شورای امنیت سازمان ملل متحد (UNSC) روز یکشنبه ۸ اکتبر/۱۶ مهر برای رایزنی درباره تشدید خشونتها میان اسرائيل، حماس و حزبالله لبنان نشست اضطراری برگزار میکند. نشست مذکور به پیشنهاد مالت و با حمایت امارات متحده عربی و برزیل برگزار میشود. چین، دیگر عضو شورای امنیت اعلام کرده که از تشدید خشونتها بین اسرائیل و فلسطینیها «عمیقاً نگران» است و از همه طرفها میخواهد «آرامش» نشان دهند.
وزارت امور خارجه مصر هم اعلام کرده این کشور در حال مذاکره با عربستان سعودی و اردن برای کاهش تنش میان فلسطین و اسرائیل است. ایمن صفدی، وزیر امور خارجه اردن نسبت به «نوسان» اوضاع «بهویژه با توجه به شهرها و مناطقی از کرانه باختری که شاهد حملات و تجاوزهای اسرائیل علیه مردم فلسطین اند» هشدار داده است.
ایالات متحده آمریکا اما میگوید در حال بررسی درخواستهای تلآویو برای کمکرسانی تسلیحاتی به اسرائيل است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در اینرابطه گفت احتمالاً جزئیات بیشتری در مورد کمکهای نظامی جدید به اسرائیل در اواخر روز یکشنبه ارائه خواهد شد. بلینکن به سیانان گفت: «ما در حال بررسی درخواستهای ویژهای هستیم که اسرائیلیها مطرح کردهاند – فکر میکنم احتمالاً امروز بیشتر در مورد آن خواهید شنید». او افزود واشنگتن در حال راستیآزمایی گزارشهای مربوط به ناپدیدشدن شروندان ایالات متحده در اسرائیل است و جو بایدن رئيس جمهوری ایالات متحده دستور داده که «اطمینان حاصل شود که هر آنچه را که اسرائیل در این لحظه برای مقابله با حملات حماس نیاز دارد، فراهم کنیم».
جنگ میان حماس و اسرائیل پس از تحولات روز شنبه بالا گرفته است. روز یکشنبه اسرائیل از زمین، هوا و دریا غزه را هدف قرار داد و همزمان حماس نیز نیروهای بیشتری را به سمت اسرائیل گسیل کرد. در عینحال حزبالله لبنان و اسرائیل در منطقه مرزی آتش مبادله کردند.
افزایش شمار کشتهشدگان و زخمیها
حمله همهجانبه اسرائیل به نوار محاصرهشده غزه پس از حملات شب گذشته احتمال یک فاجعه انسانی دیگر را افزایش داده است. اسرائیل میگوید در حال هدفگرفتن محل استقرار نیروهای حماس است. با اینحال برمبنای آخرین گزارشهای منتشرشده به نقل از مقامهای وزارت بهداشت فلسطین حملات اسرائیل به غزه تاکنون به کشتنشدن دستکم ۳۷۰ نفر و زخمیشدن حداقل ۲۲۰۰ نفر منجر شده است. دست کم ۲۰ کودک در میان کشتهشدگان هستند.
طبق گزارشها دستکم ۶۰۰ نفر هم در اسرائیل کشته و ۲۰۴۰ نفر زخمی شده اند. یکصد سرباز و غیرنظامی هم به اسارت حماس درآمدهاند. از سوی مقابل دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل نیز بدون اشاره به رقم دقیقی اعلام کرد صدها مبارز فلسطینی در درگیریها کشته و دهها تن دیگر اسیر اسرائیل شدهاند.
اعلام جنگ از سوی کابینه اسرائیل
کابینه اسرائیل بهطور رسمی وضعیت جنگی اعلام کرده است. اعلام وضعیت جنگی دست دولت را در عملیاتهای نظامی و امنیتی باز خواهد گذاشت. براساس گزارشها بنیامین نتانیاهو بند مرتبط با اعلام جنگ را فعال کرده است درحالیکه از سال ۱۹۷۳ تاکنون این بند فعال نشده بود. ساعاتی پیش رسانههای اسرائیل اعلام کرده بودند نتانیاهو قرار است نشستی امنیتی را با حضور مقامهای ارشد از جمله وزیر دفاع و رئيس ستاد ارتش اسرائیل در یکمقر نظامی در تلآویو برگزار کند.
با بالاگرفتن تنشها که چشمانداز تاریکی از وضعیت انسانی را ایجاد کرده است، تشکیلات خودگردان فلسطین خواستار برگزاری نشست اضطراری اتحادیه عرب شد.
