روز شنبه ۱۱ نوامبر/ ۲۰ آبان، در آغاز پنجمین هفته از جنگ اسرائیل با حماس در نوار غزه، تغییری در شدت حملات حاصل نشده و تلاشها برای ایجاد وقفه بشردوستانه یا برقراری آتشبس یکی یکی شکست میخورند.
اکنون میتوان تصویر روشنتری از تاکتیک جنگی اسرائیل در نبرد با غزه داشت. نوار غزه به دو نیم تقسیم شده و نیمه شمالی محل اصلی حملات اسرائیل است.
هزاران فلسطینی روز جمعه یک روز پس از اعلام کاخ سفید مبنی بر اینکه اسرائیل اجرای چهار ساعت «وقفه بشردوستانه» در بخشهایی از این منطقه را آغاز خواهد کرد تا به مردم اجازه خروج از غزه را بدهد، به فرار خود از شمال غزه ادامه دادند. دانیال هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل روز جمعه گفت که بیش از ۱۰۰ هزار نفر از ساکنان شهر غزه طی دو روز گذشته به سمت جنوب گریختهاند.
علیرغم اعلام آمریکا، هیچ گزارش فوری مبنی بر آرامش در درگیریها در شمال غزه گزارش نشده است. ارتش اسرائیل گفته است که «مکثهای تاکتیکی و موضعی برای کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیان غزه» وجود دارد اما «آتشبس» در کار نیست.
همزمان حمله به اطراف بیمارستانها در بخش شمالی ادامه دارد. مقامهای بهداشتی فلسطینی میگویند که بیمارستان اندونزی، الشفا، قدس و رنتیسی به صورت مداوم هدف حمله هوایی قرار میگیرند.
پزشکان وضعیت «فاجعهبار» را در بزرگترین بیمارستان نوار غزه یا همان بیمارستان الشفا گزارش کردهاند. آنها میگویند که حملات به این مرکز «به شکل چشمگیری تشدید شده است».
آژانس امدادرسانی پزشکان بدون مرز گفت که در مورد ایمنی بیماران و کادر پزشکی در بیمارستان الشفا «به شدت نگران» است.
این آژانس صبح شنبه به صورت آنلاین اعلام کرد: «در چند ساعت گذشته، حملات علیه بیمارستان الشفا به طور چشمگیری تشدید شده است. پرسنل ما در بیمارستان ساعاتی پیش وضعیت فاجعهباری را در داخل بیمارستان گزارش کردهاند.»
دولت حماس و مدیر این بیمارستان گفتند که در حمله روز جمعه به این مرکز بهداشتی ۱۳ نفر کشته شدند.
سازمان بهداشت جهانی پیشتر گفته بود که بیمارستان الشفا با بمباران شدید مواجه شده است. بیش از ۵۰ هزار نفر در آن بیمارستان و حاشیه آن پناه گرفتهاند.
تنش لفظی فرانسه و اسرائیل
عربستان سعودی قرار است روز شنبه میزبان نشست مشترک فوق العاده کشورهای اسلامی و عربی در ریاض باشد.
این کشور قرار بود روز شنبه میزبان دو اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی و اجلاس سران اتحادیه عرب باشد. وزارت خارجه عربستان سعودی اعلام کرد که به دلیل «شرایط استثنایی که در فلسطین در حال وقوع است، نشست مشترک جایگزین دو نشست جداگانه خواهد شد.»
در همین حال، تنشی مختصر هم میان فرانسه و اسرائیل بر سر ادامه جنگ غزه ایجاد شده است. امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه روز جمعه گفت که بمباران نوزادان، زنان و افراد مسن در غزه توسط اسرائیل هیچ توجیهی ندارد. مکرون که یک روز پس از کنفرانس کمکهای بشردوستانه در پاریس درباره جنگ با بیبیسی صحبت میکرد، خواستار آتشبس در غزه شد و گفت که این به نفع اسرائیل است. در پاسخ، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، حماس را مسئول کشتار غیرنظامیان در غزه دانست.
به گفته مقامات فلسطینی، اسرائیل روز جمعه حملات هوایی به چهار بیمارستان و یک مدرسه یا نزدیک آنها انجام داد که در نتیجه آن دست کم ۲۲ نفر کشته شدند. سخنگوی سازمان بهداشت جهانی گفت: «۲۰ بیمارستان در غزه از کار افتاده و در اطراف بیمارستان الشفا در شهر غزه «درگیری شدید» وجود دارد. جمعیت هلال احمر فلسطین اعلام کرد که نیروهای اسرائیلی به سمت بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان قدس در این شهر تیراندازی کردند.
سخنگوی ارتش اسرائیل (IDF) گزارش همه نهادهای بینالمللی در مورد حمله به بیمارستانهای غزه را رد کرد و گفت که آنها از حساسیت موضوع بیمارستانهای غزه آگاه هستند. ریچارد هچت روز جمعه در یک نشست خبری گفت: «دولت اسرائیل به سمت گروگانها شلیک نمیکند، اما اگر تروریست حماس را ببینیم او را خواهیم کشت.»
