دولت فدرال کانادا روز سه شنبه ۲۶ دی/ ۱۶ ژانویه فهرستی از دانشگاه‌های عمدتاً مستقر در چین، ایران و روسیه را اعلام کرد. به این ترتیب از همکاری با این مؤسسات و دانشگاه‌ها «بر روی موضوعات حساس یا حیاتی برای امنیت ملی کانادا» ممانعت به عمل می‌آید.

در اقداماتی که اتاوا گفته است با هدف محافظت از فناوری‌های پیشرفته و نوظهور انجام شده است، کمک‌های دولتی به محققانی که با دانشگاه‌های مرتبط با نهادهای دفاعی و امنیتی چین روسیه و ایران مرتبط هستند و به امنیت ملی کانادا آسیب می‌رسانند، ارائه نخواهد شد.

وبسایت صدای آمریکا نوشته است که فهرست مؤسسات و دانشگاه‌های ایرانی در این اعلامیه به این شرح است:

دانشگاه‌های صنعتی شریف، دانشگاه بهشتی، انستیتو پاستور، موسسه تحقیقات هوافضا، دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، دانشگاه امام حسین، موسسه فیزیک کاربردی، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، مرکز تحقیقات انفجار، مرکز مطالعات فیزیک و دانشگاه نیروی هوایی ستاری.

در این فهرست شمار زیادی دانشگاه و موسسه پژوهشی چینی و روسی هم ذکر شده است.

Ad placeholder

وزرای نوآوری، بهداشت و امنیت عمومی کانادا در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند:

در حالی که تحقیقات تحت رهبری کانادا بر اساس ماهیت پیشرو و مشارکتی آن تعریف می‌شود، باز بودن آن (به روی محققان خارجی) می‌تواند آن را به هدفی برای نفوذ خارجی تبدیل کند.

یکی از مقام‌های دولت کانادا گفت در حالی که این سیاست فعلا با استفاده از ابزار قطع بودجه فدرال به ناقضان این ممنوعیت اجرایی می‌شود، دولت اتاوا امیدوار است که دولت‌های استانی و مؤسسات کانادایی هم به آن بپیوندند و آن را اجرایی کنند.

این اعلامیه بر بنیان یک دستورالعمل فدرال صادر شده در فوریه سال گذشته است، مبنی بر اینکه تحقیقات در زمینه‌های کلیدی در صورتی که افراد درگیر وابسته به مؤسسات مرتبط با سازمان‌های نظامی، دفاعی یا امنیتی کشورهایی باشند که خطری برای کانادا تلقی می‌شوند، تأمین مالی نخواهد شد.

دولت کانادا فهرستی از حوزه‌های تحقیقاتی فناوری حساس و فهرستی تکمیلی از سازمان‌های تحقیقاتی ممنوعه را منتشر کرده است که اگر محققان به دنبال کمک مالی فدرال هستند، باید از ارتباط با آنها اجتناب کنند.

دولت کانادا می‌گوید این فهرست را به‌صورت مرتب مورد بررسی قرار خواهند گرفت تا از به روز بودن آن اطمینان حاصل شود.

طبق قوانین فعلی، متقاضیانی که برای کمک هزینه در یک زمینه تحقیقاتی حساس درخواست می‌کنند، باید تأیید کنند که به مؤسسه ممنوعه در این فهرست وابسته نیستند یا از آنها کمک مالی یا حمایت غیر نقدی دریافت نمی‌کنند.

این ممنوعیت جدید در کانادا بیش از آنکه ایران را هدف قرار داده باشد برای چین مسئله‌ساز خواهد بود.

سفارت چین در اتاوا بلافاصله در بیانیه‌ای اعلام کرد که کانادا از موضوعات بی‌اساس برای سیاسی کردن و تضعیف مبادلات علمی که به نفع هر دو کشور است استفاده می‌کند.

روسیه و ایران هنوز به این رویداد واکنشی نشان نداده‌اند.

در سال ۲۰۲۲، کانادا یک محقق را به اتهام تلاش برای سرقت اسرار تجاری به نفع چین به جاسوسی متهم و او را دستگیر کرد.

کانادا در اتحاد با بریتانیا، ایالات متحده، نیوزیلند و استرالیا عضو اتحادیه‌ای پنج کشوری هستند که می‌گویند اقداماتشان برای سرقت علمی و تجاری را هماهنگ می‌کنند. سال گذشته، روسای اطلاعاتی این گروه، چین را به سرقت مالکیت معنوی و استفاده از هوش مصنوعی برای هک و جاسوسی علیه کشورهایشان متهم کردند.

چین به‌طور معمول چنین اتهاماتی را رد می‌کند.

ایالات متحده مدت‌هاست که چین را به سرقت مالکیت معنوی متهم کرده است و این موضوع یک نقطه اختلاف بنیادین در روابط آمریکا و چین است.