌گیرند».
در بیانیه شورا آمده است:
طالبان به‌صورت تدريجی و گام‌به‌گام سياست‌های زن‌ستيزانه‌ی خود را دنبال كرده و اکنون به مرحله سلطه جابرانه نیمه دوم دهه هفتاد خورشیدی رسیده‌اند. عملکرد طالبان گواه روشنی است که «هیچ گونه تغییر در اندیشه طالبان رونما نگردیده و دست‌آوردهای بيست سال گذشته در حال فروريزی است.
«شورای مقاومت برای نجات افغانستان» از نهادهای حقوق‌بشری و مجامع جهانی و کشورها خواسته است که مردم افغانستان و به‌خصوص زنان این کشور را در دنیای پر پیچ‌وخم سیاست به فراموشی نسپارند و به جای تعامل و حمایت از گروه طالبان، این گروه را وادار به پذیرش واقعیت‌های عینی افغانستان کنند.