تنها یک هفته پس از آنکه نیروهای انتظامی، بلندگو را از معترضان معلول گرفتند و از افراد جامعه معلولان خواستند تا تجمع نکنند، ماموران دوباره تجمع یکشنبه اول بهمن معلولان را با استفاده از زور متفرق کردند و از ادامه تجمع جلوگیری کردند. نیروهای سرکوب شش نفر از معترضان را بازداشت کردند. از جمله بهروز مروتی، مدیر کمپین معلولان. ماموران او را به همراه پنج معلول دیگر به بهانه «مذاکره» به پایگاه هفتم پلیس امنیت در میدان پانزده خرداد بردند. نیروهای امنیتی تبلت و سیم‌کارت مروتی را برای بار چندم توقیف کردند و از او تعهد گرفتند که دیگر برای برگزاری تجمع فراخوان ندهد.
به‌رغم اینکه اصل ۲۶ و ۲۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به گروه‌هایی مانند کمپین معلولان اجازه قانونی تشکیل اجتماعات، تجمع و راهپیمایی می‌دهد، مقام‌های نظام اسلامی از اجرای آن خودداری می‌کنند و نیروهای امنیتی حکومت عملاً فعالان حقوق معلولان را از این حق منع کرده‌اند.
در سال‌های اخیر، دلیل تجمع افراد معلول را هم خود حکومت خلق کرده است: قانون حمایت از افراد معلول را نوشته، تصویب و برای اجرا ارسال کرده است، اما از اجرای آن خودداری می‌کند.
«معلولان در خطرند»
یکشنبه، اول بهمن، کمپین معلولان در ایکس نوشت که برنامه آنها برای دور تازه تجمع مقابل ساختمان‌های دولتی با تهدید نیروی انتظامی روبرو شده است:
معلولان در خطرند. جو شدید امنیتی بی‌سابقه برای مقابله با تجمع معلولان در محدوده سازمان برنامه و بودجه حاکم است. مدیر کمپین معلولان تهدید شده در صورت حضور، دستگیر خواهد شد. مسئولیت هر اتفاق و حادثه‌ای برای هر معلولی به عهده نظام است جواب اجرای قانون معلولان سرکوب بود؟
کمپین معلولان ساعاتی بعد ویدیوی بهروز مروتی، مدیر این کمپین را منتشر کرد. او در این ویدیو توضیح می‌دهد که ماموران پلیس او را به همراه چند فرد دیگر بر روی ویلچر برده و سپس با گرفتن تعهدنامه آزاد کرده‌اند. مروتی در این ویدیو گفت که ابتدا او و همراهان را به این بهانه این به قرارگاه پلیس امنیت برده‌اند: «با رئیس قرارگاه صحبت کنیم برای تجمع‌هایتان مجوز بگیرید تا بگوییم کجا و به چه گونه تجمع کنید». اما در قرارگاه پلیس، متوجه می‌شوند قضیه متفاوت است و برای آنها پرونده قضایی تشکیل شده است.
https://www.instagram.com/reel/C2XKDEEM8-r/?igsh=MWQwZTI1amV5NjZ3dA%3D%3D
مروتی می‌گوید زاهد معروفی، یک فعال دیگر حقوق افراد معلول را صبح همان روز برده بودند اما او با امضای تعهد پیش از رسیدن آنها از آن‌جا رفته است.
تعهد اجباری برای عدم برگزاری تجمع
در تعهد، از مروتی خواسته شده تا فراخوان برای اعتراض منتشر نکند و در اعتراضات شرکت نکند. مروتی گفت تا عید صبر می‌کنند، هرچند جزئیات بیشتری در دست ندارند که ماجرا چیست.
