چشمانداز توافق بر ستوقف درگیریها یا برقراری آتش بس دورتر از آن چیزی است که دیروز تصور میشد. روز پنجشنبه ۳۰ آذر/ ۲۱ دسامبر حماس اعلام کرد که بدون توقف کامل عملیات نظامی اسرائیل در غزه هیچ مذاکرهای بر سر مبادله اسرا انجام نخواهد داد.
یک مقام فلسطینی به بیبیسی گفت، اسماعیل هنیه، بلندپایهترین رهبر سیاسی حماس روز چهارشنبه برای گفتوگو با مقامهای مصری به منظور میانجیگری آتشبس به مصر سفر کرده بود، اما این نشست «بدون نتیجه» پایان یافت.
کاخ سفید گفت مذاکرات «بسیار جدی بود… و ما امیدواریم که به جایی برسد».
اما طاهر النونو، مشاور رسانهای هنیه، گفت تا زمانی که اسرائیل به عملیات نظامی خود پایان ندهد، حماس مایل به گفتوگو درباره آزادی اسرای اسرائیلی نیست.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل هم به نظر میرسد موضعی دارد که نتیجهاش شبیه به موضع حماس است. او هم برقراری آتشبس را رد کرد و روز چهارشنبه وعده داد که اسرائیل به جنگ خود علیه حماس «تا آخر» ادامه خواهد داد.
والاستریت ژورنال هم از قول منابعش در مصر نوشت که در روز چهارشنبه پیشنهاد شده بود که در ازای آزادی دهها اسرائیلی در غزه، یک هفته توقف موقت در جنگ اعلام شود. حماس این پیشنهاد را به سرعت رد کرد.
قاضی حمد، یکی از مقامهای حماس، روز چهارشنبه در مصاحبه با الجزیره گفت که آنها اولویتی جز «پایان جنگ» ندارند. یکی دیگر از مقامهای حماس به الجزیره گفت که برخی از طرفها به دنبال توقف چند هفتهای درگیری و مبادله اسرا هستند اما حماس با آن موافقت نخواهد کرد. او وضعیت کنونی را شبیه به یک بازی توصیف کرد و گفت اسرائیل به دنبال آن است تا «کارت اسرا» را از دست حماس خارج کند تا بعد به «ادامه کشتار» مشغول شود.
براساس آخرین بهروزرسانی از آمار کشتهها در طرف فلسطینی در روز پنجشنبه ۳۰ آذر / ۲۱ دسامبر، از روز ۷ اکتبر تا کنون حداقل ۲۰ هزار نفر از جمله بیش از ۸ هزار کودک فلسطینی در غزه کشته شدهاند. دستکم ۵۲۵۸۶ مجروح شدهاند که بیش از ۸۶۶۳ نفرشان، کودک هستند. بیش از ۶۷۰۰ نفر مفقود شدهاند که در میان آنها ۴۹۰۰ کودک وجود دارد. در میان کشتهشدگان ۹۷ روزنامهنگار، ۳۱۰ کارمند بهداشت و درمان و ۳۵ کارمند دفاع مدنی بودند.
با این حال، حملات اسرائیل بر جنوب غزه متمرکز شده است. سازمان ملل اعلام کرد که اسرائیل دستور تخلیه مناطق وسیعی از شهر خان یونس در جنوب غزه را صادر کرد. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل گفت اسرائیل نقشههایی منتشر کرده و در آنها مناطق جدیدی را نشان میدهد که حدود ۲۰ درصد از خان یونس را پوشش میدهد.
دانیال هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل روز پنجشنبه گفت که ارتش اسرائیل در مراحل پایانی حمله زمینی خود به شمال نوار غزه است.
وی همچنین گفت شبکه تونلی که طبق گزارشها در زیر میدان فلسطین در شهر غزه کشف شد، جایی بود که «اعضای ارشد حماس، درگیریها را در ۷ اکتبر از آنجا مدیریت میکردند».
همزمان با این رویدادها در نیویورک هم بنبست صدور قطعنامه شورای امنیت شکسته نشده است. شورای امنیت سازمان ملل متحد رأیگیری برای آتشبس در غزه را تا پنجشنبه به تعویق انداخته است در حالی که دیپلماتها در تلاش برای توافق بر سر «زبان پیشنویس قطعنامه» هستند.
قطعنامه سازمان ملل که امارات متحده عربی تهیه کرده است، چندین بار در روزهای گذشته ویرایش شده است ولی هنوز آمریکا به متن نهایی آن رضایت نداده است.
ایالات متحده در تلاش است تا اشارات متن به واژه «آتشبس» را با «وقفه در خصومتها در جنگ اسرائیل و حماس» جایگزین کند. یکی دیگر از مشکلات، بازرسی از کامیونهای کمکرسانی به غزه است تا اطمینان حاصل شود که آنها فقط کالاهای بشردوستانه حمل میکنند. پیشنویس فعلی، سازمان ملل را به عنوان ناظر بر اجرای مفاد آن پیشنهاد میکند، ایدهای که اسرائیل احتمالاً با آن مخالفت میکند.
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، اواخر بعدازظهر چهارشنبه به خبرنگاران گفت: «ما در حال مذاکره در سازمان ملل درباره چارچوب قطعنامهای هستیم که ممکن است بتوانیم با آن موافقت کنیم.»
لانا نصیبه، سفیر امارات متحده عربی، پیش از آن گفت که مذاکرات در سطح بالا برای دستیابی به توافق بر سر متنی که میتواند تصویب شود، در جریان است.
پس از آن که ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل در اوایل بعدازظهر چهارشنبه رایزنیهای غیرعلنی را به پایان رساندند، اعلام شد که آنها با تعویق بررسی متن تا صبح پنجشنبه موافقت کردهاند. سفیر امارات در سازمان ملل گفت:
همه میخواهند قطعنامهای را ببینند که تأثیرگذار و قابل اجرا باشد. ما معتقدیم که امروز، دادن فضای کمی برای دیپلماسی بیشتر، میتواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد.