هر رویداد یا اعتراض اردوی رنج و کار، برآیند مجموعه‌ی درهم تنیده‌ی استثمار، تبعیض، ستم و سرکوب است که با تحمیل بی‌حقوقی و فقر استخوان‌سوز، جامعه را به مرز استیصال سوق داده است. اعتراض به شرایط موجود، در جایی که حاکمان تمام معیارهای حقوقی، اخلاقی و انسانی را زیرپاگذاشته‌اند، تلاش برای درهم شکستن سامانه تبعیض، سرکوب و بهره‌کشی است. گزارش زیر مروری بر مهم‌ترین رویدادها و مبارزه‌های کارگری هفته اخیر است. گزارش هفته پیشین را اینجا بخوانید.
در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه ۱۱ آبان، نشست شورای عالی کار بدون اقدامی در باره افزایش دستمزد کارگران به پایان رسید. اعضای به‌اصطلاح کارگری شورای عالی کار به این بهانه، پرده‌ای دیگر از نمایش «اعتراض» به وضعیت معیشتی کارگران را به روی صحنه بردند. اعتراض واقعی اما در خیابان‌ها جریان یافت. کارگران شاغل و بازنشسته که مدت‌هاست شعار می‌دهند «فقط کف خیابون بدست میاد حقمون»، با اعتصاب، تجمع و راهپیمایی به بهره‌کشی، تبعیض و فقر تحمیلی اعتراض کردند. رویداد تازه این هفته، فراخوان تجمع سراسری کارکنان رسمی نفت مقابل مجلس، و هشدار کارکنان شاغل و بازنشسته نفت به وزیر کار بود که گویا قصد دارد با تغییر اساسنامه صندوق بازنشستگی نفت راه برای دست‌اندازی دولت بر حاصل کار و زحمت کارکنان نفت و اجرای «طرح تجمیع صندوق‌های بازنشستگی» هموار کند. دو تشکل استانی بازنشستگان نفت با ارسال نامه به رئیس هیئت مدیره صندوق بازنشستگی نفت و یک نماینده مجلس خواستار اقدام فوری شدند.
شورای هماهنگی و همبستگی کارکنان رسمی صنعت نفت بیانیه خود در این‌باره را با این جمله به پایان برد: «ما یک زمستان سخت دیگر هم در پیش داریم»؛ تهدید تلویحی به اعتصاب.
در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه ۱۱ آبان، کارگران مجموعه شهرداری ایرانشهر در اعتراض به تعویق پنج ماه دستمزد مقابل شهرداری تجمع کردند. کارگران شهرداری ایلام که چهار ماه است حقوق نگرفته‌اند، شنبه ۶ آبان مقابل دادستانی تجمع کردند. این تجمع بی‌نتیجه ماند. کارگران شبانگاه دوشنبه ۸ آبان و صبح سه‌شنبه مقابل شهرداری تجمع کردند. کارگران شهرداری گنبدکاووس به دو ماه تاخیر در پرداخت دستمزد اعتراض کردند. کارگران مخابرات روستایی پس از نشست با معاون شرکت مخابرات که با وعده بررسی و پاسخگویی به مطالبات آنها برگزار شده بود، اعلام کردند «در چرخه باطل گیرافتاده‌ایم». کارکنان مخابرات روستایی کردستان به تعویق پرداخت حقوق اعتراض کردند.
گروهی از کارکنان شرکت‌های خدمات اول و شسکام سه‌شنبه ۹ آبان مقابل ساختمان مرکزی مخابرات در تهران تجمع کردند و خواستار پرداخت مطالبات معوقه و حق بیمه خود شدند.
اعتراضات کارگران قراردادی، کارکنان رسمی، و کارگران پروژه‌ای صنعت نفت در شکل اعتصاب و تجمع روزانه ادامه یافت. از شنبه ۹ آبان تا چهارشنبه ۱۳ آبان تجمعات هفتگی و روزانه در مناطق مختلف صنعت نفت ادامه پیدا کرد. شورای سازماندهی و هماهنگی کارکنان رسمی نفت در بیانیه‌ای به دولت هشدار داد.
بازنشستگان مستمری‌بگیر صندوق‌های مختلف بازنشستگی این هفته در مراکز ۲۰ استان و چند شهر به خیابان آمدند و به شرایط معیشتی تحمیل شده و تبعیض و بی‌حقوقی اعتراض کردند. بازنشستگان کشوری بار دیگر خواست آزادی معلمان زندانی را شعار دادند. در اهواز، بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی در تجمع مشترک خود یاد جانباختگان جنبش «زن، زندگی، آزادی» را با نام بردن از ژینا (مهسا)، آرمیتا، کیان و سایر جانباختگان گرامی داشتند.
