با از سرگیری حملات به منطقه محاصرهشده غزه و توقف گفتوگوها برای تداوم آتشبس فروپاشیده میان حماس و اسرائیل، دو مقام ایالات متحده آمریکا از تلآویو خواستند از آسیب بیشتر به غیرنظامیان فلسطینی جلوگیری کند.
کامالا هریس، معاون رئیس جمهوری ایالات متحده در سخنرانی خود در دبی گفت اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند، اما قوانین بین المللی و بشردوستانه باید رعایت شود و «فلسطینیهای بیگناه بیش از حد کشته شدهاند».
هریس به خبرنگاران گفت: «صراحتاً بگویم، میزان رنج غیرنظامیان، و تصاویر و ویدئوهایی که از غزه میآیند، ویرانگرند».
لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده هم در یک انجمن دفاعی در کالیفرنیا، با اظهارنظری کمسابقه، حفاظت از غیرنظامیان را یک «مسئولیت اخلاقی» و «یک ضرورت استراتژیک» برای اسرائیل دانست و گفت: «اگر آنها را به آغوش دشمن برانید، پیروزی تاکتیکی را با شکست استراتژیک جایگزین خواهید کرد». او در عینحال تأکید کرد که ایالات متحده بهعنوان «نزدیکترین دوست اسرائيل» در کنارش خواهد ایستاد و گفت مقامهای اسرائیلی را برای افزایش دسترسی غزه به کمکهای بشردوستانه تحت فشار قرار داده است.
حملات هوایی بامداد یکشنبه اسرائیل به جنوب غزه دهها کشته برجای گذاشته است.
وزارت کشور غزه روز یکشنبه اعلام کرد در حمله رژیم اسرائيل به یک خانه در شرق شهر رفح در جنوب غزه، هفت فلسطینی کشته و تعدادی زخمی شدند. به گفته مقامهای بهداشتی فلسطین، هواپیماها در طول شب چندین خانه را در شهر الکراره در نزدیکی خان یونس ویران کردند که منجر به کشته شدن چندین نفر از جمله کودکان شد.
شبکه الجزیره تعداد کشتههای روز یکشنبه را بیش از ۳۰ نفر اعلام کرده است.
در گزارش جداگانهای مدیرکل دفتر رسانههای دولتی غزه هم به الجزیره گفت که طی ۲۴ ساعت گذشته بیش از ۷۰۰ فلسطینی در غزه کشته شدهاند. او افزود بیش از ۱,۵ میلیون نفر در نوار غزه آواره شدهاند.
وزارت بهداشت غزه پیشتر اعلام کرده بود که از زمان پایان «آتشبس» یک هفتهای در روز جمعه، حملات اسرائیل دست کم ۱۹۳ فلسطینی را کشته و به آمار بیش از ۱۵ هزار فلسطینی کشته شده از زمان آغاز جنگ افزوده است. مقامهای بهداشتی غزه تعداد زخمیها در حملههای سه روز گذشته اسرائيل را هم ۶۵۰ نفر اعلام کردند.
«منطقه امن در غزه وجود خارجی ندارد»
طبق گزارش الجزیره از شنبه شب بهطور مداوم بخشهای شرقی خانیونس بمباران شده و به ساکنان با لحنی تهدیدآمیز دستور داده شده که آنجا را به سمت غرب شهر یا رفح تخلیه کنند.
صبح روز یکشنبه، ارتش اسرائیل بیانیهای را در ایکس (توییتر سابق) منتشر کرد و به فلسطینیان دستور داد منطقه خان یونس و اطراف آن را تخلیه کنند.
آویچای آدرایی، سخنگوی عرب زبان ارتش اسرائیل دستور داد تا مردم به مکانهایی که او «پناهگاههای معروف آوارگان داخلی» در غرب شهر، از جمله جنوب به سمت رفح خواند نقل مکان کنند.
الجزیره گزارش داده که مردمی که شروع به فرار به سمت رفح کردهاند نیز با جنگندههای اسرائیلی بمباران شدهاند و بهرغم ادعای مقامهای اسرائیل، منطقه امن در غزه وجود خارجی ندارد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز شنبه گفت که تلآویو در حال هماهنگی با ایالات متحده و سازمانهای بینالمللی برای تعیین «مناطق امن» برای غیرنظامیان غزه است.
