ریاض المالکی، وزیر خارجه حکومت خودگردان فلسطین و ریاض منصور، فرستاده فلسطین در سازمان ملل متحد روز دوشنبه ۱۹ فوریه / ۳۰ بهمن در نخستین جلسه استماع دیوان دادگستری بینالمللی در لاهه هلند در رابطه با تبعات قانونی اشغال سرزمینهای فلسطینی از سوی اسرائیل، از قضات خواستند دستور به پایان اشغالگری اسرائیل بدهند.
این دادگاه روز دوشنبه آغاز شد و قرار است در شش جلسه تا روز دوشنبه ۷ اسفند / ۲۶ فوریه برگزار شود.
این پرونده مجزا از پروندهای است که آفریقای جنوبی در رابطه با «نسلکشی» اسرائیل در جنگ با غزه گشوده است.
در دسامبر ۲۰۲۲، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که از دیوان دادگستری بینالمللی میخواست نظر مشورتی یا غیرالزامآور در رابطه با ۵۷ سال اشغالگری اسرائیل در سرزمینهای فلسطین ارائه کند. این قطعنامه در آن زمان با ۸۷ رأی موافق و ۲۶ رأی مخالف (از جمله ایالات متحده آمریکا) تصویب شد.
به گزارش الجزیره، تمام عریضهها باید به دو پرسش پاسخ دهند؛ یکی اینکه پیامدهای حقوقی اشغالگری اسرائیل و سلب حق تعیین سرنوشت از فلسطینیها به دلیل طولانیشدن این اشغالگری، شهرکسازیها و انضمام سرزمینهای فلسطینی چیست، و دوم اینکه این سیاستها چه تأثیری بر موقعیت حقوقی اشغال میگذارند و پیامدهای حقوقی ناشی از آن برای همه دولتها، و نه فقط اسرائیل، چیست؟
ریاض منصور در جلسه استماع دوشنبه گفت که اسرائیل باید با پیامدهای اقدامات خلاف حقوق بینالمللش روبهرو شود، نه اینکه به خاطرش پاداش بگیرد. منصور، در حالیکه بغض کرده بود، گفت حقوق بینالملل نتوانسته از کودکان فلسطینی حفاظت کند.
فرستاده فلسطین در سازمان ملل ادامه داد: «ما از شما میخواهیم که تأیید کنید حضور اسرائیل در سرزمینهای اشغالی فلسطین غیرقانونی است و اشغالگری اسرائیل باید فوراً، به طور کامل و بیقید و شرط پایان یابد.» او افزود: «بدون پاسخگو بودن و حسابپذیری، هیچ عدالتی در کار نیست؛ و بدون عدالت، صلحی در کار نخواهد بود.»
دیگر نمایندگان فلسطین، از جمله نمیره نجم، وکیل مصری، با جزئیات بیشتری توضیح دادند که چرا و چگونه سیاستها و اقدامات اسرائیل در سرزمینهای فلسطینی مصداق «آپارتاید» است.
طبق تعاریف حقوق بینالملل، به وضعیتی «آپارتاید» میگویند که اولاً سیستمی مبتنی بر سلطه یک گروه نژادی، قومی یا مذهبی خاص و تفکیک آن از سایر گروهها وجود داشته باشد، و ثانیاً این سیستم حقوق انسانی گروههای غیرمسلط را به طور مستمر و با هدف تثبیت سیستم نقض کند.
سازمان حقوق بشری عفو بینالملل نیز روز دوشنبه اعلامیهای منتشر کرد و گفت که اسرائیل باید به اشغال «بیرحمانه» فلسطین پایان دهد و «تقویت آپارتاید و نقض سیستماتیک حقوق بشر را متوقف کند».
محمد دحله، وکیل فلسطینی به الجزیره میگوید که این جلسات بینهایت مهماند زیرا فلسطینیها بی هیچ امیدی دههها تلاش کردهاند از حقوق بینالملل و دیپلماسی بینالمللی برای جلب توجهات به آرمانهایشان استفاده کنند.
اسرائیل، کرانه باختری، شرق اورشلیم (بیتالمقدس) و نوار غزه را در جنگ ۱۹۶۷ اشغال کرد. فلسطینیها به دنبال حق حاکمیتشان بر هر سه منطقه برای تشکیل یک کشور مستقل هستند. اسرائیل کرانه باختری را منطقه مورد مناقشه میداند که آینده آن باید در مذاکرات تعیین شود.
اسرائیل همچنین تا به حال ۱۴۶ شهرک در کرانه باختری ساخته است که محل زندگی بیش از ۵۰۰ هزار شهرکنشین یهودی است. جمعیت شهرکنشینان کرانه باختری در پنج سال گذشته بیش از ۱۵ درصد افزایش یافته است.
اسرائیل همچنین شرق اورشلیم (بیتالمقدس) را ضمیمه خود کرده است و کل شهر را پایتخت خود میداند. جامعه بینالمللی شهرکسازیها را غیرقانونی میداند. الحاق شرق اورشلیم (بیتالمقدس) توسط اسرائیل که محل حساسترین اماکن مقدس این شهر است، در سطح بینالمللی به رسمیت شناخته نشده است.