بازنشستگان فولاد اعلام کردند تا رسیدن به مطالباتشان خیابان را رها نمی‌کنند. آنها اعلام کردند ۲۱ آبان در تهران مقابل صتدوق بازنشستگی فولاد تجمع می‌کنند.
بازنشستگان کشوری و لشگری استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل در بیانیه مشترکی اعلام کردند تجمع هفتگی خود را از سه‌شنبه ۱۶ آبان از سر می‌گیرند و همزمان با بازنشستگان سایر استان‌ها تجمع کرده و تا رسیدن به خواست‌هایشان به اعتراض ادامه خواهند داد.
مبارزه‌های کارگری: تجمع و اعتراض کارگران شهرداری چهار شهر به تعویق چند ماه دستمزد
کارگران شهرداری ایرانشهر که پنج ماه است دستمزد نگرفته‌اند، روز چهارم آبان مقابل ساختمان شهرداری تجمع کردند و خواستار پاسخگویی شدند. ایلنا به نقل از کارگران نوشت:
در شرایط اقتصادی فعلی، حتی اگر کارگر دستمزد هم بگیرد، نمی‌تواند نیازهای ضروری خانوار را تامین کند چه برسد به ما که پرداخت دستمزدهایمان ماه‌ها به تعویق افتاده است.
ششم آبان کارگران شهرداری ایلام با خواست پرداخت مطالبات معوقه مقابل دادسرای ایلام تجمع کردند و خواستار پاسخگویی مسئولان شدند. کارگران شهرداری ایلام چهار ماه است دستمزد نگرفته‌اند. علت تجمع کارگران مقابل دادسرا، ورود دادستان مرکز ایلام به موضوع معوقات مزدی کارگران است. کارگران طی ماه‌های گذشته با مراجعه به چند نهاد دولتی، خواستار رسیدگی به مطالباتشان شده‌اند.
تجمع ششم آبان کارگران شهرداری ایلام مقابل دادسرا بی‌نتیجه ماند و کارگران شبانگاه هشتم آبان در محل وسایل نقلیه شهرداری ایلام تجمع کردند. سه‌شنبه ۹ آبان کارگران باز مقابل ساختمان شهرداری ایلام گردآمدند و خواستار پرداخت چهار ماه حقوق عقب‌افتاده خود شدند.
کارگران شهرداری گنبدکاووس واقع در استان گلستان نیز به تعویق دو ماه دستمزد اعتراض کردند. ۸۰۰ کارگر شهرداری گنبدکاووس علاوه بر تعویق حقوق به واریزنکردن حق بیمه توسط کارفرما نیز معترضند. شهردار گنبدکاووس در یک مصاحبه خبری وعده داده است یک ماه از حقوق عقب‌افتاده کارگران را پرداخت کند اما به این وعده عمل نشده است.
شاغلان و بازنشستگان صنعت نفت: دست‌اندازی به صندوق بازنشستگی نفت موقوف!
شنبه ۶ آبان کارگران پروژه‌ای پتروشیمی اسلام آباد غرب (شرکت پیمانکاری استیم)، یکشنبه ۷ آبان کارکنان رسمی وزارت نفت شاغل در شرکت نفت فلات قاره در منطقه عملیاتی جزیره خارک، دوشنبه ۸ آبان کارگران پتروشیمی آبادان، سه‌شنبه ۹ آبان تجمع کارگران شرکت پایانه‌های نفتی درجزیره خارک، کارگران پروژه‌ای پتروشیمی اسلام آباد غرب (شرکت پیمانکاری استیم) و کارگران تازه‌استخدام‌شده صنعت نفت، چهارشنبه ۱۰ آبان کارکنان رسمی وزارت نفت شاغل در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری در اعتراض اعتصاب و تجمع اعتراضی کردند. شورای هماهنگی و همبستگی کارکنان رسمی صنعت نفت در بیانیه‌ای به تاریخ پنجشنبه ۱۱ مهر به صولت مرتضوی، وزیر کار هشدار داد از دست‌اندازی به صندوق بازنشستگی نفت خودداری کند.
این تشکل اعلام کرد در اعتراض به این وضعیت ۲۰ آبان مقابل مجلس در تهران تجمعی برگزار خواهد کرد. کارکنان رسمی نفت با تاکید بر این که «ما یک زمستان سخت دیگر هم در پیش داریم» تلویحا هشدار دادند اعتصاب خواهند کرد.
