هر رویداد یا اعتراض اردوی رنج و کار، برآیند مجموعه‌ی درهم تنیده‌ی استثمار، تبعیض، ستم و سرکوب است که با تحمیل بی‌حقوقی و فقر استخوان‌سوز، جامعه را به مرز استیصال سوق داده است. اعتراض به شرایط موجود، در جایی که حاکمان تمام معیارهای حقوقی، اخلاقی و انسانی را زیرپاگذاشته‌اند، تلاش برای درهم شکستن سامانه تبعیض، سرکوب و بهره‌کشی است. گزارش زیر مروری بر مهم‌ترین رویدادها و مبارزه‌های کارگری هفته اخیر است. گزارش هفته پیشین را اینجا بخوانید.
در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه چهارم آبان، کارگران صنعت نفت در چند مرکز نفتی، پرستاران در یزد، پزشکان درمانگر اعتیاد در تهران، کارکنان شاغل و بازنشسته بانک ملت، کارکنان بازنشسته بانک صادرات، کارگران کارخانه تولید مواد غذایی «تکدانه» در مرند، کارکنان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری در تهران، کارکنان سازمان همیاری شهرداری‌ها در کهگیلویه و بویراحمد، کارگران شهرداری در ایرانشهر، و بازنشستگان در بیش از ۲۰ شهر و مرکز استان در اعتراض به شرایط کار و زندگی خود به خیابان‌ها آمدند. بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی اهواز در تجمع مشترک خود در روز چهارشنبه سوم آبان، خواستار آزادی معلمان زندانی شدند.
کارگران راه‌آهن اهواز، کارکنان بخش فروش بلیت مترو تهران، کارگران مشاغل سخت و زیان‌آور استان گیلان، کارگران شهرداری منجیل به تعویق مطالبات و عدم اجرای وعده بهبود شرایط کاری اعتراض کردند.
این هفته مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی هم به صف انبوه طولانی حقوق‌نگرفته‌ها پیوستند. گویا دولت اعتبار لازم برای پرداخت مقرری ناچیز- اغلب چند صد هزار تومانی- این گروه به شدت محروم و آسب‌پذیر را نیز ندارد.
هفته‌ی منتهی به پنجشنبه چهارم آبان برای کارگران واحدهای تولیدی و خدماتی و کشاورزی، کولبران و سوختبران مرگبار بود. دستکم ۱۷ کارگر و یک کودک کار جان خود را از دست دادند.
بیش از ۳۰ کارگر هم مصدوم شدند. دستکم چهار کولبر و سوختبر جان باختند و چندین تن مصدوم به بیمارستان انتقال یافتند.
مبارزه‌های کارگری
شنبه ۲۹ مهر، کارگران پیمانی نگهداری خط و ابنیه فنی راه‌آهن اهواز خواستار اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل شدند. پیمانکار، با خودداری از اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل، کارگران را با دستمزد ناچیز که در مورد اکثر کارگران نزدیک به حداقل دستمزد است به کار گرفته، از پرداخت مزایای شغلی به کارگران خودداری می‌کند، حق اضافه‌کاری و کار در روزهای تعطیل را به کارگران نمی‌پردازد و کارگران را از برخورداری از بیمه تکمیلی محروم کرده است.
۲۹ مهر، کارکنان فروش بلیط مترو تهران به تعویق حقوق شهریور و نپرداختن حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی اعتراض کردند.
کارگران مشاغل سخت و زیان‌آور استان گیلان که در هفته‌های گذشته بارها مقابل استانداری تجمع کرده بودند، خبر دادند به‌رغم وعده‌های داده شده هنوز با درخواست بازنشستگی پیش از موعد آن‌ها موافقت نشده است. علت وضعیت فعلی این کارگران این است که کارفرما برای این که حق بیمه کمتری بپردازد، کارگران را به سازمان تامین اجتماعی به عنوان کارگر ساده معرفی کرده است. سازمان تامین اجتماعی نیز با سنگ‌اندازی در راه برخورداری کارگران از بازنشستگی پیش از موعد تلاش دارد کارفرما را به پرداخت مابه‌التفاوت حق بیمه کارگران ناگزیر کند.
