چگونه تصویری «متوازن» از نسل‌کشی ارائه کنید؟ روزنامه‌نگاران کارآموز باید به‌طور جدی به این سؤال فکر کنند. آینده شغلی آنها احتمالاً به آن بستگی دارد. شما باید بی‌طرف باشید و اجازه دهید هر دیدگاهی ارائه شود. بنابراین یادتان نرود که با صداهای اصلی طرفدار نسل‌کشی مصاحبه کنید. بگذارید با آرامش توضیح دهند که چرا کشتن غیرنظامیان مظلوم و دزدیدن سرزمین آنها خوب است. علاوه بر این، نمی‌خواهید مخاطبان‌تان فکر کنند شما در برابر کشتار جمعی جانبدارانه عمل می‌کنید.
لحظاتی از این دست ثابت می‌کند بی‌طرفی روزنامه‌نگارانه یک افسانه است. فقط جانبداری رسانه‌های شرکتیِ دست‌راستی نیست که کاملاً مورد انتظار است و تجعب کسی را بر نمی‌انگیزد. همان رسانه‌های خصوصی که شکنجه پناهندگان را جشن می‌گیرند و از قاتل زنجیره‌ای «بن رابرز-اسمیت» (Ben Roberts-Smith) [۱] یک سوپراستار می‌سازند، دقیقاً همانطور که انتظار می‌رود رفتار می‌کنند.
اما رسانه‌هایی که ادعای سروری دارند ــ مانند ABC (بنگاه خبررسانی استرالیا) پخش‌کننده «عمومی» ما، و رسانه‌های لیبرال معتبر ــ در اساس متفاوت نیستند. در واقع، تعصب ضدفلسطینی آنها به حدی افراطی است که خود روزنامه‌نگاران ABC اخیراً در مورد آن خیزش کوچکی داشته‌اند، چون گاهی به‌طور ناخواسته به همدستان کارزار تبلیغاتی نسل‌کشی تبدیل می‌شوند.
برای خواندن آخرین رویدادهای مهم جنگ اسرائیل ــ فلسطین و تحلیل‌ها و نظرها درباره‌ی آن، به صفحه‌ی ویژه‌ی زمانه رجوع کنید:
جنگ اسرائیل ــ غزه: گذشته، حال، آینده
روش‌های افراطی‌تر رسانه‌های راست‌گرا می‌توانند به ما نشان دهند که این سیستم چگونه کار می‌کند. هنگامی که ارتش اسرائیل اردوگاه آوارگان جبلیه در غزه را بمباران کرد، رسانه‌های استرالیایی با این عبارت این اقدام را ستودند: «حمله هوایی اسرائیل، رئیس مخفی شده حماس در زیر اردوگاه پناهجویان را بیرون کشید». این مقاله با نقل قول بدون تأیید منابع ارتش اسرائیل، مطمئن شد که مخفی شدن رئیس حماس، بمباران بیمارستان‌های غزه توسط اسرائیل را نیز توجیه می‌کند.
تیتر روزنامه دیلی تلگراف فراموش کرد اشاره کند به جز یک «تروریست ارشد» اصلاً هیچ فلسطینی در جبلیه کشته نشده است. اما یادش نرفت تا سوأل کند آیا این مکان حتی یک اردوگاه پناهجویان هست یا نه: «تروریست ارشد حماس در “اردوگاه پناهجویان” کشته شد و ۱۱ سرباز اسرائیلی جان خود را از دست دادند».
چرا که نه؟ برای مطبوعات راست‌گرای استرالیا، مسلمانان همیشه متجاوز هستند. ستمدیدگان همیشه بخشی از دسسیه‌های دقیق طراحی‌شده هستند. هیچ چیز آنطور که به نظر می‌رسد نیست. روشنفکران آگاه گرمایش جهانی را برای توجیه تسلط کمونیست‌ها ابداع کردند. فلسطینی‌ها وانمود می‌کنند که در اردوگاه آوارگان هستند تا وقتی اسرائیل آنها را منفجر می‌کند آن را بد جلوه دهند. به دلیل تمام ادعاهای «پوپولیستی» آنها در روزنامه‌های دست‌راستی، ثروتمندان و قدرتمندان همیشه قربانی‌اند. خوانندگان آنها از قبل آماده بلعیدن تبلیغات توطئه‌آمیز ارتش و دولت اسرائیل هستند.