کارگران پروژه‌ای پتروشیمی اسلام آباد غرب (شرکت پیمانکاری استیم) که از تیرماه حقوق نگرفته‌اند، شنبه ششم آبان در محوطه شرکت تجمع اعتراضی برپا کردند. تجمع اعتراضی کارگران روز ۹ آبان نیز ادامه یافت. کارگران اعلام کردند تجمع اعتراضی خود را تا پاسخگوکردن مسئولان ادامه می‌دهند.
اعتراض هفتگی کارکنان رسمی نفت با خواست حذف سقف حقوق، در هفته‌ی منتهی به ۱۱ آبان نیز ادامه یافت. کارکنان رسمی شاغل در شرکت نفت فلات قاره در منطقه عملیاتی جزیره خارک یکشنبه ۷ آذر تجمع کردند.
کارگران پتروشیمی آبادان دوشنبه ۸ آبان مقابل پالایشگاه تجمع کردند. کارگران پالایشگاه آبادان به حقوق‌های نجومی مدیران، و عدم پرداخت مطالبات کارگران معترضند.
کارکنان رسمی وزارت نفت شاغل در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری چهارشنبه ۱۰ آبان با خواست حذف کامل سقف حقوق، حذف محدودیت حق‌سنوات بازنشستگی، خواست اجرای کامل ماده ۱۰ و خواست عدم دست‌اندازی به صندوق بازنشستگی کارکنان نفت مقابل شرکت تجمع کردند.
شورای هماهنگی و همبستگی کارکنان رسمی صنعت نفت پنج شنبه ۱۱ آبان ۱۴۰۲ در بیانیه‌ای ضمن اعلام برگزاری تجمع سراسری در ۲۰ آبان مقابل مجلس در تهران، به صولت مرتضوی وزیر کار هشدار دادند به فکر دست‌اندازی بر صندوق بازنشستگی کارکنان نفت نباشد.
تملک صندوق‌های بازنشستگی از سوی دولت که با اسم رمز «طرح تجمیع صندوق‌های بازنشستگی» آغاز شده و مخالفت شدید بازنشستگان صندوق‌های مختلف از جمله صندوق فولاد را در پی داشته، ادامه دارد. حالا نوبت به صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت رسیده است. هیات وزیران قصد دارد به پیشنهاد صولت مرتضوی، وزیر کار بحث تغییر اساسنامه صندوق بازنشستگی کارکنان نفت را در دستور کار قرار دهد.
شورای هماهنگی و همبستگی کارکنان رسمی صنعت نفت در بیانیه‌ای به تاریخ ۱۱ آبان اعلام کرد در اعتراض به تصمیم هیات وزیران مبنی بر تغییر اساسنامه صندوق بازنشستگی، کارکنان رسمی نفت ۲۰ آبان مقابل مجلس تجمع سراسری برگزار می‌کنند.
در بیانیه شورای هماهنگی آمده است:
«صندوق نفت برآیند رنج چندین ساله کارکنانی بوده که در سرما و گرما و چه قبل و بعد از انقلاب بدون آنکه دولت‌ها ریالی از بودجه عمومی به آن اختصاص دهند همچون نهالی با خون و تلاش و سال‌ها تنهایی هر کدام از کارکنان نفت است که از شکم زن و فرزندانشان زده‌اند تا در پایان بازنشستگی، نانی برای خود و فرزندانشان فراهم کنند. ما هرآن‌کس را که چشم طمع به صندوق بازنشستگی نفت داشته باشد، به چشم لاشخور و کفتار می‌بینیم، خواه وزیر باشد یا مدیر کل. هر آن‌کس که چون لاشخوران پیرامون صندوق بازنشستگی نفت پرسه بزند در چشم ما خوار خواهد بود. لاشخوران بدانند ما کارکنان صنعت نفت، بجای چشم امید داشتن به وزارتخانه و وزیر نفت، خویش آماده‌ایم تا پاسخ دندان‌شکنی کسانی بدهیم که چشم طمع به صندوق بازنشستگی نفت دوخته اند».
بازنشستگان نفت کردستان در نامه‌ای به رییس هیئت مدیره صندوق بازنشستگی نفت از او خواسته‌اند مانع تغییر اساسنامه صندوق شود. کانون بازنشستگان صنعت نفت استان فارس هم در نامه‌ای به نماینده شیراز در مجلس، وضعیت را «بحرانی و غیرقابل کنترل» خوانده و افزوده‌اند:
«به هرحال شرایط موجود بسیار بحرانی و غیر قابل کنترل بوده و خطرناک است. بدانید که کارکنان و قشر بازنشسته که عمر و جوانی را در اعتلای این صنعت سپری نموده‌اند به هیچ احدی اجازه دخل و تصرف در اموال و دارایی خود را نخواهند داد».
