شماری از زندانیان با اتهام‌های سیاسی و امنیتی در ایران با حکم اعدام مواجه هستند.
خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، ضمن اعلام این خبر گفته است این زندانیان سیاسی و امنیتی در زندان‌های اوین، قزل‌حصار کرج، شیبان اهواز، دیزل‌آباد کرمانشاه و زاهدان، با حکم دادگاه‌های انقلاب و کیفری به اعدام محکوم شده‌اند.
هرانا اسامی، اتهام‌ها و محل نگهداری این زندانیان را چنین اعلام کرده است:
زندان اوین: محسن مظلوم، پژمان فاتحی، وفا آذربار و محمد (هژیر) فرامرزی، هر چهار نفر به اتهام همکاری با اسرائیل و عضویت در حزب کومله.
زندان قزل‌حصار کرج: انور خضری، کامران شیخه، فرهاد سلیمی و خسرو بشارت، هر چهار نفر به اتهام عضویت در یکی از «گروه‌های سلفی» و مشارکت در ترور یک روحانی نزدیک به حکومت به نام عبدالرحیم تینا.
زندان دیزل آباد کرمانشاه: رضا رسایی به اتهام مباشرت در قتل عمد نادر بیرامی، رئیس اطلاعات سپاه پاسداران شهرستان صحنه.
زندان زاهدان: فرشید حسن زهی به اتهام تیراندازی به خودرو پاسگاه روستای چشمه زیارت زاهدان، قتل سرباز بهزاد براهویی و زخمی کردن ستوان یکم مهدی هاشم زهی، مأمور نیروی انتظامی. منصور دهمرده به اتهام افساد فی الارض.
زندان شیبان اهواز: عباس (مجاهد) کورکوری به اتهام محاربه از طریق کشیدن سلاح، افساد فی‌الارض از طریق تیراندازی با سلاح جنگی، ایراد خسارت عمده به تمامیت جسمانی منتج به جان باختن هفت نفر و تشکیل گروه باغی
هرانا نوشته است در میان این زندانیان، آن‌هایی که توانسته‌اند با دنیای بیرون از زندان ارتباط برقرار کنند، گفته‌اند که تحت شکنجه وادار به اعتراف علیه خود شده‌اند. خانواده‌های آن‌ها نیز این موضوع را تأیید کرده‌اند.
همچنین این زندانیان از حق دسترسی به وکیل و دادرسی عادلانه برخوردار نبوده‌اند و محاکمه‌های آن‌ها کوتاه و با نقایص فراوان برگزار شده است.
هرانا در گزارش خود آورده است که وضعیت این ۱۲ زندانی سیاسی ـ عقیدتی «نمونه‌ای از چالش‌های عمیق‌تری است که در زمینه حقوق بشر در ایران وجود دارد» و «این موارد نیازمند توجه و پاسخ‌گویی فوری از سوی جامعه بین‌المللی و افکار عمومی است».
سازمان عفو بین‌الملل شنبه ۲۳ دی / ۱۳ ژانویه در بیانیه‌ای نسبت به خطر اعدام انور خضری، فرهاد سلیمی، کامران شیخه و خسرو بشارت از اقلیت سنی کُرد ایران هشدار داده و گفته بود آن‌ها در پی اعدام قاسم آبسته، ایوب کریمی و داوود عبداللهی، سه شهروند کُرد دیگر در ماه‌های اخیر در ارتباط با پرونده مشترکشان در معرض خطر اعدام قرار دارند.
قاسم آبسته در روز ۱۴ آبان / ۵ نوامبر، ایوب کریمی در روز ۸ آذر / ۲۹ نوامبر و داوود عبداللهی در روز ۱۲ دی / ۲ ژانویه) اعدام شدند.
سازمان عفو بین‌الملل همچنین ۲۹ آذر / ۲۰ دسامبر ۲۰۲۳ با انتشار بیانیه‌ای نسبت به خطر جدی اجرای حکم اعدام مجاهد (عباس) کورکور، رضا رسایی، منصور دهمرده، منوچهرمهمان نواز، و محمد قبادلو، از بازداشت‌شدگان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱ هشدار داده بود.
در این بیانیه آمده بود که دست‌کم دو نفر دیگر به نام‌های سعید شیرازی و ابوالفضل مهری‌حسین حاجیلو به اتهاماتی که می‌تواند به اعدام منجر شود محاکمه شده‌اند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران در گزارش آخر خود به مجمع عمومی سازمان ملل افزایش شمار اعدام‌ها در ایران را «نگران‌کننده» خوانده و گفته بود: «در سال ۲۰۲۲ دست‌کم ۵۸۲ نفر اعدام شدند که بالای ۲۵۶ مورد مرتبط با مواد مخدر بوده است که در مقایسه با سال ۲۰۲۱ به شدت بالاتر بوده است.»
او در این گزارش که آبان‌ماه (اکتبر) گذشته ارائه شد افزوده بود «در سال جاری (۲۰۲۳) تاکنون دست‌کم ۴۱۹ نفر در ایران اعدام شده‌اند».
نهادهای حقوق بشری معتقدند شمار اعدام‌ها در ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال‌های گذشته افزایش قابل توجهی یافته است.