اسماعیل امیدزاده که خبرگزاری کار ایران (ایلنا) او را عضو اصلی کمیته بدوی مشاغل سخت و زیان‌آور معرفی کرده درباره معضل کارگران گفته است تامین اجتماعی در راه بازنشستگی کارگران سنگ‌اندازی می‌کند. او پرسیده است:
کارگران مشاغل سخت و زیان‌آور سال‌ها کار طاقت‌فرسا انجام داده‌اند و به دلیلِ فشارِ ناشی از کار و آسیب‌هایی که به آن‌ها رسیده دیگرِ توانِ انجام کارِ اضافه ندارند. این کارگران فرسوده شده‌اند و اگر در این مدت حادثه‌ی کاری برایشان پیش بیاید چه کسی پاسخگو خواهد بود. چند سال باید صبر کنند تا تامین اجتماعی با بازنشستگیِ آن‌ها موافقت کند؟
دوشنبه یکم آبان درمانگران اعتیاد با تجمع مقابل وزارت بهداشت به عدم اجرای توافق میان این وزارتخانه، ستاد مواد مخدر، سازمان نظام پزشکی و کمیسیون بهداشت مجلس اعتراض کردند. درمانگران اعتیاد می‌گویند وزارت بهداشت با عدم اجرای این توافق، موقعیت مراکز خدمات ترک اعتیاد را تضعیف کرده است.
گروهی از کارکنان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران (فاوا) سه‌شنبه دوم آبان در اعتراض به پایین بودن حقوق مقابل شهرداری تهران تجمع کردند.
کارگران معترض کارخانه تولید مواد غذایی تکدانه واقع در شهرستان مرند (اآذربایجان شرقی) چهارشنبه سوم آبان در اعتراض به کمی دستمزد و عدم اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل دست از کار کشیدند و در محوطه کارخانه تجمع کردند.
کارکنان سازمان همیاری شهرداری‌های استان کهگیلویه و بویراحمد که ۸ ماه است حقوق نگرفته‌اند، پنجشنبه چهارم آبان در اعتراض به تعویق حقوق و نپرداختن حق بیمه مقابل این اداره در یاسوج تجمع کردند. معترضان گفته‌اند از سال ۹۷ تا کنون، نزدیک به ۲۰ ماه حقوق عقب‌افتاده دارند و در سال جاری تنها حقوق فروردین را دریافت کرده‌اند.
کارگران شهرداری ایرانشهر پنج ماه است دستمزد دریافت نکرده‌اند. کارگران گفته‌اند تعویق پرداخت دستمزد گریبانگیر تمام ۴۵۰ کارگر شهرداری ایرانشهر است که در بخش‌های مختلف شهرداری از دو ماه تا پنج ماه متغیر است.
اعتراض پرستاران، تجمع پرستاران یزد مقابل استانداری
گروهی از پرستاران یزد سه‌شنبه دوم آبان مقابل استانداری یزد تجمع کردند و خواستار پرداخت مطالبات معوقه، پرداخت کارانه و اضافه کار یک سال گذشته مطابق قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، پرداخت حق سختی کار، احتساب سابقه کار پرستاران شرکتی و رسیدگی به امور رفاهی پرستاران شدند.
پرستاران نیز مانند سایر مزدبگیران با مشکلات درهم‌تنیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند که عبارتند از: عدم امنیت شغلی پرستاران قرارداد موقت، کمی حقوق و نپرداختن مطالبات معوقه، فشار کار بالا و اضافه‌کاری اجباری.
خانه پرستار که مشکلات پرستاران را بازتاب می‌دهد، نامه‌ی رییس دانشگاه علوم پزشکی بوشهر را منتشر کرده که در پاسخ به خواست پرستاران مبنی بر حذف اضافه‌کار اجباری، بر ادامه اضافه‌کاری اجباری پرستاران تاکید کرده است و این در حالی است که دیوان عدالت اداری نیز به نفع پرستاران رای داده و تاکید کرده است واداشتن پرستاران به اضافه‌کاری خلاف قانون است.
ادامه اعتراض‌های متعدد ولی پراکنده در صنعت نفت
صنعت نفت در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه چهارم آبان، شاهد تجمع اعتراضی هفتگی کارکنان رسمی در چندین سکو و پایانه نفتی، تجمع اعتراضی روزانه کارگران قراردادی در آغاجاری و اهواز، تجمع کارگران روزمزد، و کارگران پروژه‌ای در چندین مرکز نفتی بود. کارگران اخراجی پایانه‌ها و مخازن بندر ماهشهر نیز بار دیگر مقابل دفتر شرکت تجمع کردند و خواستار بازگشت به کار شدند.
شنبه ۲۹ مهر، کارگران قرارداد معین ستادی مناطق نفت‌خیز جنوب، شرکت فلات قاره و منطقه یک عملیات انتقال گاز میانکوه مقابل ساختمان مدیریت مناطق نفت‌خیز در اهواز تجمع کردند.
