جنگ حماس و اسرائیل وارد چهارمین روز خود شد و همچنان از دو طرف قربانی میگیرد. اسرائیل به بمباران نوار غزه در شبانه روز گذشته ادامه داد و ساختمانهای مسکونی را هدف قرار میدهد.
این بمبارانها پس از آن صورت گرفت که اسرائیل «محاصره کامل» غزه از جمله ممنوعیت ورود مواد غذایی و سوخت را اعلام کرد. چنین محاصرهای از سوی ارتش اسرائیل با هدف گرسنگیدادن به مردم غزه، طبق توافقنامههای سازمان ملل متحد جنایت جنگی محسوب میشود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) سهشنبه ۱۸ مهر / ۱۰ اکتبر خواستار گشودن یک «گذرگاه بشردوستانه» در نوار غزه شد.
سخنگوی سازمان جهانی بهداشت در نشست توجیهی سازمان ملل در ژنو گفت: «یک گذرگاه بشردوستانه برای رساندن تجهیزات پزشکی ضروری به مردم نیاز است.»
او افزود که این سازمان در حال مذاکره با طرفهای مختلف در این زمینه است.
پیش از آن وزارت بهداشت فلسطین هم خواستار ایجاد یک «گذرگاه امن برای اطمینان از ورود کمکهای فوری پزشکی» به بیمارستانهای غزه شده بود.
آخرین آمار قربانیان این جنگ به ۷۰۴ فلسطینی در غزه و بیش از ۹۰۰ نفر در اسرائیل رسیده است.
خبرگزاری فلسطینی صفا صبح سهشنبه از شلیک توپخانه اسرائیل به شرق اردوگاه آوارگان بوریج در مرکز غزه خبر داد.
ماها حسینی، مدیر استراتژی نهاد ناظر حقوق بشر «یورو-مِد» (Euro-Med Human Rights)، به الجزیره گفت که ساکنان غزه جایی برای فرار از بمبارانهای اسرائیل ندارند. او گفت: «شب گذشته بسیاری از محلههای مسکونی هدف قرار گرفتند و بخش جنوبی نوار غزه بیشترین حملات را متحمل شد.»
ماها حسینی افزود: «حدود پنج هزار نفر از خانههای خود تخلیه شدهاند تا نیروهای اسرائیلی بتوانند کل میدانها را بمباران کنند و کل محلهها را از بین ببرند. مردم جایی برای رفتن ندارند. آنها هیچ سرپناهی ندارند.»
اسرائیل پیش از این اعلام کرده بود که مردم غزه این شهر را تخلیه کنند زیرا قصد دارد بمبارانهای خود را ادامه دهد.
بهگفته ماها حسینی: «مردم از یک منطقه مورد هدف به منطقهای میروند که بعداً هدف قرار خواهد گرفت.»
الجزیره نوشته است که نیروهای اسرائیلی با بیش از ۲۰۰ حمله هوایی در طول شب، منطقه محاصرهشده غزه را کوبیدند و از جمله محلههای مسکونی و تجاری مورد حمله قرار گرفتند.
اسرائيل برق غزه ۲,۳ میلیون نفری را هم قطع کرده. بنا به این گزارش، غزه در دو روز گذشته تنها چهار ساعت برق داشته است و تنها نیروگاه منطقه نیز اعلام کرده که حداکثر تا دو روز دیگر میتواند کار کند و پس از آن، کل نوار غزه حتی یک ساعت برق نخواهد داشت مگر اینکه سوخت وارد غزه شود.
«هر ۴ ساعت یک حمله به غزه»
این تنها غیرنظامیان نیستند که از قطع برق رنج میبرند. بیمارستانها با صدها مجروح و بیمار بستری بهشدت تحت فشار قرار خواهند گرفت.
وضعیت در تمام بیمارستانهای غزه غیرقابل توصیف است. بزرگترین بیمارستان کل نوار غزه از جسدها و مجروحان پُر شده است. سردخانهها نیز پُر است. برخی خانوادهها بستگان کشتهشده خود را بردهاند تا بتوانند در سردخانه جایی را خالی کنند. بهدلیل شدت بمباران، حتی مراسم خاکسپاری نیز برگزار نمی شود.