اعتراض بازنشستگان فراگیرتر می‌شود
رویداد تازه این هفته تجمع بازنشستگان، حضور گسترده بازنشستگان کشوری در ایلام و شرکت گسترده زنان بازنشسته بود. در تجمع مشترک بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی اهواز، یاد جانباختگان جنبش «زن، زندگی، آزادی» از جمله ژینا (مهسا)، آرمیتا و کیان گرامی داشته شد. بازنشستگان فولاد نیز اعلام کردند ۲۱ ابان در تهران تجمع خواهند کرد.
یکشنبه ۷ آبان تجمع بازنشستگان تامین اجتماعی در اراک، اهواز و کرمانشاه، و شوش تجمع کردند. در همین روز، بازنشستگان صنعت فولاد در اصفهان، اهواز، تهران ورودبار به خیابان آمدند.
دوشنبه ۸ آبان، بازنشستگان شرکت مخابرات در مراکز ۲۰ استان از جمله تهران، در شهرها تجمع و راهپیمایی برگزار کردند. تجمع تهران مقابل ساختمان مرکزی شرکت مخابرات برگزار شد.
سه شنبه ۹ آبان، بازنشستگان کشوری و فرهنگیان بازنشسته در قزوین، سنندج، کرمانشاه، ایلام، اهواز و همدان به خیابان آمدند. در تجمع بازنشستگان ایلام حضور زنان چشمگیر بود. بازنشستگان تامین اجتماعی نیز در تجمع بازنشستگان کشوری حضور داشتند. شرکت‌کنندگان در این تجمع خواستار آزادی بی قید و شرط کارگران و معلمان زندانی شدند.
برخی شعارهای این هفته بازنشستگان
نوبت ما که میشه می‌گن نقدینگی نیست
عزت بازنشسته احیا باید گردد
ننگ ما ننگ ما صدا و سیمای ما
فقط کف خیابون بدست میاد حقمون
همسان سازی کجا بود، دروغ بود، ریا بود
معلم زندانی آزاد باید گردد
بازنشسته بپاخیز برای رفع تبعیض
حوادث مرگبار کار در جاده، کارخانه و کارگاه و نقاط مرزی
یک کارگر کارخانه‌ای در جنوب تهران می‌گوید ناامن بودن دستگاه‌های پرس در کارخانه‌ها یکی از عوامل ایجاد حوادث کار برای کارگران است. ایلنا به نقل از این کارگر نوشته است غالب دستگاه‌های پرس واحدهای صنعتی مستقر در جنوب تهران فاقد سنسور ایمنی اند و این به قطع انگشتان و یا دست کارگرانی می‌انجامد که در نبود سنسور هشداردهنده ایمنی، دست خود را برای قراردادن یا خارج کردن اشیا در دستگاه پرس وارد می‌کنند. به گفته‌ی این کارگر اکثر کارگرانی که هنگام کار با دستگاه‌های پرس دچار حادثه می‌شوند قادر به بازگشت به کار نیستند. آنها خانه‌نشین می‌شوند بدون آن که درصد از کارافتادگی آنها در کمیسیون پزشکی متناسب با میزان آسیب وارده باشد.
او افزوده است:
«در برخی حوادث شغلی نه کارفرما و نه مسئولان مربوطه مسئولیت این گونه حوادث را نمی‌پذیرند و دلگرم به بیمه حوادث هستند. به عنوان نمونه یکی از همکاران که سال گذشته بر اثر حادثه کار با دستگاه پرس دچار نقص عضو و ازکارافتاده شده بود با شکایت به کمیسیون پزشکی به او گفته بودند با استفاده از دست مصنوعی می‌تواند به محل کار سابقش برگردد واز کارفرما در خواست کار سبک کند. در این گونه مواقع وقتی برخی کارفرماها اوضاع را سخت می‌بینند یا اقدام به اخراج کارگر کرده یا کارگاه را تعطیل می‌کنند.»
حوادث کار در هفته‌ی منتهی به ۱۱ آبان هم به مصدومیت و مرگ ده‌ها کارگر و کولبر و سوختبر انجامید.
پنجم آبان خبر مرگ رضا صابرباغی، کارگر اداره برق انزلی منتشر شد. این کارگر ۴۵ ساله که ۲۱ سال سابقه کار داشت، ۲۵ مرداد هنگام رفع نقص فنی کابل‌های برق در خیابان پرستار انزلی دچار برق‌گرفتگی شد و با سوختگی ۸۰ درصد به بیمارستانی در تهران بستری شده بود.