مقامهای سازمان ملل و مردم غزه میگویند به دلیل دسترسی ناقص به اینترنت و عدم تامین برق منظم در بحبوحه تهاجم نظامی اسرائیل، توجه به دستورات تخلیه اسرائیل در زمان واقعی دشوار است.
سازمان ملل در آخرین گزارش خود با استناد به دادههای شرکت توزیع برق غزه (GEDCO) اعلام کرد مناطق تحت محاصره دستکم ۵۲ روز است که برق ندارند. دادهها حاکی از آناند که برق رسانی اسرائیل به غزه در ۸ اکتبر متوقف شده و نیروگاه برق غزه نیز در ۱۱ اکتبر برق رسانی را متوقف کرده است. این دادهها نشان میدهد که حتی قبل از قطع شدن برق، غزه از ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۳ تنها حدود ۱۳ ساعت در روز برق داشته.
در عینحال طبق گزارشها اسرائیل در حال پیشروی در عملیات خود در غزه است و به نظر میرسد که مقدمه گسترش عملیات زمینی، حرکت بیشتر به سمت جنوب است، و فشار بسیار بیشتر بر میلیونها نفری که به جنوب پناه آوردهاند و جایی برای رفتن ندارند.
ساکنان غزه بیم آن دارند که با شروع مجدد درگیریها بمبارانهای هوایی و توپخانهای تنها مقدمهای برای عملیات زمینی اسرائیل در نوار جنوبی باشد که حلقه محاصره مردم را تنگتر خواهد کرد.
برپایه آخرین گزارشها صدها تن از ساکنان هنوز در مناطق خانیونس سرگرداناند زیرا جادههای اصلی منتهی به دیگر بخشهای غزه یا جنوب آن تخریبشده یا بهشدت آسیب دیدهاند. حملات اسرائیل به شمال هم دستکم ۵۰ خانه را ویران کرده و امدادگران حداقل ۱۰ جسد را از زیر آوارها بیرون کشیدهاند.
توقف مذاکرات
در شرایطی که اسرائیل بمباران غزه را بهشدت سابق از سر گرفته، هیچ نشانی از احتمال توقف درگیریها دیده نمیشود.
طرفهای متخاصم یکدیگر را مسئول فروپاشی آتشبس کوتاهی که طی آن حماس گروگانها را در ازای اسرای فلسطینی در زندانهای اسرائیل آزاد کرد میخوانند.
اسرائیل اعلام کرده که تیم مذاکرهکنندهاش را از قطر که میزبان مذاکرات غیرمستقیم با حماس بود، فراخوانده است و جناح فلسطینی را به نقض توافق برای آزادی همه زنان و کودکان تحت کنترل خود متهم کرده است.
در طرف مقابل صالح العاروری، معاون رهبر حماس در مصاحبهای با الجزیره اعلام کرد که هیچ یک از افرادی که این گروه در اختیار دارد با اسرائیل مبادله نمیشود مگر اینکه آتشبس برقرار شود و تمامی اسرای فلسطینی در اسرائیل آزاد شوند. او تأکید کرد: تا زمانی که اسرائیل غزه را بمباران میکند، دیگر گفتگویی در کار نخواهد بود.
بر همین اساس امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه برای متقاعدکردن دوطرف به گفتوگو به دوحه سفر کرده است. او خواستار «افزایش تلاشها برای دستیابی به آتشبس پایدار» شد.
بمباران مجدد غزه از سوی ارتش اسرائیل کمپهای آوارگان و بیمارستانها را هدف قرار داده است.
هشدار سه مقام ارشد سازمان ملل نسبت به وضعیت بیمارستانها
تدروس آدهانوم قبریسوس، رئیس سازمان بهداشت جهانی روز شنبه پس از بازدید از مرکز درمانی «ناصر» در جنوب غزه گفت که شرایط این مجتمع پزشکی «بیش از حد ناکافی است». او افزود این مرکز با ۱۰۰۰ بیمار یعنی بیش از سه برابر ظرفیتش در حال فعالیت است و گوشهبهگوشه آن بیماری روی زمین افتاده. بیماران روی زمین مراقبت میشدند و از درد فریاد میکشیدند. این شرایط فراتر از ناکافیست و ارائه مراقبتهای بهداشتی در چنین شرایطی غیرقابل تصور است. نمیتوانم کلمهای پیدا کنم که بتواند وضعیتی را که شاهد آن بودم شرح دهد.»