سازمان ملل روز سهشنبه اعلام کرد که از زمان حمله غافلگیرانه حماس به اسرائیل در روز شنبه که منجر به حملات هوایی گسترده اسرائیل در نوار غزه شد، بیش از ۱۸۷ هزار و ۵۰۰ نفر در نوار غزه آواره شدهاند.
سازمان ملل افزوده است که انتظار میرود این تعداد افزایش یابد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل از تصمیم اسرائیل برای محاصره کامل غزه ابراز نگرانی کرد و گفت این اقدام وضعیت وخیم را بدتر میکند.
او همچنین گفت این جنگ بدون پسزمینه نیست، بلکه از یک اشغال چند دههای که پایانی بر آن متصور نیست بهوجود آمده است.
از سوی دیگر ارتش اسرائیل اعلام کرد که کنترل «۱۰۰ درصد»ی مرز جنوبی با نوار غزه را در دست دارد و در روز سهشنبه هیچگونه عبوری از این مرز ثبت نشده است.
سخنگوی ارتش اسرائیل گفت وظیفه ارتش اسرائیل این است تا اطمینان یابد که حماس تا پایان درگیریها فاقد هرگونه نیروی بالقوه نظامی بشود.
ارتش اسرائیل تصاویری از حملات هوایی نیمهشب سهشنبه در مناطق ریمال و خان یونس را منتشر کرد. نیروهای اسرائیلی بهویژه مسجدهایی را مورد هدف قرار دادند که بهگفته ارتش اسرائیل، در آنها انبارهای سلاح و مراکز فرماندهی جنگجویان فلسطینی و همچنین چندین مرکز عملیاتی قرار داشت.
روزنامه تایمز اسرائیل با استناد به فهرستی از نیروهای دفاعی اسرائیل گزارش داد که شمار نظامیان اسرائیلی که از آغاز جنگ حماس و اسرائیل کشته شدهاند به دستکم ۱۲۳ نفر رسیده است.
ارتش اسرائیل میگوید از آغاز حمله حماس، حدود چهار هزار و ۵۰۰ موشک از نوار غزه به سمت اسرائیل شلیک شده است.
در روز سهشنبه همچنین گزارش شد که از نزدیک شهر اسدود اسرائیل که در نزدیکی غزه قرار دارد، هر چند دقیقه صدای انفجارهایی شنیده میشود.
ارتش اسرائیل در اقدامی بیسابقه ۳۰۰ هزار نیروی ذخیره خود را فراخوانده و این نگرانی را موجب شده است که قصد حمله زمینی به نوار غزه را دارد. نیروی هوایی اسرائیل میگوید صدها اسرائیلی را که در اروپا زندگی میکنند باز میگرداند تا بهعنوان نیروهای ذخیره نظامی در جنگ خدمت کنند.
در همین حال رسانههای محلی مدعی شدند که ارتش اسرائیل به شهر نابلس فلسطین نفوذ کرده است. ارتش اسرائیل عملیات در نابلس را بهطور رسمی تأیید نکرده است.
در روز سهشنبه شورای محلی در شمال اسرائیل نسبت به احتمال نفوذ در نزدیکی مرز سوریه هشدار داد. بهگزارش روزنامه هاآرتص اسرائیل به اسرائیلیهای ساکن در شمال این کشور نیز دستور داده شده است که وارد پناهگاههای خود شوند.
دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل گفت این کشور هر چهار ساعت یک بار به غزه حمله میکند.
خامنهای: ما نبودیم
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی روز سهشنبه ۱۸ مهر/۱۰ اکتبر در مراسمی ضمن دفاع از عملیات «طوفان الاقصی» حماس دستداشتن جمهوری اسلامی در این عملیات را رد کرد و گفت ایران پشت «این حرکت» قرار ندارد.
خامنهای گفت: «اینکه ایران را پشت این حرکت معرفی میکنند، اشتباه میکنند، ما البته از فلسطین و مبارزات دفاع میکنیم.»
