بیست‌وهشتمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد در دُبی امارات متحده عربی، موسوم به «کاپ۲۸»، قرار بود امروز سه‌شنبه ۲۱ آذر / ۱۲ دسامبر به پایان برسد اما شرکت‌کنندگان همچنان بر سر بیانیه نهایی در حال مذاکره هستند.
سلطان احمد الجابر، رئیس کنفرانس اقلیمی دبی، نتوانست طبق برنامه مذاکرات را تا صبح روز سه‌شنبه به نتیجه برساند. اکنون مذاکره‌کنندگان ۲۰۰ کشور جهان منتظر تهیه پیش‌نویس جدیدی هستند.
مسئله اصلی طرح خروج الزام‌آور از سوخت‌های فسیلی است. پیش‌نویس قطعنامه‌ای که امارات متحده عربی روز گذشته دوشنبه ۲۰ آذر / ۱۱ دسامبر ارائه کرد، تنها خواستار «کاهش مصرف و تولید سوخت‌های فسیلی در چارچوبی عادلانه، نظام‌مند و منصفانه» شده و توصیه کرده بود که تا سال ۲۰۵۰ یا پیش از آن استفاده از سوخت‌های فسیلی به صفر برسد. پیش‌نویس به‌صراحت خواهان «کنار گذاشتن» سوخت‌های فسیلی نشده بود.
سوخت‌های فسیلی، از جمله نفت، گاز و زغال‌سنگ از عوامل اصلی تولید گازهای گلخانه‌ای است که روند گرمایش زمین را تسریع می‌کند.
پیش‌نویس ارائه‌شده از سوی بسیاری از کشورها از جمله کشورهای عضو اتحادیه اروپا رد شد. آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان از حزب سبزهای این کشور، در این‌باره گفت:
ما نمی‌توانیم از این متن پشتیبانی کنیم. این پیش‌نویس ناکافی و ناامیدکننده است زیرا به حذف تدریجی استفاده از زغال سنگ، نفت و گاز نمی‌پردازد.
بربوک همچنین گفت این متن فاقد ابزار ملموس برای قرار گرفتن در مسیر باقی ماندن گرمایش زمین زیر حد ۱,۵ درجه سانتی‌گراد و پیشبرد انرژی تبدیل‌پذیر لازم، به‌ویژه در بسیاری از مناطق آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین است.
او تأکید کرد که رسیدن فوری به نتیجه مورد نظر دشوار خواهد بود اما این مشکلی برای هیئت اروپایی نیست: «ما وقت داریم و آماده‌ایم که کمی بیشتر بمانیم».
السویدی: می‌خواستیم متن پیشنهادی محرک گفت‌وگوها باشد
ماجد السویدی، مدیرکل و نماینده ویژه کنفرانس اقلیمی دبی اعلام کرد که اکنون ریاست «کاپ۲۸» می‌خواهد نسخه اصلاح‌شده‌ای از متن نهایی را ارائه کند. او گفت:
انتقادها قابل انتظار بود. در واقع ما می‌خواستیم متن [نهایی] گفت‌وگوها را تحریک کند و این دقیقاً همان چیزی است که رخ داد.
السویدی با تأکید بر این‌که دیدگاه‌های بسیار متفاوتی از جمله درباره سوخت‌های فسیلی وجود دارد، گفت پیش از دوشنبه روشن نبود که خط قرمز هر کشور دقیقاً کجاست و تا اوایل صبح سه‌شنبه تنها بازخوردها جمع‌آوری شد. او گفت:
این به ما امکان می‌دهد متن پیش‌نویس جدیدی را منتشر کنیم که در صورت امکان، شامل فرمول‌بندی در مورد سوخت‌های فسیلی باشد.
درخواست خروج از سوخت‌های فسیلی
فعالان محیط زیستی و همچنین ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا خواستار آن هستند که «کاپ۲۸» خروج از سوخت‌های فسیلی را الزام‌آور کند. با این حال، به‌ویژه کشورهای تولیدکننده نفت این درخواست را رد می‌کنند.
مذاکره‌کنندگان و ناظران کنفرانس پیش از این در روز شنبه گذشته گفته بودند که چندین عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) می‌خواهند گنجاندن خروج از سوخت‌های فسیلی در متن نهایی کنفرانس را وتو کنند.
برخی منابع در دُبی نیز گفته بودند که امارات متحده عربی به‌عنوان میزبان «کاپ۲۸» به‌ویژه از سوی عربستان سعودی تحت فشار قرار دارد تا حذف الزامی سوخت‌های فسیلی را در پیش‌نویس بیانیه نهایی نیاورد.
همچنین فعالان محیط زیستی نیز پیش از این گفته بودند که دست‌کم دو هزار و ۴۵۶ لابی‌گر نفتی، کربنی و گازی از جمله از شرکت‌های توتال‌انرژی، شل و بیریتیش پترولیوم (بی‌پی) به نشست اقلیمی راه یافته‌اند که در نوع خود رکوردی بی‌سابقه به‌شمار می‌آید.
سلطان الجابر: شکاف‌های زیادی برطرف می‌شود
از ابتدای کنفرانس انتقادهای زیادی در مورد این واقعیت وجود داشت که سلطان احمد الجابر، رئیس کنفرانس اقلیمی دبی، رئیس شرکت ملی نفت ابوظبی (ادنوک ـ Abu Dhabi National Oil Company) نیز هست و امارات متحده عربی خود از اعضای اوپک و یکی از ۱۰ تولیدکننده بزرگ نفت در جهان است.
الجابر روز دوشنبه اعلام کرد که زمان گفت‌وگو به پایان رسیده است و در همین حال افزود که انتظار دارد متن اصلاح شود. او گفت:
ما هنوز شکاف‌های زیادی داریم که باید پُر کنیم. ما باید نتیجه‌ای ارائه دهیم که به علم احترام بگذارد و هدف ۱,۵ درجه را در دسترس نگه دارد.
الجابر افزود انتظار دارد که نمایندگان بالاترین بلندپروازی‌ها را در همه موارد داشته باشند، «از جمله در مورد سوخت‌های فسیلی».