مقام سازمان ملل: اسرائیل دارد دستورهای دیوان بین‌المللی دادگستری را نقض می‌کند

اسرائیل قصد دارد بیش از ۱،۴ میلیون فلسطینی که در رفح پناه گرفته‌اند را تخلیه کند

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، دیروز جمعه ۹ فوریه/۱۹ بهمن گفت به ارتش دستور داده است برنامه‌ای برای تخلیه غیرنظامیان فلسطینی از رفح، شهری در جنوب غزه را آماده کند. دستور تخلیه شهر پُر تراکم رفح و برنامه حمله به آن، انتقادهای بین‌المللی زیادی به دنبال داشته است. جمعیت رفح، که هم‌مرز مصر است، پیش از جنگ ۲۸۰هزار نفر بود و اکنون به گزارش سازمان ملل متحد ۱،۴ میلیون نفر در آن پناه گرفته‌اند و در خانه آشنایان، در پناهگاه‌ها یا چادر زندگی می‌کنند.

اسرائیل می‌گوید پس از چهار ماه جنگ، رفح آخرین سنگر حماس است و برای رسیدن به هدف جنگ که «حذف کامل حماس» عنوان کرده، می‌باید غیرنظامیان از مناطق جنگی تخلیه شوند. اسرائیل می‌گوید نتانیاهو دستور داده برای رسیدن به این هدف برنامه‌ای «ترکیبی» تدارک دیده شود که هم یک میلیون و ۴۰۰هزار فلسطینی از رفح تخلیه شوند و هم نیروهای حماس نابود شوند.

به گزارش «اسوشیتد پرس» در طی چهار ماه جنگ، بیش از ۸۰ درصد جمعیت غزه، یعنی حدود ۲،۳ میلیون نفر مجبور به جابه‌جایی شده‌اند و در یک بحران انسانی، بدون دسترسی به آب آشامیدنی، غذا و خدمات بهداشتی و درمانی زندگی‌ می‌کنند.

در واکنش به این شرایط، انتقادهای بین‌المللی از عملکرد اسرائیل درجنگ بالا گرفته و جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا و متحد نزدیک اسرائیل نیز آن را «زیاده‌روی» خوانده و حمله به رفح را فاجعه‌بار خوانده است. این شدیدترین انتقاد تاکنونی ایالات متحده آمریکا به برنامه‌های نظامی اسرائیل و نشانی از شکاف میان دو متحد است.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا، با همراهی مصر و قطر روی سرح آتش‌بس کار می‌کرد اما روز پنجشنبه، بدون دست یافتن به توافق، منطقه را ترک کرد. با این‌حال، ابراز امیدواری کرد که وقفه‌‌ای نسبتا طولانی در جنگ با آزادسازی بیش از ۱۰۰ گروگان که حماس نگه داشته است ممکن شود. امری که نتانیاهو با آن مخالفت کرده و گفته است که به چیزی «کمتر از پیروزی مطلق» راضی نخواهد شد.

یکی از نگرانی‌های عمده درباره برنامه تخیله شهروندان فلسطینی این است که آن‌ها مقصد دیگری برای پناه بردن ندارند. بسیاری از آن‌ها پیش‌تر از شمال غزه به این شهر جنوبی پناه آورده‌اند و خانه‌هایشان در بمباران‌ها و حمله‌ها تخریب شده و جایی برای بازگشت ندارند. همچنین، مصر هم هشدار داده که حرکت فلسطینی‌ها به سوی مرز مصر ممکن است توافق صلح مصر و اسرائیل را به خطر اندازد.

اسرائیل پیش از رفع این نگرانی‌ها، حملات هوایی به رفح را از شب گذشته آغاز کرده است که منجر به تخریب دو ساختمان مسکونی شده است. همچنین، اسرائیل به دو شهر مرکزی غزه هم حمله برده که یکی مهدکودکی بوده که به‌عنوان پناهگاه فلسطینی‌های اجبارا جابه‌جای شده استفاده می‌شده. در اثر این حمله‌ها و به گزارش خبرنگار «اسوشیتدپرس» دست کم ۲۲ نفر کشته شده‌اند.

گزارشگر ویژه سازمان ملل: اسرائیل دستورات دادگاه بین‌المللی درباره‌ی توقف اقدام به نسل‌کشی را نقض می‌کند

فرانچسکا آلبانِزه، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، می‌گوید اسرائیل در حال نقض دستوراتی است که دیوان بین‌المللی دادگستری دو هفته پیش در لاهه صادر کرد. دستورات صادر شده در این دادگاه در پی پرونده‌ی شکایتی اعلام شد که آفریقای جنوبی علیه نسل‌کشی فلسطینی‌ها به دست ارتش اسرائیل به دیوان دادگستری بین‌المللی برد.