او افزود: «ما پیشانی و بازوی طراحان مدبر و هوشمند و جوانان فلسطینی را میبوسیم اما آنها که میگویند حماسه اخیر کار غیر فلسطینیها است دچار محاسبه غلط شدهاند. آنها ملت فلسطین را نشناختهاند و دست کم گرفتهاند.»
رهبر جمهوری اسلامی جنگ حماس و اسرائیل را «زلزله ویرانگر» و «شکست غیرقابل ترمیم نظامی و اطلاعاتی» برای اسرائیل خواند و گفت: «طراحان فلسطینی با مهارت کامل مشغول کارند» و «همه دنیای اسلام موظف است از فلسطینیها حمایت کند و حمایت هم خواهد کرد، اما این کار، کار خود فلسطینیهاست».
علی خامنهای در سخنانش به طور ضمنی به دولت خودگردان فلسطین و گروههایی که اسرائيل را بهرسمیت شناختهاند اشاره کرد و گفت: «گذشت آن روزی که کسانی میآمدند بلکه بتوانند با زبان، با نشست و برخاست با ظالم برای خودشان در فلسطین یک موقعیتی ایجاد کنند. آن زمان دیگر گذشت.»
روز دوشنبه دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل در اینباره گفت: «ایران بازیگر اصلی است، اما هنوز نمیتوانیم بگوییم که در برنامهریزی یا آموزش [نیروهای حماس] نقش داشته است یا خیر.»
وال استریت ژورنال روز یکشنبه بهنقل از منابع مختلف در حماس و حزبالله لبنان مدعی شد که سپاه پاسداران از ماه اوت در نشستهای برنامهریزی حماس که هر دو هفته یک بار در بیروت برگزار میشود، شرکت کرده است.
نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی در سازمان ملل و وزارت خارجه ایران دست داشتن جمهوری اسلامی در حملات شبهنظامیان حماس علیه اسرائيل را تکذیب کردند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز پیش از این گفته بود که واشنگتن هیچ مدرکی درباره اینکه ایران در پشت این حمله قرار داشته است، در دست ندارد.
واکنشهای بینالمللی
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به اسرائیل، نزدیکترین متحدش در خاورمیانه، قول حمایت «استوار و تزلزلناپذیر» داد.
واشنگتن که سالانه حدود سه میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل ارائه میکند، دستور حرکت کشتیها و هواپیماهای نظامی به اسرائیل را برای مقابله با حمله حماس صادر کرده است.
اسپانیا و فرانسه اعلام کردند که با تعلیق کمک به فلسطینیها مخالفند. خوزه مانوئل آلبارس، سرپرست وزارت امور خارجه اسپانیا میگوید دولت او با پیشنهاد تعلیق کمکهای اتحادیه اروپا به فلسطینیها مخالف است.
آلبارس گفت: «ما نمیتوانیم حماس را که در فهرست گروههای تروریستی اتحادیه اروپا قرار دارد، با جمعیت فلسطین یا تشکیلات خودگردان فلسطین یا سازمانهای سازمان ملل متحد اشتباه بگیریم.»
او افزود: «سرزمینهای فلسطینی احتمالاً در آینده نزدیک به کمکهای بیشتری نیاز خواهند داشت. وزیران خارجه اتحادیه اروپا بعدازظهر روز سه شنبه برای بررسی این موضوع دیدار خواهند کرد.»
وزارت امور خارجه فرانسه هم در بیانیهای گفت: «ما طرفدار تعلیق کمکهایی نیستیم که مستقیماً به نفع مردم فلسطین است و این را دیروز به کمیسیون اروپا به صراحت اعلام کردیم.»
این اظهارات پس از اعلام روز دوشنبه الیور ورهلی، کمیسر اتحادیه اروپا، مبنی بر اینکه تمام پرداختهای این اتحادیه برای برنامه توسعه فلسطینیها «فوراً به حالت تعلیق درخواهد آمد». همراه با اسپانیا و فرانسه، ایرلند و لوکزامبورگ هم مخالفت خود را تعلیق کمکها ابراز کردند. اتریش اعلام کرد که کمکهای مالی به سرزمینهای اشغالی فلسطین را متوقف میکند.