در مقابل، کمیته بین المللی صلیب سرخ (ICRC) فوراً خواستار حمایت از بیماران، کارکنان مراقبتهای بهداشتی و مراکز درمانی در غزه شده است. بیانیه صلیب سرخ هشدار داد که سیستم مراقبتهای بهداشتی غزه در میان تشدید خشونتها که به شدت بر بیمارستانها و آمبولانسها تأثیر گذاشته است، به «نقطه بی بازگشت» رسیده است.
در مرز شمالی، اسرائیل هفت نیروی دیگر حزب الله را کشته است و مجموع کشته شدگان حزب الله را از زمان حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر به ۷۸ نفر رساند. حسن نصرالله، رهبر این گروه، دومین سخنرانی خود را در روز شنبه انجام خواهد داد و آخرین تصمیم خود را بیان میکند.
اسرائیل میگوید شمار کشتهشدگانش در هفت اکتبر را کاهش داد
به گفته وزارت بهداشت غزه در روز جمعه، تعداد افرادی که در غزه در اثر حملات نظامی اسرائیل از زمان آغاز جنگ در ۷ اکتبر کشته شدند، به ۱۱۰۷۸ نفر از جمله ۴۵۰۶ کودک افزایش یافته است. ۲۷۴۹۰ فلسطینی دیگر در غزه زخمی شدند.
در طرف اسرائیلی اما تعداد کشتهها کاهش یافت. سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل گفت که اسرائیل تعداد کشته شدگان حملات ماه گذشته حماس در جنوب این کشور را از ۱۴۰۰ به حدود ۱۲۰۰ کاهش داده است. آنها روز جمعه گفتند که این بازنگری «به دلیل این واقعیت است که اجساد زیادی وجود داشتند که شناسایی نشدند و اکنون فکر میکنیم که این اجساد متعلق به تروریستها است … نه تلفات اسرائیل».
رئیس سازمان بهداشت جهانی گفت: «هر ۱۰ دقیقه یک کودک در غزه کشته میشود». تدروس آدهانوم روز جمعه به شورای امنیت سازمان ملل گفت: «هیچ جا و هیچ کس ایمن نیست» و افزود که سیستم بهداشتی غزه «به زانو در آمده است» و نیمی از ۳۶ بیمارستان آن کار نمیکنند.
فولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، خواستار تحقیق در مورد آنچه شد که «بمباران و گلولهباران بیرویه» اسرائیل در مناطق پرجمعیت نوار غزه توصیف کرد. تورک به خبرنگاران در اردن گفت: «بمباران گسترده اسرائیل در غزه، از جمله استفاده از سلاحهای انفجاری قوی در مناطق پرجمعیت… به وضوح تأثیرات انسانی و حقوق بشری ویرانگری دارد.»
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هم گفت: «بسیاری از فلسطینیان در این جنگ کشته شدهاند». او گفت در حالی که ایالات متحده از اقدامات اسرائیل برای به حداقل رساندن تلفات غیرنظامی «قدردانی» میکند، اما این کافی نیست. بلینکن گفت که ایالات متحده ایدههای بیشتری را به اسرائیلیها پیشنهاد کرده است، از جمله «وقفههای بشردوستانه» طولانیتر و افزایش میزان کمکهای ارسالی به غزه.
یک گروه ناظر بر جنگ هم اعلام کرد، آمار تلفات غیرنظامیان احتمالا کمتر از آنچه هست برآورد شده است و هر حمله هوایی مرگبار اسرائیل به غزه از ۷ اکتبر تاکنون به طور میانگین باعث کشته شدن ۱۰,۱ غیرنظامی شده است. میانگین تلفات بسیار بیشتر از سه حمله قبلی اسرائیل در غزه است.
گاردین هم گزارش داد که اسرائیل در حال بررسی توافقی با حماس برای آزادی تمامی گروگانهای غیرنظامی اسیر شده در غزه است. به گفته یکی از مقامها، بر اساس یکی از پیشنهادات مورد بحث، حماس ۱۰ تا ۲۰ گروگان غیرنظامی را در ازای توقف کوتاهی در جنگ آزاد خواهد کرد. در صورت تحقق شروط حماس ممکن است حدود ۱۰۰ غیرنظامی دیگر هم آزاد شوند.
خروج از نوار غزه به مصر برای دارندگان پاسپورت خارجی و زخمیهای فلسطینی که نیاز به درمان فوری داشتند، روز جمعه به حالت تعلیق درآمد. به گزارش رویترز، این تعلیق به دلیل مشکلاتی بود که در انتقال نیروهای پزشکی به گذرگاه رفح از داخل غزه وجود داشت. فعالیت گذرگاه رفح نیز روز چهارشنبه به دلیل آنچه که وزارت امور خارجه آمریکا از آن به عنوان «شرایط امنیتی نامشخص» یاد کرد، به حالت تعلیق درآمد.