آلمان، بریتانیا و چندین کشور دیگر روز شنبه ۲۷ ژانویه / ۷ بهمن اعلام کردند که کمک‌های مالی خود به «اونروا» (آژانس ملل متحد برای امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک) را به حالت تعلیق درآورده‌اند.
«اونروا» (UNRWA) نهاد اصلی سازمان ملل متحد برای تأمین غذا، آب و خدمات اساسی برای فلسطینیان در نوار غزه است که در ماه‌های اخیر در خطر شدید گرسنگی، بیماری و مرگ ناشی از حملات نظامی اسرائیل قرار داشته‌اند.
آلمان و بریتانیا با این اقدام به ایالات متحده پیوستند که روز جمعه ۲۶ ژانویه / ۶ بهمن گفته بود کمک‌های مالی‌اش به اونروا را متوقف می‌کند به خاطر این‌که اسرائیل ۱۲ نفر از کارکنان این آژانس را به دست‌داشتن در حمله‌ی حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ متهم کرده است.
اونروا حدود ۱۳هزار نیرو دارد.
سازمان ملل تاکنون جزئیات اتهام‌های اسرائیل علیه کارکنان اونروا را منتشر نکرده است، اما یکی از مقام‌های سازمان ملل می‌گوید این اتهام‌ها «بسیار جدی و هولناک» هستند. اکثر این کارکنان از کار اخراج شده‌اند و برخی کشته شده اند یا مفقودند.
علاوه بر ایالات متحده، آلمان و بریتانیا، استرالیا، کانادا، فنلاند، هلند، اسکاتلند، ایتالیا و ایسلند نیز گفته‌اند کمک‌هایشان به این آژانس را معلّق می‌کنند.
اتهام چیست؟
ارتش اسرائیل در اطلاعیه‌ای روز شنبه اعلام کرد که آژانس‌های امنیتی این کشور پرونده‌ای تهیه کرده‌اند که بنا بر آن، «چندین نفر از کارکنان اونروا به اتهام مشارکت در کشتار» مجرم انگاشته می‌شود. همچنین این پرونده حاوی «شواهدی است که به استفاده از امکانات اونروا برای مقاصد تروریستی اشاره دارند.»
با این‌همه، اسرائیل به جزئیات و نوع این مشارکت اشاره‌ای نکرده است.
ایالات متحده، به عنوان بزرگ‌ترین حامی مالی اونروا، پس از اعلام قطع کمک‌های مالی، گفت که در حالی بازبینی اتهام‌ها و «گام‌های سازمان ملل برای برخورد با این قضیه» است.
فیلیپه لاتسارینی، رئیس اونروا اقدام این کشورها را «مجازات دسته‌جمعی» غزه خواند و هشدار داد که اگر کمک‌های مالی از سر گرفته نشود، پیامدهای اسف‌باری در انتظار برنامه‌های امدادی بشردوستانه خواهد بود.
لاتسارینی در بیانیه‌ای گفت:
تعلیق کمک‌های مالی به خاطر اتهام‌های گروه کوچکی از کارکنان شوکه‌کننده است… به‌ویژه با توجه اقدام فوری اونروا در پایان‌دادن به قرارداد آن‌ها و تقاضای یک بازرسی شفاف و مستقل.
در مقابل، برخی دیگر از کشورهایی که به اونروا کمک مالی می‌کنند، مانند ایرلند و نروژ، می‌گویند فعالیت‌های این آژانس آن‌قدر مهم است که نباید متوقف شود.
مایکل مارتین، وزیر خارجه ایرلند، در حساب خود در شبکه‌های اجتماعی نوشت که کارکنان اونروا، «به قیمت زیان شخصی خود»، امدادهای نجات‌بخش [برای فلسطینیان] فراهم می‌کنند.
فرستاده نروژ به حکومت خودگردان فلسطین نیز می‌گوید اتهام‌های کارکنان اونروا، «اگر درست باشند، به کلّی غیرقابل‌قبول‌اند» اما این آژانس «مهم‌ترین سازمان بشردوستانه» در غزه است. او افزود: «ما باید بین آنچه افراد ممکن است انجام داده باشند و آنچه اونروا به خاطر وجود دارد تمایز بگذاریم.»
پیشتر نیز حسین الشیخ، دبیرکل سازمان آزادیبخش فلسطین (PLO) گفته بود که تصمیم این کشورها متضمن «ریسک‌های سیاسی و بشردوستانه بزرگی» است. او، ضمن درخواست از این کشورها برای تغییر تصمیم خود، در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی اکس (توئیتر سابق) نوشت:
در این لحظه خاص و در پرتو تهاجم مستمر [اسرائیل] علیه مردم فلسطین، ما نیازمند حمایت حداکثری از این سازمان بین‌المللی هستیم و نه توقف حمایت‌ها و کمک‌ها به آن.
ریشه مسئله کجاست؟
به گزارش نیویورک تایمز، آژانس‌های اطلاعاتی ایالات متحده ماه‌ها از «اتهام‌های مبهم» درباره این‌که شمار اندکی از ۱۳هزار کارمند اونروا ممکن است با حماس همکاری کرده باشند یا در حمله هفتم اکتبر نقشی داشته باشند، آگاه بوده‌اند. با این‌همه، مقام‌های آمریکایی می‌گویند در هفته گذشته سازمان ملل و اسرائیل اطلاعات مشخص، از جمله نام افراد اخراج‌شده را در اختیار وزارت خارجه ایالات متحده قرار داده‌اند.
نیویورک تایمز همچنین به نقل از مقام‌های آمریکایی می‌نویسد که «اقدام سخت‌گیرانه» آمریکا در تعلیق کمک‌های مالی به اونروا نتیجه هیچ‌گونه بررسی رسمی اطلاعات اسرائیلی‌ها نبوده است و این تصمیم تنها بر مبنای اقدام اونروا در اخراج کارکنان متهم گرفته شده است.
اما اختلاف اسرائیل با اونروا به مدت‌ها پیش از این ماجرا برمی‌گردد.
اسرائیل می‌گوید وجود این آژانس به طور مجزا از آژانس‌های پناهجویی سازمان ملل مانع از آن می‌شود که پناهجویان فلسطینی در دیگر کشورهای خاورمیانه سکنا بگزینند.
به بیانی ساده، مشکل اسرائیل با اونروا این است که خدمات این آژانس مانع از آن می‌شود که فلسطینی‌ها خانه و شهر خود را رها کنند و آواره دیگر کشورها شوند.
اسرائیل همچنین مدعی است که اونروا با حماس در ارتباط است و روی محتویات آموزشی مدارس این آژانس نیز حساس است.
روز شنبه، یسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل با استقبال از تصمیم برخی کشورها به تعلیق کمک‌های مالی اونروا گفت اسرائیل می‌خواهد تضمین کند که این آژانس در آینده نوار غزه و پس از پایان جنگ اسرائیل با مردم غزه نقشی نخواهد داشت.