جیمز الدر، سخنگوی یونیسف هم صحنههای داخل بیمارستان النصار در خان یونس، در جنوب غزه را شرح داده است:
«به هر طرف که نگاه میکنی، کودکانی با سوختگیهای درجه سه، زخمهای ترکش، آسیبهای مغزی و استخوانهای شکسته میبینی. گریه مادران بر سر کودکانی که انگار چندساعت با مرگ فاصله دارند. به نظر میرسد این بیمارستان یک منطقه مرگ است.»
او افزود که علاوه بر خطر کشتهشدن در حمله هوایی اسرائیل، بیماری دومین تهدید بزرگ برای کودکان است.
الدر گفت: «این خطر وجود دارد که شاهد مرگ تعداد بیشتری از کودکانی باشیم که به دلیل کمبود آب، کمبود مراقبت و بهداشت جان خود را از دست می دهند.» حملات اسرائیل تاکنون دستکم جان ۶ هزار کودک غزه را گرفته است.
همزمان توماس وایت، مدیر اونروا (آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک) در غزه هم از شیوع هپاتیت A در یکی از مدارس تحت نظارت سازمان ملل خبر داده است. او نسبت به خطر ابتلا به بیماریهای گوناگون و عدم دسترسی مردم به بهداشت هشدار داد.
هپاتیت A یک عفونت کبدی بسیار مسری است که می تواند از طریق تماس نزدیک شخصی یا خوردن غذا یا نوشیدنی آلوده منتقل شود.
سازمان ملل در عین حال اعلام کرد رساندن کمکهای بشردوستانه به غزه «تا حد زیادی متوقف شده است».
طبق این گزارش تنها خدمات بشردوستانه محدودی در پناهگاههای غزه ارائه میشود و عملیاتهای بشردوستانه از زمان آغاز مجدد حملات اسرائیل در روز جمعه، «تا حد زیادی متوقف شده است».
آخرین بهروزرسانی از بازوی بشردوستانه سازمان ملل در اراضی اشغالی فلسطین حاکی از آن است که در روزهای اخیر تنها توزیع محدودی آرد در مناطق جنوب وادی غزه صورت گرفته است.
در این بهروزرسانی آمده است که توقف موقت درگیریها «تقریباً هیچ بهبودی» در دسترسی به آب آشامیدنی در بخشهای شمالی غزه که در معرض خطر گسترش بیماری قرار دارند ایجاد نکرده است.
منابع امنیتی و هلال احمر مصر گفتهاند که کامیونهای کمکهای اولیه روز شنبه از مصر از طریق گذرگاه رفح وارد شدند. آنها گفتند که حدود ۱۰۰ کامیون از آنجا عبور کردهاند.
اسرائیل همزمان با از سرگیری بمباران غزه به دستگیری فلسطینیها در کرانه باختری ادامه میدهد.
به گفته انجمن اسیران فلسطینی، اسرائیل شامگاه شنبه حداقل ۶۰ فلسطینی را در حملات شبانه خود در کرانه باختری اشغالی بازداشت کرده است.
دستگیریهای شنبه شب بیشتر در شهرهای الخلیل، بیت لحم، جریکو، رام الله، نابلس و جنین صورت گرفته است.
به گفته دفتر حقوق بشر سازمان ملل، نیروهای اسرائیل از ۷ اکتبر تاکنون بیش از ۳ هزار فلسطینی را در کرانه باختری دستگیر کردهاند. بسیاری از زندانیان بدون محاکمه یا اتهام، تحت سیستم «بازداشت اداری» نگهداری می شوند.
اسرائیل عملیات دستگیری خود را در طول آتشبس یک هفته ای از ۲۴ تا ۳۰ نوامبر ادامه داد. در طول این مدت اسرائیل تقریباً همان تعداد اسیر فلسطینی که تحت شرایط آتشبس آزاد کرده بود، بازداشت کرد.