سیستان و بلوچستان ماههاست درگیر طوفان و هوای آلوده به ریزگرد است. روز سهشنبه نهم آبان وزش باد شدید همراه با گرد و غبار سبب شد مدارس ابتدایی در پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز در استان سیستان و بلوچستان تعطیل شوند.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از علی ملاشاهی، رئیس اداره پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سیستان و بلوچستان از صدور هشدار هواشناسی سطح زرد جوی خبر داد و اعلام کرد که فعالیت سامانه بارشی در جنوب استان تداوم خواهد داشت.
علی ملاشاهی در ادامه گفت:
فعالیت سامانه بارشی از بعدازظهر امروز سهشنبه تا شامگاه چهارشنبه ۱۰ آبان به شکل رگبار و رعدوبرق، تندبادهای شدید لحظهای و بارش تگرگ در مناطق جنوبی این استان بهویژه در شهرستانهای فنوج، لاشار، قصرقند و نیکشهر پیشبینی میشود.
رئیس اداره پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا سیستان و بلوچستان، هفتم آبان در گفتوگو با خبرگزاری مهر از وزش باد شدید و طوفان در شمال استان سیستان و بلوچستان از روز سهشنبه نهم آبان خبر داده بود.
ملاشاهی با اشاره به صدور هشدار هواشناسی سطح نارنجی شماره ۲۷ در هواشناسی سیستان بلوچستان گفته بود که این موج وزش شدید باد و گرد و خاک از اوایل سهشنبه تا پیش از ظهر چهارشنبه یعنی ۹ تا ۱۰ آبان برای مناطق شمالی استان پیشبینی میشود.
او در ادامه گفت که طی این مدت احتمال افزایش غبار و باد و گرد و خاک برای زاهدان و مناطق مرکزی و نوار شرقی استان وجود دارد.
با وخامت وضعیت هوا، علی سلاجقه، رئیس سازمان محیط زیست سهشنبه نهم آبان وارد استان سیستان و بلوچستان شده است. محمدرضا علیمرادی، سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان با اعلام سفر وزیر سازمان محیط زیست به این استان در گفت وگو با ایسنا خبر داد که برای نخستین بار جلسه «ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار» در این استان برگزار خواهد شد. او درباره برنامه سفر سلاجقه در این استان در ادامه گفت:
بازدید از آخرین شرایط تالاب هامون، بررسی وضعیت چاه نیمهها و برگزاری «ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار» از برنامههای دیگر سلاجقه در این سفر است.
علیمرادی خبر داد که شانزدهمین جلسه ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار با حضور نمایندگانی از تمام دستگاههای مسئول در این استان برگزار خواهد شد. این نخستین بار است که این جلسه خارج از تهران برگزار میشود.
ماه گذشته نیز طوفانهای شدیدی همراه با ریزگردها این استان را درنوردید. مجید محبی، مدیرکل ستاد بحران استانداری سیستان و بلوچستان ۲۳ مهر به خبرگزاری مهر گفت که طوفان و ریزگرد در سیستان طی روزهای اخیر ۵۱۱ نفر از مردم منطقه را راهی بیمارستان و مراکز بهداشتی و درمانی کرده است.
مجید محبی دوم مهر نیز خبر داده بود که بحران ریزگردها و طوفان شدید در این استان دو هزار و ۱۰۷ نفر را روانه مراکز درمانی و بیمارستانها کرده بود.
طوفانهای شدید و هجوم ریزگردها بحرانی اساسی برای سلامت ساکنان منطقه بهشمار میروند و بهکرات در سال بسیاری از مردم را ناخوش و بیمار میکنند.
بادهای موسمی یا بادهای ۱۲۰ روزه که هرساله در این استان از اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور میوزند گاه تا ۱۸۰ روز نیز ادامه مییابند. این بادها ریزگردها را از بستر خشکیده تالاب بینالمللی هامون پراکنده و همزمان فرسایش خاک در این منطقه را تشدید میکنند.
یکی از عوامل اصلی ریزگردها در این استان خشکیدگی هامون است و پرداخت نشدن حقابه یکی از دلایل خشکیدگی این تالاب است و دولت طالبان حقابه هیرمند را از ایران دریغ کرده است.
سلاجقه در گفتوگویی ویدئویی که نهم آبان منتشر شده است درباره پروسه احیای هامون گفت:
پروژه احیای هامون را همراه با UNDP دنبال میکردیم اما متاسفانه به دلیلی تحریم آنها حاضر به حمایت از طرح نشدند.خوشبختانه پس از وقفهای که ایجاد شد، تامین بودجه انجام شده و این پروژه در دولت سیزدهم با جدیت دنبال میشود.
گرچه دریغ کردن حقابه هامون از سوی طالبان یکی از عوامل پراکندگی ریزگردهاست اما فرآیند خشکسالی که در این استان با سرعتی بسیار در حال گسترش است صرفا به حقابه هیرمند محدود نمیشود. در حاشیه نگهداشتن این استان بهطور سیستماتیک، حکمرانی نادرست آب و سیاستهای ناپایدار در حوزه کشاورزی، کشاورزی که صرفا به خودکفایی میاندیشید خاکهای حاصلخیز این منطقه را فرسوده کرده است.