این تجمع با فراخوان قبلی برگزار شد و کارگران زن نیز در آن شرکت داشتند. کارگران قراردادی نفت، به دلیل نوع قراردادشان میان وزارت نفت و وزارت کار سرگردانند. آن‌ها خواستار اجرای مصوبه دی ماه ۱۴۰۰شورای اداری و استخدامی صنعت نفت و استخدام رسمی در صنعت نفت هستند.
کارکنان رسمی وزارت نفت شاغل در مراکز عملیاتی یکشنبه ۳۰ مهر به روال هفته‌های اخیر، دست به اعتراض و تجمع زدند.
۳۳ کارگر پایانه‌ها و مخازن پتروشیمی بندر ماهشهر که از یک ماه پیش توسط کارفرما بیکار شده‌اند، مقابل شرکت تجمع کردند و خواستار بازگشت به کار شدند.
کارگران روزمزدی فضای سبز شرکت نفت آغاجاری خواستار تبدیل وضعیت شغلی خود شدند. کمیته ساماندهی پیمان‌های حجمی شرکت ملی نفت در مناطق نفت‌خیز جنوب، که قرار است تکلیف وضعیت شغلی کارگران را روشن کند، در اردیبهشت امسال وعده داد وضعیت شغلی کارگران را مشخص کند اما هنوز اقدامی صورت نداده است. کارگران از سال ۸۶ در استخدام شرکت نفت بوده‌اند اما سال ۱۴۰۰، شرکت نفت آغاجاری آن‌ها را به یک شرکت پیمانکار سپرده است.
کارگران روزمزد واحد خدمات پتروشیمی جم واقع در عسلویه خواستار تبدیل قرارداد به قرارداد دایم و امنیت شغی شدند. کارگران در واحد خدمات پتروشیمی جم کار می‌کنند. آن‌ها در ازای کار مشابه با کارگران رسمی، مزد کمتری می‌گیرند و از حق مرخصی، حق اضافه‌کاری و سایر مزایا بی‌بهره‌اند.
کارکنان رسمی شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری چهارشنبه سوم آبان در اعتراض به سقف حقوق و محدودیت سنوات بازنشستگی مقابل ساختمان مدیریت شرکت تجمع کردند.
چهارشنبه سوم آبان، تجمعی هم از سوی کارگران ارکان ثالث منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی برگزار شد.
بازنشستگان بانک‌ها به صف بازنشستگان معترض پیوستند
تجمع‌های بازنشستگان در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه چهارم آبان، چه به لحاظ شمار شرکت‌کنندگان در تجمع‌ها و چه از نظر پیوستن گروه‌های دیگری از بازنشستگان به معترضان خیابانی گسترش یافت.
بازنشستگان چند بانک از جمله بانک ملت و بانک صادرات نیز به اعتراض‌های خیابانی روی آوردند. در اهواز، بازنشستگان تامین اجتماعی و بازنشستگان کشوری تجمع مشترک برگزار کردند.
شنبه ۲۹ مهر بازنشستگان بانک ملت و بانک صادرات در اعتراض به وضعیت معیشتی خود و عدم پرداخت مطالباتشان از سوی صندوق بازنشستگی تامین آتیه مقابل ساختمان مرکزی این صندوق در خیابان سمیه تهران تجمع کردند.
بازنشستگان فولاد یکشنبه ۳۰ مهر در اصفهان، اهواز، رودبار و تهران تجمع کردند. بازنشستگان تامین اجتماعی در همین روز، در اراک، دزفول، شوش، اهواز، کرمانشاه و مشهد تجمع کردند.
تجمع هفتگی بازنشستگان مخابرات دوشنبه اول آبان در دستکم ۱۶ مرکز استان و چند شهر برگزار شد.
بازنشستگان کشوری سه‌شنبه دوم آبان در چند شهر به خیابان آمدند و به فقر معیشتی، نداشتن بیمه درمانی کارآمد و عدم اجرای وعده‌های دولت تجمع کردند.
برخی شعارهای این هفته بازنشستگان
لشکری کشوری تامین اجتماعی، اتحاد اتحاد
ازبس دروغ شنیدیم، ما دیگه رای نمی‌دیم
نه خواری نه ذلت، مرگ براین عدالت
پیام ما به دولت، خجالت خجالت
ازخوزستان تا تهران، ننگ بر این مدیران
نوبت ما که میشه، خزانه خالی میشه
تامین اجتماعی، چه اسم اشتباهی
یخچال بازنشسته، خالی تر از گذشته
حقوق نصف نیمه، سکوت کنی همینه
ننگ ما ننگ ما، صدا وسیمای ما
هفتهای مرگبار برای نیروی کار
در هفتهای که ده‌ها کارگر، کولبر و سوختبر جان خود را از دست داده یا مصدوم شدند، مدیرکل پزشکی قانونی مازندران- از افزایش حوادث منجر به مرگ کارگران در شش ماهه اول امسال خبر داد. علی عباسی گفت حوادث منجر به مرگ به نسبت شش ماه اول سال ۱۴۰۱، پنج درصد افزایش داشته است. در این دوره، ۶۹ نفر (همگی مرد) در مازندران در اثر حوادث کار جان باخته‌اند. «۲۵ نفر از این افراد بر اثر سقوط از بلندی، ۱۹ نفربر اثر برق گرفتگی، ۱۳ نفر بر اثر اصابت جسم سخت و ۱۲ نفردیگر در حوادث کار دیگر جان خودرا از دست داده‌اند.»