ششم آبان خبر مرگ یک کارگر ۴۶ ساله کارخانه کلر پارس در شهرک صنعتی تبریز اعلام شد. او چهارم آبان از ساختمانی به ارتفاع ۲۰ متر سقوط کرد و درجا جان باخت.
هفتم آبان دو کارگر کارخانه رنگ‌سازی شهرک صنعتی شهید سلیمی آذرشهر استان در آذربایجان شرقی در اثر وقوع آتش سوزی در کارخانه مصدوم شدند.
در همین روز یک کارگر ۵۵ ساله در شهرک جدید مهرگان قزوین حین کار از جرثقیل سقوط کرد و در اثر ضربه مغزی جان باخت.
هشتم آبان آتش‌سوزی در یک کارگاه شارژ ال‌پی‌جی در محمدشهر کرج یک کارگر را مصدوم کرد.
در همین روز، یک کارگر کارخانه سیگما (گروه صنعتی ساتراپ) واقع در دهستان درجزین سمنان در پی وقوع آتش‌سوزی در کارخانه جان خود را از دست داد. این کارگر ۳۰ ساله مهدی ذوالفقاری نام داشت و علت مرگ او انفجار همزمان سه مخزن مواد شیمیایی بوده است.
دوشنبه هشتم آبان، سه کارگر صیاد در منطقه عسلویه درر اثر برخورد قایق ماهیگیری با ساحل مصدوم شدند.
شامگاه نهم آبان یک کارگر شهرداری ارومیه بعد از جمع‌آوری پسماندها در ترمینال مسافربری این شهر و انتقال آنها از مقابل انبارهای توشه شرکت‌های مسافربری به سطل زباله، بر اثر تصادف با یک خودرو دچار حادثه شد و در دم جان باخت.
رسانه‌ها نام این کار را فاش نکردند اما گفتند که او ۲۳ سال سابقه کار در شهرداری را داشت. علت این حادثه سهل‌انگاری راننده اتوبوسی که با این کارگر تصادف کرد، اعلام شده است.
یک کارگر ساختمانی هم در ساوه حین تخریب یک ساختمان از بلندی سقوط کرد و در دم جان باخت. خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) سن این کارگر را حدود ۴۰ سال گزارش کرد.
در صبح دهم آبان نیز مینی‌بوس حامل کارگران یک شرکت صنعتی در علویجه اصفهان واژگون شد. در این حادثه دو کارگر، یک زن و یک مرد فوت کردند و ده کارگر نیز مصدوم شدند.
کارگران مصدوم به بیمارستان منتقل شدند و هنوز جزئیات بیشتری از وضعیت آسیب‌دیدگی و سلامت آنها منتشر نشده است.
در یک حادثه دیگر که در مجتمع رفاهی دهستان کشکسرای مرند رخ داد، سه کارگر به دلیل ریزش سازه‌های یک مجتمع رفاهی در دست ساخت مصدوم شدند.
چهارشنبه ۱۰ آبان یک مقنی ۳۰ ساله حین حفر چاه در کرج در اثر ریزش دیواره‌های چاه مدفون شد و جان خود را از دست داد.
در همین روز یک مقنی ۴۵ ساله هم هنگام کار در روستای حصار گل استان خراسان رضوی در عمق ۵۰ متری چاه سقوط کرد و جان باخت.
شنبه ششم آبان دو سوختبر در مسیر زاهدان به بم در اثر واژگونی و آتش گرفتن خودروشان جان خود را از دست دادند.
شامگاه همین روز، سرور شریفی کولبر ۲۶ ساله بر اثر تیراندازی نیروهای هنگ‌مرزی کوپیچ مصدوم شد. کولبر نیوز که خبرهای مربوط به کولبران را رصد می‌کند نوشته است ششم آبان دستکم ۱۵ کولبر در اثر تیراندازی ماموران مرزی نوسود به شدت مصدوم شده‌اند.
دوشنبه ۸ آبان ۱۴۰۲ یک کولبر جوان به نام عرفان مرادی در اثر شلیک مستقیم ماموران هنگ مرزی در نوسود به کولبران مصدوم شد.
لقمان احمدپور کولبر ۴۵ ساله از دیگر قربانیان شلیک مستقیم ماموران مرزی به کولبران است. او در نوارمرزی هنگه‌ژال بانه هدف گلوله قرار گرفت و مصدوم شد.