اما، همانطور که اعتراض روزنامه نگاران در ABC نشان می‌دهد، این روش به رسانه‌های زرد راست افراطی محدود نمی‌شود. هیچ وقت یادتان نرود برای آگاهی از قتل‌عام‌هایی که دولت و ارتش اسرائیل مرتکب می‌شوند از خودِ آنها نقل قول کنید. درباره فلسطینی‌ها صحبت نکنید، در مورد حماس صحبت کنید. وقتی حماس غیرنظامیان را می‌کشد، مرتکب «تروریسم» شده است، اما وقتی اسرائیل غیرنظامیان را می‌کشد، این افراد به سادگی «در یک حمله هوایی کشته شدند». کشته‌شدگان اسرائیلی تراژدی است که باید به تفصیل بررسی و بازگفته شود. کشته‌های فلسطینی فقط یک آمار است.
برنامه «هفت و سی»ِ [۲] شبکه ABC عملاً به دستگاه تبلیغات نظامی اسرائیل واگذار شده است. در طول این بمباران، فضایی برای سخنگویان رسمی و غیررسمی اسرائیل فراهم شد تا جنایات خود را انکار کنند. «ایهود اولمرت»، نخست‌وزیر سابق اسرائیل، از یک اتاق نشیمن در حومه آرام و سرسبز تل‌آویو مصاحبه کرد. وی درباره کشتار اسرائیل در بزرگترین اردوگاه آوارگان غزه گفت: «همه کسانی که در آنجا حضور داشتند بخشی از حماس و گروه جنگنده حماس بودند. آنها کشته شدند، اما غیرنظامیانِ بی‌گناه نبودند»
«سارا فرگوسن»، مجری برنامه، مهمان خود را با این سخنان کاملاً دیوانه‌کننده و خلاف واقع، به چالش نکشید. در عوض، او از اولمرت دعوت کرد تا درباره رویکرد بشردوستانه ارتش اسرائیل و اینکه چقدر با دقت و نگرانی تأثیر اقدامات خود را ارزیابی می‌کنند، صحبت کند. آیا می‌توان تصور کرد چنین مصاحبه‌ای با یکی از رهبران حماس یا سخنگوی دولت روسیه انجام شود؟
مصاحبه با اولمرت یکی از محرک‌های اعتراضات داخلی در ABC بود. اما فرگوسن این اولین بارش نبود. هنگامی که در جریان حمله اسرائیل، بیمارستان الاهلی در غزه بمباران شد، او به سخنگوی ارتش اسرائیل اجازه داد تا بدون هیچ مانعی ده دقیقه توضیح دهد که فلسطینی‌ها این کار را با خودشان کردند. (ستوان پیتر لرنر در ۱۹ اکتبر گفت: «ما مراکز پزشکی را هدف قرار نمی‌دهیم». سازمان بهداشت جهانی در ۱۱ نوامبر گزارش داد اسرائیل در حال بمباران چهار بیمارستان باقیمانده غزه است)
پیش از این در برنامه «هفت و سی» به «مارک رگف» مبلغ دولت اسرائیل ده دقیقه فرصت داده بود تا توضیح دهد فلسطینی‌ها در مورد تعداد تلفات تحریف و بزرگ‌نمایی می‌کنند.
فرگوسن سال گذشته به دلیل گزارش «روباه و دروغ بزرگ» که از فاکس نیوزِ روپرت مرداک به دلیل انتشار دروغ در مورد انتخابات ۲۰۲۰ ایالات متحده انتقاد می‌کرد، کانون بحث و جدل بود. اما برنامه خود او تبدیل به یک رسانه سازگار و مساعد برای نشر تئوری‌های توطئه و اطلاعات نادرست توسط ارتش اسرائیل و سخنگویان آن شده است.