https://www.instagram.com/p/C2aAHF5sT0e/
در پایان اعتراضات یکشنبه، کمپین معلولان با انتشار ویدیویی از این تجمع نوشت که پلیس هر معترض معلولی «را که می‌دید از محدوده سازمان برنامه‌وبودجه و داخل پارک بهارستان به بیرون هدایت می‌کرد». این ماموران، بهروز مروتی را ابتدا برای جلسه‌ای به داخل ساختمان برنامه‌وبودجه می‌برند. او پس از یک ساعت برمی‌گردد و به دیگر افراد معترض «از عدم اراده و برنامه این سازمان برای اجرای ماده ۲۷» خبر می‌دهد. کمپین معلولان درنهایت نوشت:
ماموران که نتوانسته بودند معلولان را متفرق کنند، به مروتی وعده مذاکره با فرمانده قرارگاه برای اخذ مجوز تجمع را دادند و بدین‌وسیله او، همسر، برادر، یک دختر معلول دیگر و مادر و فرزند معلولش را که همراه مروتی بودند به پلیس امنیت در میدان پانزده خرداد بردند و پس از گذشت بیشتر از یک ساعت و نیم، با توقیف تبلت و سیم کارت و گرفتن تعهد مبنی بر عدم انتشار فراخوان و برگزاری تجمع، مروتی را آزاد کردند.
بر اساس ماده ۷ قانون جامع حمایت از معلولان دولت موظف است تسهیلاتی برای ایجاد فرصت‌های شغلی برای معلولان فراهم آورد. بر اساس ماده ۲۷ این قانون هم دولت موظف است کمک هزینه معیشت افراد دارای معلولیت بسیار شدید و یا شدید فاقد شغل و درآمد را به میزان حداقل دستمزد سالانه تعیین و اعتبارات لازم را در قوانین بودجه سنواتی کشور منظور کند.
بهروز مروتی، یک روز پس از تجمع به خبرآنلاین گفت:
از فشارها و رفتارهای توهین آمیز ناراحت نیستم، این اتفاقات همه هزینه اجرای قانون است و از خدا می‌خواهم توانی به من بدهد که بتوانم این هزینه را پرداخت کنم. اگر کشور منابع مالی ندارد، باید از بروز اختلاس‌ها و دزدی‌ها پیشگیری شود. چرا هزینه خسارت‌های پرونده‌هایی مانند چای دبش را معلولان باید بدهند؟
«خودتونو جای ما بذارین، اگه فقط ده دقیقه تونستی»
پویا جامه‌کوهی، نوجوان فعال حقوق معلولان در ایکس و یک روز پیش از تجمع یکشنبه اول بهمن خطاب به رئیس سازمان برنامه و بودجه نوشت:
فکر نکنم تو دنیا هیچی بدتر از این باشه که وقتی مدرسه هستی وقتی دانشگاه هستی وقتی تو ماشین یا سر تمرین هستی خودت بدونی لباست زیرت خیسه و میدونی بوش داره افرادی که کنارت هستن رو اذیت میکنه ولی خودتو بزنی به اون راه یا هم سعی کنی از جمعشون فاصله بگیری. هیچ فکر کردین دختر یا پسر نوجوان که مثل همسن‌هاش یک دنیا غرور داره اما بخاطر بی‌همتی شما بزرگواران غرورش میشکنه و سرش و پایین میندازه. خودتونو جای ما بذارین اگه فقط ده دقیقه تونستی. اونم تنها نه تو جمع با لباس زیر خیس دوام بیاری ماهم دیگه حرفی نمی‌زنیم.
«افزایش ۶۰ درصدی مستمری‌ها کافی نیست»
علی همت محمودنژاد، مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران به دنیای اقتصاد گفت که براساس بودجه سال ۱۴۰۳، مستمری معلولان ۶۰ درصد افزایش می‌یابد «که این رقم با توجه به افزایش تورم سالانه و هزینه‌های ناشی از معلولیت، هیچ دردی از معلولان دوا نمی‌کند». او افزود:
درحالیکه بیش از ۶ سال از تصویب قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت می‌گذرد، بار دیگر مجلس بدون توجه به این قانون و اجرای ماده ۲۷ آن، به راحتی از کنار افراد دارای معلولیت گذر کرده است.
«زندگی دشوار معلولان ضایعه نخاعی»
همشهری در گزارش «زندگی دشوار معلولان ضایعه نخاعی | قیمت یک پماد زخم بستر ۵۰۰ هزار تومان | هزینه ماهانه معلولان نخاعی چقدر می‌شود» نوشت این بخش از افراد جامعه معلول «برای خرید اقلام بهداشتی خود ماهانه حدود ۳ میلیون تومان هزینه می‌کنند اما فقط ۶۰۰ هزار تومان» از سازمان بهزیستی دریافت می‌کنند.
