روز یکشنبه ۸ اکتبر/ ۱۶ مهرماه شورای امنیت سازمان ملل متحد پشت درهای بسته در یک جلسه اضطراری در بحبوحه جنگ بین اسرائیل و حماس تشکیل جلسه داد، اما نتوانست به توافق لازم برای صدور بیانیه مشترک دست یابد.
از زمانی که حماس، گروه فلسطینی که نوار محاصره شده غزه را کنترل میکند، روز شنبه به شهرهای اسرائیل حمله کرد و صدها نفر را به اسارت گرفت، دست کم ۱۱۰۰ نفر از هر دو سو کشته شدهاند.
اسرائیل با اعلام وضعیت جنگی و حمله به غزه واکنش نشان داده و صدها نفر را کشته است.
در نشست شامگاه یکشنبه شورای امنیت سازمان ملل ایالات متحده از ۱۵ عضو شورا خواست تا حماس را به شدت محکوم کنند.
تعداد زیادی از کشورها حملات حماس را محکوم کردند و گفتند که کشتار غیرنظامیان باید متوقف شود. رابرت وود، دیپلمات ارشد ایالات متحده، پس از جلسه به خبرنگاران گفت که همه متفقالقول نبودند. وود با اشاره به روسیه که روابطش با غرب پس از حمله به اوکراین به شدت وخیم شده است، گفت: «شما احتمالاً میتوانید بدون اینکه من چیزی بگویم یکی از مخالفان پیشنهاد آمریکا را حدس بزنید.»
جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل حدود ۹۰ دقیقه ادامه داشت. بیانیهای صادر نشد چرا که صدور بیانیه این شورا باید با توافق همه اعضا صورت گیرد.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل گفت: «پیام من در این جلسه توقف فوری جنگ و حرکت به سمت آتشبس و مذاکرات معناداری بود که برای دههها شورای امنیت بر آن تأکید کرده است».
او گفت: «این (نبرد کنونی) تا حدودی نتیجه مسائل حل نشده است.»
امارات متحده عربی که روابط خود را با اسرائیل به عنوان بخشی از توافق ابراهیم در سال ۲۰۲۰ عادی کرد، گفت انتظار دارد جلسات بیشتری در شورای امنیت سازمان ملل در مورد این بحران برگزار شود.
لانا زکی نصیبه، سفیر امارات متحده عربی گفت: «فکر میکنم همه میدانند که امروز، وضعیت بحرانی است. بسیاری از اعضای شورا معتقدند که افق سیاسی منتهی به راه حل دو کشوری تنها راهحل نهایی این مناقشه است.»
نه اسرائیل و نه تشکیلات خودگردان فلسطین (PA)، مستقر در کرانه باختری و رقیب سیاسی حماس، در این نشست شرکت نکردند.
ریاض منصور سفیر فلسطین از دیپلماتها خواست تا بر پایان دادن به اشغالگری اسرائیل تمرکز کنند.
او گفت: «متأسفانه تاریخ برای برخی رسانهها و سیاستمداران از زمانی شروع میشود که اسرائیلیها کشته میشوند. اکنون زمانی نیست که اجازه دهیم اسرائیل انتخابهای وحشتناک خود را دوچندان کند. اکنون زمانی است که به اسرائیل بگوییم باید مسیر خود را تغییر دهد، راهی به سوی صلح وجود دارد که در آن نه فلسطینیها و نه اسرائیلیها کشته نمیشوند.»
سه سازمان حقوق بشر فلسطینی در نامهای سرگشاده برای اعضای شورای امنیت سازمان ملل که پیش از این نشست فرستاده شد، گفتند که انفعال سازمان ملل موجب بروز خشونتهای اخیر شده است و بدین معناست که اعضای آن در آنچه اتفاق افتاده «همدست» هستند.
سازمانهای مستقر در فلسطین – الحق، مرکز حقوق بشر المیزان و مرکز حقوق بشر فلسطین – از کشورهای عضو سازمان ملل خواستند تا به «علل ریشهای رسیدگی کنند و از مردم فلسطین در برابر حملات اسرائیل محافظت کنند».
در همین حال، پیش از برگزاری این نشست، گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، تصاویری از غیرنظامیان اسرائیلی را که توسط حماس به اسارت گرفته شده بودند، به نمایش گذاشت و گفت که باید به این «جنایات جنگی» رسیدگی شود.
حمله حماس به اسرائیل همزمان با اقدامات مورد حمایت آمریکا برای ترغیب عربستان سعودی به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل در ازای توافق دفاعی بین واشنگتن و ریاض است.
سفیر اسرائیل در سازمان ملل گفت که جنگ کنونی بر مذاکرات با سعودی برای عادیسازی روابط اثر نخواهد گذاشت: «ما هیچ دلیلی نمیبینیم که مذاکره را کنار بگذاریم. ما هنوز هم میخواهیم این اتفاق بیفتد. ما هر کاری که بتوانیم انجام خواهیم داد تا به همزیستی مسالمتآمیز با همسایگانمان دست یابیم.»
نوار غزه با حدود دو میلیون نفر جمعیت و مساحتی حدود ۳۶۵ کیلومتر مربع، از سال ۲۰۰۷ پس از یک جنگ کوتاه با نیروهای وفادار به تشکیلات خودگردان، توسط حماس اداره میشود. محاصره غزه در سالهای گذشته وضعیت انسانی در این منطقه را به شدت وخیم کرده است. ساکنان غزه که تحلیلگران آن را بزرگترین زندان روباز جهان مینامند سالها است که در فقر و گرسنگی مطلق زندگی میکنند.