ارائه یک روایت «متوازن» و «بی‌طرفانه» از نسل‌کشی در غزه مضحک است: برای راستگو و بی طرف بودن، ابتدا باید اذعان کنید که اسرائیل به فلسطینی‌ها ظلم می‌کنند. اما ABC حتی به این توازن هم نمی‌رسد و به طور سیستماتیک و پیوسته سخنان رژیم آپارتایدِ نسل‌کشی را رواج می‌دهد.
روزنامه‌نگاران ABC در جلسه اخیر خود شکایت کردند که نمی‌توانند از زبان ساده و صادقانه مانند «تهاجم» یا «اشغال» برای توصیف رفتار اسرائیل استفاده کنند و حتی استفاده از کلمه «فلسطین» مشمول «ممنوعیت کامل» است.
این فقط سارا فرگوسن نیست، فقط ABC نیست و فقط این بار نیست. زمانی که اسرائیل ۱۴۰۰ نفر غزه ای را در سال ۲۰۰۸ کشت، یک مطالعه جامع در مورد پوشش خبری نیویورک تایمز نشان داد که کشتار اسرائیلی ها ۲۵ برابر بیشتر از مرگ فلسطینی‌ها گزارش می‌شود، در حالی که فلسطینی‌ها به طور مداوم به عنوان متجاوزان علیه قدرتی معرفی می‌شدند که آنها را محاصره و بمباران می‌کرد.
در کتاب «قلم‌ها و شمشیرها» نوشته «مردا دانسکی» در سال ۲۰۰۷ مشخص شد معتبرترین رسانه‌های ایالات متحده اوضاع فلسطین را به به‌طور مداوم به گونه‌ای گزارش می‌کردند که جنایات اسرائیل را به حداقل رسانده و دخالت ایالات متحده را پنهان کنند. کتاب «اخبار بد از اسرائیل» نوشته «گرگ فیلو» و «مایک بری» در سال ۲۰۰۴ نشان داد که مطبوعات بریتانیا بسیار شبیه رسانه‌های آمریکایی بودند.
چرا؟ البته اسرائیل یک ماشین تبلیغاتی پیچیده دارد که توسط نیروی بی‌رحم پشتیبانی می‌شود. در حالی که اسرائیل دست به قتل‌عام می زند، ورود خبرنگاران خارجی به غزه ممنوع است. آنها روی «تپه شرم» در دو کیلومتری مرز صف می‌کشند تا گزارشهای خود را ثبت کنند. چهل خبرنگار در طول بمباران و تهاجم غزه کشته شده اند.
ارتش اسرائیل با سرعت و پیچیدگی خارق‌العاده‌ای، بیانیه‌های مطبوعاتی، تبلیغات ویدئویی و جلسات توجیهی را پخش می‌کند. اندکی پس از انفجار بیمارستان الاهلی، ارتش اسرائیل ویدئوی مجاب‌کننده‌ای تهیه کرد که ظاهراً ثابت می‌کرد موشک فلسطینی باعث این انفجار شده است. مدتی طول کشید تا برخی از روزنامه‌نگاران نیویورک تایمز به طور جامع ثابت کردند این ویدئو کاملاً بی‌ربط است، موشک نشان‌داده‌شده در نزدیکی بیمارستان نبود و نمی‌توانست موجب انفجار شود. مهم نیست: تبلیغات اسرائیل کار خود را انجام داده بود و اکنون خبرگزاری‌ها با خوشحالی می‌توانند خط فکری اسرائیل را گزارش کنند.