ساعاتی بعد، اتحادیه اروپا اعلام کرد که پرداخت کمکها به فلسطین را متوقف نخواهد کرد.
در همین حال، فرانسه، آلمان، ایتالیا، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا حماس را محکوم کردند و متعهد شدند که از اسرائیل در دفاع از خود حمایت کنند.
در بیانیه رهبران این کشورها آمده است: «کشورهای ما از اسرائیل در تلاشهایش برای دفاع از خود و مردمش در برابر چنین جنایتهایی حمایت خواهند کرد».
آنها افزودهاند: «ما به صراحت اعلام میکنیم که اقدامات تروریستی حماس هیچ توجیه و مشروعیتی ندارد و باید بهطور جهانی محکوم شود. در روزهای اخیر، جهان با وحشت شاهد کشتار خانوادههای اسرائیلی در خانههایشان توسط تروریستهای حماس و سلاخی بیش از ۲۰۰ جوان در حال لذت بردن از یک جشنواره موسیقی و ربودن زنان، کودکان و خانوادههای سالخورده است که اکنون بهعنوان گروگان نگهداری میشوند.»
رهبران این پنج کشور غربی همچنین گفتهاند: «همه ما خواستههای مشروع مردم فلسطین را بهرسمیت میشناسیم و از اقدامات برابر، عدالت و آزادی برای اسرائیلیها و فلسطینیها حمایت میکنیم. اما اشتباه نکنید: حماس نماینده این آرزوها نیست و هیچ چیزی به مردم فلسطین ارائه نمیکند. غیر از وحشت و خونریزی بیشتر.»
وزارت امور خارجه چین نیز گفته است که در حال بررسی راستیآزمایی گزارشها درباره کشته شدن دو شهروند چینی در اسرائیل است. گزارشهای منتشرشده حاکی از آن است که دو کارگر چینی در سدروت در نزدیکی نوار غزه کشته شدهاند.
موسی ابومرزوق سخنگوی حماس روز گذشته به شبکه تلویزیونی الجزیره گفت که دهها اسرائیلی دارای تابعیت دوگانه، از جمله روسها و چینیها، در اسارت حماس هستند.
جوکو ویدودو، رئیس جمهوری اندونزی نیز خواستار قطعنامهای براساس معیارهای سازمان ملل و پایان «جنگ و خشونت» شد.
در اسرائیل بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این کشور از رهبران اپوزیسیون خواسته است که فوراً یک دولت اضطراری وحدت ملی بدون هیچ قید و شرطی تشکیل دهند.
اما برخی از وزیران برجسته سابق که اکنون مخالفان سیاسی نتانیاهو اند، گفته اند که تنها در صورتی مایل به همکاری با چنین دولتی هستند که برخی از شرکای راست افراطی نخست وزیر «از تصمیمگیری در مورد عملیات نظامی حذف شوند».
حمایت از فلسطین
ائتلافی متشکل از ۳۴ سازمان دانشجویی دانشگاه هاروارد در بیانیهای از مردم فلسطین حمایت کردند. آنها دولت اسرائیل را «رژیم آپارتاید» نامیدند و آن را «تنها مقصر» این جنگ خواندند.
آنها گفتند پس از دههها اشغال سرزمینهای فلسطینی «رژیم اسرائیل را مسئول تمام خشونتهای آشکار» بین فلسطینیها و اسرائیلیها میدانند.
سازمانهایی که این نامه را امضا کردند شامل گروههای حامی مسلمانان و فلسطینیها و همچنین یهودیان هاروارد برای آزادی و سازمان مقاومت آفریقایی ـ آمریکاییها میشوند.
روز دوشنبه، فارغ التحصیلان برجسته دانشگاه هاروارد این بیانیه را محکوم کردند و از دانشگاه خواستند که اقدام کند.