این گزارش تعداد افراد ضایعه نخاعی در ایران را ۳۳هزار نفر معرفی می‌کند که سالانه ۲۵۰۰ نفر به آن اضافه می‌شود. برخی از زمان تولد این نوع از معلولیت را دارند، اما عمدتاً افراد در اثر تصادف‌های جاده‌ای به این معلولیت می‌رسند. همشهری نوشت اقلامی «مانند پوشک، سوند یا کیسه ادرار، پانسمان زخم بستر، پماد ضد حساسیت و…» از جمله نیازمندی‌های روزمره این افراد است و یادآور شد قیمت هر بسته پوشک، ۳۰۰ هزار تومان است. این گزارش افزوده است:
اما موضوع این است که کمک‌هزینه پرداختی ازسوی سازمان بهزیستی بسیار ناچیز است. چیزی حدود ۶۰۰ هزار تومان که البته امسال افزایش ۴۰ درصدی داشته است. مبلغی که والدین افراد دارای معلولیت ضایعه نخاعی می‌گویند حتی کفاف هزینه پوشک یک ماه را هم نمی‌دهد. چه برسد به بقیه اقلام بهداشتی مورد نیاز. آنها حدود ۷۰۰ هزار تومان نیز مستمری و ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان نیز حق پرستاری دریافت می‌کنند. اما این مبلغ هم کفاف مخارج ماهانه آنها را نمی‌دهد.
سازمان بهزیستی ۱۳۵ هزار کارت هوشمند صادر می‌کند
علی محمد قادری، رئیس سازمان بهزیستی کشور به خبرگزاری ایرنا گفت ۱۳۵ هزار کارت هوشمند اعتباری با نام «سما» با همکاری بانک پارسیان «برای حمل و نقل افراد داری معلولیت شدید و خیلی شدید در سفرهای دریایی، هوایی و زمینی» صادر شده است تا آنها بتوانند از تخفیف ۵۰ درصد قیمت بلیط سفرهای برون شهری استفاده کنند. او همچنین وعده داد تا پایان سال «اعتبار خرید تجهیزات توان‌بخشی و ویلچر» اختصاص پیدا کند.
ایرنا در پایان گزارش خود نوشت یک میلیون ۴۹۲ هزار و ۵۳۱ نفر «دارای معلولیت در کمیسیون پزشکی کشور» تأیید شده‌اند و افزود: «براساس تبصره ۲ ماده ۵ قانون حمایت از افراد دارای معلولیت، استفاده افراد دارای معلولیت شدید از سامانه‌های حمل و نقل ریلی و اتوبوس‌رانی درون شهری دولتی و عمومی رایگان و استفاده این افراد از سامانه‌های برون‌شهری ریلی، هوایی و دریایی دولتی و عمومی نیم بها است. وزارت مکلف است جهت اجرای این تبصره نسبت به پیش‌بینی اعتبارات لازم در لوایح بودجه سالانه اقدام و سازمان برنامه و بودجه در لایحه سالانه بودجه منظور کند.»
«بیشترین تخلفات مربوط به پارک خودرو در محل مخصوص معلولان و جانبازان است»
علی اصغر شریفی، از مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ به خبرگزاری ایرنا گفت که در این شهر بیشتر جریمه مربوط به پارک خودرو در محل مخصوص معلولان و جانبازان است. او افزود جریمه ۱۰۵ هزار تومانی برای این عمل «گران‌ترین جریمه در میان تخلفات ساکن است» و افزود:
پلیس با نصب تابلوی مخصوص در محل توقف و محل اختصاصی پارک جانبازان و معلولان از رانندگان دیگر می‌خواهد که در این محل توقف نکنند. ولی متاسفانه برخی از رانندگان رعایت نکرده و مشکلاتی را برای این قشر آسیب پذیر ایجاد می‌کنند و عوامل پلیس هم مجبورند گران ترین نرخ تخلف از نوع تخلفات ساکن را برای این رانندگان متخلف در نظر بگیرند.