روزنامه‌نگاران برای ارائه «توازن» و اعتماد به منابع «معتبر» آموزش دیده‌اند. این امر یک سوگیری ذاتی به نفع قدرتمندان ایجاد می‌کند. وقتی جمعیتی سرکوب می‌شوند، برای «توازن» رنج آنها علیه تبلیغات سرکوب‌کنندگانشان، ظلم را به‌عنوان تضاد بین دو قدرت برابر، که هرکدام دیدگاه معتبر خود را دارند، بازخوانی می‌کنند. بنا به تعریف، ستمگران «منابع معتبر» هستند: آنها دارای عناوین، مدارک تحصیلی، دفاتر بزرگ، مدال‌ها، تیم‌های پژوهشگران و تدوین‌گران، آسایش و امنیت برای میزبانی و جذب مخاطبان هدف خود هستند.
اگرچه برخی از روزنامه‌نگاران از این عدم توازن آگاه هستند و هر چه از دستشان بر می‌آید برای مقاومت در برابر آن انجام می‌دهند – گاهی مقالات خوبی را عموماً در نشریات زرد منتشر می‌کنند- ماهیت ظلم به این معنی است که همه رسانه‌های بزرگ ذاتاً طرفدار نهادهای قدرتمند هستند. فراتر از آن: آنها نهادهای قدرتمندی هستند، و در لحظاتی مانند این ــ زمانی که سیاست خارجی غرب آشکارا به عنوان جنون نسل‌کشی آشکار می شود ــ نقش مهمی در سرپوش گذاشتن بر نارضایتی ایفا می کنند.
خبرگزاری‌های «عمومی» مانند ABC و رسانه‌های «لیبرال» مانند نیویورک تایمز در اساس با دست‌راستی‌های افراطی در فاکس تفاوتی ندارند. آنها از بالا توسط همان تشکیلات سیاسی و اقتصادی کنترل می‌شوند که در اتحاد نظامی و دیپلماتیک تنگاتنگ با اسرائیل قرار دارند. مؤسسات آنها و مدیران ارشدشان، اعضای مسئول و وفادار به نخبگانی سیاسی هستند که اکنون یک نگرانی اساسی دارد: محدودسازیِ انتقاد از متحد مهم خاورمیانه.
هیچ دولت غربی بیش از آنکه یک پادشاه قرون وسطایی به کلیسا اجازه دهد تا سرنگونی فئودالیسم را موعظه کند، به پخش‌کننده «عمومی» که حقیقت کامل در مورد علل و ماهیت ظلم اسرائیل به فلسطینیان را بیان می‌کند، بودجه نمی‌دهد. مهم نیست مدیران ارشد مطبوعات مرداک و ABC چقدر ممکن است از یکدیگر انتقاد کنند، آنها در نهایت در یک تیم هستند: دفاع از امپریالیسم غربی.
خبرنگاران ABC که به جانبداری رؤسای خود پاسخ دادند، امیدواریم نشانه‌ای از مقاومت بیشتر در آینده باشند. اما ما که می‌خواهیم با فلسطینی‌ها اظهار همبستگی کنیم، نه می‌توانیم منتظر بمانیم تا سیاستمداران غربی وجدان پیدا کنند، و نمی‌توانیم منتظر بیدار شدن رسانه‌های غربی باشیم.
جنبش همبستگی با فلسطینی‌ها به رسانه‌های خودش نیاز دارد تا حقیقت را بگوید و محکم در کنار مظلومان در مبارزه برای عدالت بایستد.
- منبع: رد فلگز
پانویس‌ها:
[۱] بن رابرت- اسمیت با افتخارترین سرباز زنده استرالیاست. او در سال ۲۰۰۶ مدال شجاعت، در سال ۲۰۱۱ صلیب ویکتوریا و در سال ۲۰۱۲ لوح تقدیر برای خدمات برجسته را دریافت کرد. در سال ۲۰۲۳، دادگاه فدرال استرالیا نشان داد که او در سال‌های ۲۰۰۹، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۲ مرتکب جنایات جنگی (از جمله قتل) در افغانستان شده است.
[۲] برنامه «هفت و سی» برترین برنامه روزانه در مورد امور جاری استرالیا است که با اجرای سارا فرگوسن از دوشنبه تا پنج شنبه هر هفته ساعت هفده و سی دقیقه از شبکه ABC پخش می‌شود.