در این دادگاه، مجموعا شش دستور صادر شد که از جمله‌ی آن‌ها توقف هرگونه اقدام برای نسل‌کشی و همچنین الزام به بهبود شرایط تامین کمک‌های بشردوستانه بود. طبق دستور دادگاه، اسرائیل یک ماه، یعنی تا ۲۳ فوریه/چهارم اسفندماه فرصت دارد که پای‌بندی‌اش را به این شش دستور صادر شده در دادگاه بین‌المللی ثابت کند. این در حالی‌ست که به گزارش مقامات عالی‌رتبه در غرب، از زمان صدور دستورات در دادگاه نه تنها پیشرفت قابل توجهی در رویکرد اسرائیل ملاحظه نشده که گزارش‌ها حاکی از بدتر شدن شرایط است. وضعیت زیستی فلسطینی‌ها در اثر دسترسی بسیار ناچیز به درمان، غذا و آب آشامیدنی به شدت نگران‌کننده شده و طی دو هفته و از زمان صدور دستورات دادگاه، ۱۷۵۵ فلسطینی دیگر کشته شده‌اند و شمار کشته‌ها به بیش از ۲۸ هزار نفر رسیده است.

دادگاه بین‌المللی، آن‌طور که آفریقای جنوبی امیدوار بود، دستوری برای آتش‌بس فوری صادر نکرد؛ با این‌حال اسرائیل را ملزم کرد «با هر وسیله‌ای تضمین کند که ارتش اسرائیل هیچ‌گونه اقدامی در جهت نسل‌کشی فلسطینیان انجام نمی‌دهد»، «از هرگونه تحریکی در راستای نسل‌کشی در نوار غزه جلوگیری کند و هر تحریکی را مورد پیگرد قرار دهد»، «دسترسی فلسطینیان ساکن در غزه به تمام امدادهای بشردوستانه را تضمین کند». حال گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد می‌گوید که این الزامات رعایت نشده‌اند.

شکست وجدان حقوقی جهان: دادگاه لاهه خواستار توقف حملات اسرائیل به غزه نشد

برخی وکلا معتقدند تا زمانی که اقدامات اسرائیل با «قصد» نسل‌کشی انجام نشوند، نسل‌کشی نام نمی‌گیرند؛ اما گزارش‌گر ویژه سازمان ملل با چنین برداشتی مخالف است و می‌گوید دستورات دادگاه بین‌المللی به معنی الزام اسرائیل برای قطع هرگونه فعالیت بالقوه منجر به نسل‌کشی است.

علاوه بر این‌، او در گفت‌وگویی با خبرگزاری «گاردین» گفته است که «مرگ‌ها تماما در اثر بمباران یا شلیک گلوله اتفاق نمی‌افتند، آن‌ها همچنین در اثر کمبود خدمات بهداشتی و درمانی، و دسترسی ناچیز به غذا و آب آشامیدنی و ناگزیر شدن به آشامیدن آب آلوده واقع می‌شوند.»

اسرائیل در واکنش، با تاکید به تعهدش به قوانین بین‌المللی، پرونده دادگاه بین‌الملی که توسط افریقای جنوبی به دادگاه برده شد را بی‌اعتبار خوانده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل تاکید دارد که به دفاع از کشور و مردم‌ اسرائیل متعهد است و پرونده‌ گشوده شده در دادگاه بین‌المللی تلاشی برای «انکار حق بنیادین اسرائیل» است. جز دادگاه بین‌المللی، دیگر کشورها هم به اقدامات اسرائیل در جنگ واکنش نشان داده‌اند. از جمله این‌که بلژیک فروش اسلحه به اسرائیل را متوقف کرده و صنایع هوایی ایتاچو ژاپن هم همکاری‌های استراتژیک با اسرائیل را پایان داده است. دادگاه هلند هم قرار است درباره فروش اف۱۶ به اسرائیل تصمیم‌گیری کند.

قضاوت درباره‌ی این‌که آیا اسرائیل اقدام به نسل‌کشی کرده است یا نه، آزمونی برای خودمختاری دادگاه سازمان ملل است. درست است که این دادگاه قدرت اجرایی ندارد اما می‌تواند توقف صدور جنگ را صادر کند، و با به‌ رسمیت‌ شناختن اقدام اسرائیل به نسل‌کشی، بایکوت خبری در این‌باره را بشکند.