جمعه ۲۸ مهر، شش کارگر کشاورزی شهر مزرج از توابع قوچان، در اثر واژگونی سرویس حمل و نقل دچار حادثه شدند. پنج تن از کارگران که چهار نفرشان زن بودند، در دم جان باختند. یک زن کارگر هم که مصدوم شده بود به بیمارستان انتقال یافت.
جمعه ۲۸ مهر، یک کودک کار به نام مارتین حسین‌پناهی هنگام کار در یک کارخانه سبد سازی در سنندج، در چرخ دنده دستگاه گیر کرد و جان خود را از دست داد. مارتین حسین‌پناهی ۱۶ ساله بود.
۲۸ مهر، یک کارشناس بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار در یک واحد تولیدی در نجف‌اباد اصفهان بر اثر سقوط دستگاه تهویه جان خود را از دست داد. نام این کارشناس بهداشت و ایمنی محیط کار، یاسین ویسی اعلام شده است.
۲۹ مهر، یک کارگر ساختمانی در شیراز هنگام کار در اثر وقوع زلزله از ارتفای به پایین سقوط کرد و جان باخت.
یکشنبه ۳۰ مهر، انفجار سایت ۲۵ مگاواتی نیروگاه پرند دو کارگر، یکی در دم و دیگری پس از انتقال به بیمارستان جان باختند. چهار کارگر که مصدوم شده بودند نیز به بیمارستان الزهرا در تهران انتقال یافتند. مصدومان و جانباختگان کارگر گروه «مپنا» بودند. جانباختگان این حادثه خلیل نوروزی و معین جامه‌بزرگ نام داشتند. خلیل نوروزی سوپروایزر ارشد شرکت توگا بود و معین جامه‌بزرگ مهندس بهره‌برداری. مدیر کل مدیریت بحران و پدافند غیر عامل وزارت نیرو علت حادثه را نقص فنی اعلام کرد.
دوم آبان، یک مامور آتش‌نشانی هنگام خاموش کردن آتش یک ساختمان چهارطبقه در شهر انزلی از ارتفاع سقوط کرد و مصدوم شد.
دوم آبان، ۱۶ کارگر کارخانه‌های واقع در شهرک صنعتی رشت در اثر تصادف سرویس حمل و نقل کارگران مصدوم و روانه بیمارستان شدند.
سوم مهر، یک کارگر راه‌آهن جنوب شرق زاهدان به نام حسین خدری در اثر برخورد با واگن قطار جان خود را از دست داد. در همین روز یک کارگر باغبان در استان البرز در اثر سقوط از درخت به شدت مصدوم شد و حین انتقال به بیمارستان جان باخت. یک کارگر مبل‌سازی از دیگر قربانیان این روز بود. این کارگر ۲۰ ساله حین استراحت در کارگاه مبل‌سازی به دلیل گازگرفتگی با اجاق خوراک پزی جان خود را از دست داد.
کولبران و سوختبران نیز در هفته‌ی منتهی به پنجشنبه چهارم آبان از مرگ و مصدومیت در راه کسب لقمه‌ای نان بی‌نصیب نماندند. ۲۷ مهر جهانگیر براهویی سوختبر ۲۰ ساله در محور نهبندان به سفیدآبه جان باخت.
یکشنبه ۳۰ مهر، سه کولبر اهل شهر جوانرود در نوار مرزی نوسود هدف گلوله ماموران قرارگرفته و مصدوم شدند. در همین روز، یک کولبر ۱۸ ساله در همان مسیر هدف تیراندازی ماموران قرار گرفت و مصدوم شد. آرمان برزگر، از دیگر قربانیان شلیک مستقیم ماموران در این روز بود.
اول آبان، کولبر ۲۵ ساله‌ای به نام زانکو گوهری در نوارمرزی هنگه‌ژال بانه هدف گلوله قرار گرفت و مصدوم شد.
سەشنبە ۲ آبان، محسن کانی ۳۵ ساله در نزدیکی بانه هدف گلوله ماموران قرار گرفت و جان باخت.