آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز دوشنبه ۱۶ بهمن/ ۵ فوریه راهی یک سفر دیگر به خاورمیانه شد تا شاید آتشبس جدیدی در جنگ اسرائیل و حماس به دست آید. این در حالی است که حملات اسرائیل به جنوب غزه ادامه دارد.
انتظار میرود بلینکن در پنجمین سفر خود به خاورمیانه پس از حمله حماس در روز ۷ اکتبر که جنگ را آغاز کرد، از عربستان سعودی، اسرائیل، مصر و قطر بازدید کند.
او پیش از این سفر و در پاسخ به اینکه گروههای امدادی بارها زنگ خطر را در مورد تأثیر مخرب نزدیک به پنج ماه جنگ بر فلسطینیها به صدا درآوردهاند، بر لزوم «بررسی فوری نیازهای بشردوستانه در غزه» تأکید کرد.
رفح در جنوب غزه که سازمان ملل وضعیت آن را ناامیدکننده مینامد، اکنون میزبان بیش از نیمی از جمعیت ۲,۴ میلیونی غزه است که به دلیل حمله اسرائیل آواره شدهاند.
ارتش اسرائیل گفت که نیروهایش به یک مرکز آموزشی حماس در آنجا حمله کردهاند و مدعی شد که شبه نظامیان حماس برای حمله ۷ اکتبر در آنجا خود را آماده کرده بودند.
در دو روز شنبه و یکشنبه، اسرائیل بیشترین حملاتش را بر جنوب غزه متمرکز کرد و هشدار داد که نیروهای زمینیاش ممکن است برای ریشه کن کردن حماس به سمت رفح پیشروی کنند.
صبح روز دوشنبه، منابع به خبرگزاری فرانسه گفتند که صدای گلولهباران در مناطق شرق رفح و خان یونس شنیدهاند.
اسرائیل میگوید خان یونس هم جایی است که شبهنظامیان در آنجا برای حمله ۷ اکتبر آماده میشدند و مقامات بلندپایه حماس در آنجا پنهان شدهاند.
به گفته وزارت بهداشت غزه، دستکم ۱۲۸ نفر، اکثراً زنان و کودکان، در حملات شبانه روز یکشنبه تا دوشنبه اسرائیل در مناطق تحت محاصره کشته شدند.
دفتر رسانهای دولت حماس گفت بمبارانهای اسرائیل در سراسر مرکز و منتها الیه جنوبی غزه از جمله نزدیک بیمارستانها ادامه دارد.
با ورود بلینکن به منطقه، انتظار میرود که او درباره آتشبس پیشنهادی که در نشست پاریس در ژانویه با حضور مقامهای ارشد ایالات متحده، اسرائیل، مصر و قطر نهایی شد، بحث کند.
فشار دیپلماتیک با افزایش حملات گروههای وابسته به ایران در سراسر خاورمیانه و در همبستگی با حماس، فوریت بیشتری پیدا کرده است.
نگرانیها در مورد حمله زمینی احتمالی اسرائیل به رفح هم در روزهای اخیر افزایش یافته است.
به گفته یک منبع حماس، آتشبس پیشنهادی، جنگ را برای شش هفته متوقف میکند و حماس اسرای حمله ۷ اکتبر را در ازای اسرای فلسطینی آزاد میکند.
حماس گفته است که هنوز توافقی حاصل نشده است، همزمان برخی از مقامهای اسرائیلی مخالفت خود را با اعطای هرگونه امتیازی به حماس اعلام کردهاند.
بر اساس آمارهای رسمی، جنگ با حمله بی سابقه حماس در ۷ اکتبر به اسرائیل آغاز شد که منجر به کشته شدن حدود ۱۱۶۰ نفر، اکثراً غیرنظامیان شد.
حماس و جهاد اسلامی همچنین حدود ۲۵۰ نفر را به اسارت بردند. اسرائیل میگوید که ۱۳۲ نفر از آنها همچنان در غزه باقی ماندهاند که حداقل ۲۷ نفر گمان میرود کشته شده باشند.
به گفته وزارت بهداشت غزه، اسرائیل با وعده نابودی حماس، حمله نظامی گستردهای را آغاز کرد که منجر به کشته شدن حداقل ۲۷۳۶۵ نفر در غزه شد که بیشتر آنها زنان و کودکان بودند.
مردم غزه با شرایط انسانی وخیم مواجه شدهاند و آژانس سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی، اونروا، در شبکه اجتماعی اکس نوشت که «در میان بمباران بی امان، دسترسی به آب سالم و امکانات بهداشتی بسیار محدود است.»
خود اونروا پس از اتهاماتی مبنی بر دست داشتن ۱۲ کارمندش در حمله ۷ اکتبر حماس، با یک جنجال بزرگ مواجه است.
بیش از دهها کشور به رهبری ایالات متحده، پس از آشکار شدن این ادعاها، کمک مالی خود به این نهاد امدادرسان را به حالت تعلیق درآوردند.
روز یکشنبه، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داد کشورهایی که کمک مالی به اونروا را تعلیق میکنند، وجود آژانسی را تهدید میکنند که «کمک حیاتی به بیش از ۱,۱ میلیون نفر در غزه فراهم میکند که از گرسنگی فاجعه بار و شیوع بیماریها رنج میبرند».
سازمان ملل از آغاز تحقیقات در مورد عملیات اونروا در غزه خبر داده است.
در اسرائیل، نتانیاهو با خشم فزاینده عمومی به دلیل ناتوانیاش در آزادی اسرای باقی مانده در غزه مواجه است.
بلینکن قبل از عزیمت به منطقه گفت که رسیدگی به بحران انسانی یکی از محورهای اصلی سفر او خواهد بود.
بلینکن به فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان گفت: «رسیدگی فوری به نیازهای بشردوستانه در غزه و پیشبرد ثبات در خاورمیانه اولویتهایی است که ما و عربستان سعودی در موردشان اشتراک نظر داریم.»
عربستان سعودی پیش از جنگ غزه در حال بررسی ایجاد روابط با اسرائیل بود.
بلینکن پس از گفتگویش با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در ماه ژانویه گفت که سعودیها همچنان با «علاقه آشکار» به دنبال عادی سازی روابط با اسرائیل هستند.
آخرین سفر بلینکن به خاورمیانه در حالی انجام میشود که ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل به وال استریت ژورنال گفت که آمریکا به عنوان متحد کلیدی اسرائیل، حمایت کافی از خود نشان نداده است.
او در مقالهای که روز یکشنبه منتشر شد، نوشت:
جو بایدن (رئیسجمهوری آمریکا) به جای حمایت کامل از ما، مشغول کمکهای بشردوستانه و رساندن سوخت (به غزه) است که به دست حماس میرسد.
سخنان تند او پس از اعمال تحریمهای واشنگتن علیه چهار شهرک نشین در بحبوحه خشونتها علیه غیرنظامیان فلسطینی در کرانه باختری اشغالی انجام شد.
نتانیاهو علاوه بر اختلافات درون کابینه خود، با خشم عمومی در مورد سرنوشت اسرای باقی مانده نیز مواجه است.
صدها نفر روز شنبه در تل آویو تظاهرات کردند و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شدند.
روز بعد، دهها تن در لندن تظاهرات کردند تا توجه را به زنان و دخترانی که هنوز زندانی حماس هستند جلب کنند.
فلور حسن ناهوم، معاون شهردار اورشلیم (بیت المقدس)، تخمین زده است که ۱۷ تا ۲۰ زن و دختر گروگان باقی ماندهاند.
او گفت:
ما فقط می دانیم که هر روز که آنها در اسارت میمانند، وضعیت آنها بدتر میشود و احتمال کمتری برای آزادی آنها وجود دارد.