درخواست تشکیلات خودگران فلسطین برای برگزاری جلسه اضطراری اتحادیه عرب
خبرگزاری رسمی تشکیلات خودگردان فلسطین (وفا) به نقل از مهند العکلوک، نماینده دائم فلسطین در اتحادیه عرب، اعلام کرد تشکیلات خودگران فلسطین درخواستی برای نشست اضطراری وزرای خارجه این نهاد منطقهای ارائه کرده است. در این گزارش آمده است: «این نشست فوری با توجه به تجاوزهای مداوم اسرائیل به مردم فلسطین از جمله تشدید تهاجمهای هزاران شهرکنشین و مقامهای اسرائیلی در روزهای گذشته به محوطه مسجد الاقصی، برگزار میشود».
اسرائیل در حالی عملیات همهجانبه علیه غزه را آغاز کرد که از ساکنان این منطقه محاصرهشده خواسته بود ظرف ۲۴ ساعت غزه را تخلیه کنند. امدادرسانان میگویند این امر ممکن نیست و مردم جایی برای رفتن ندارند.
نبال فرسخ، سخنگوی سازمان غیردولتی جمعیت هلال احمر فلسطین (PRC) در مصاحبهای با الجزیره هشدار داد تیمهای پزشکی در غزه به خاطر افزایش درگیریها برای رسیدگی به مجروحان با چالشهای بزرگ روبرو هستند. او از حمله به کادر تأسیسات درمانی و پزشکی خبر داد و گفت:
ما شاهد افزایش تخلفات علیه مأموریتهای پزشکی خود به دلیل درگیریها هستیم. تاحالا چهار مورد را ثبت کرده ایم. سه نفر از امدادگران ما مجروح شده اند، حال یک داوطلب وخیم است و یکی از آمبولانسها و ساختمان پزشکی ما تخریب شده است.
نبال فرسخ افزود که آنها از جامعه بینالمللی خواستهاند کریدورهای بشردوستانه را باز کنند تا سازمانهای غیردولتی مانند آنها بتوانند با خیال راحت کار خود را برای کمک به مردم در نوار غزه انجام دهند.
جنگ اما همچنان ادامه دارد و شمار کشتهشدگان و زخمیها بالاتر میرود.
ادامه درگیریهای زمینی میان نیروهای حماس و ارتش اسرائیل
همزمان که رسانههای اسرائیلی از نفوذ زمینی نیروهای حماس به شهر ماگن در جنوب اسرائیل و درگیریهای عمده در این منطقه خبر میدهند، شبکه الجزیره نیز اعلام کرد ارتش اسرائیل بهرغم استفاده از تانکهای جنگی علیه نیروهای حماس موفق به بیرونراندن آنها از برخی از شهرها و روستاهای جنوب اسرائیل نشده است و گفته میشود این نیروها دوباره تجهیز و مسلح شدهاند.
طبق گزارش الجزیره ابوعبیده، سخنگوی گردانهای القسام (شاخه نظامی حماس) بیانیه جدیدی را منتشر کرده و از مردم خواسته «به این نبرد بپیوندند».
حماس در کانال تلگرامی خود اعلام کرده گردانهای القسام در تدارک یک حمله موشکی بزرگ با پرتاب ۱۰۰ موشک به شهر سدروت است.
اسامه حمدان، سخنگوی ارشد حماس در اینرابطه گفته است این گروه به غیرنظامیان حمله نمیکند. با اینحال گروههای حقوق بشری از جمله عفو بینالملل کشتن غیرنظامیان اسرائیلی بهدست نیروهای حماس را تأیید کردهاند.
سخنگوی حماس در اینرابطه گفته است: «شما باید بین شهرکنشینان و غیرنظامیان تفاوت قائل شوید. شهرکنشینان به فلسطینیها حمله کردند… ما امیدواریم که عفو بینالملل تواضع بینالمللی داشته باشد تا سلاح های پیشرفتهتر را برای ما بفرستد تا فقط به سربازان حمله کنیم.»
او در پاسخ به این سوال که آیا غیرنظامیان در جنوب اسرائیل نیز شهرکنشین محسوب می شوند، گفت: «همه میدانند که شهرکهایی در آنجا وجود دارد. ما غیرنظامیان را عمداُ هدف قرار نمیدهیم. ما اعلام کردهایم شهرک نشینان بخشی از اشغال و بخشی از نیروهای مسلح اسرائیل هستند. آنها غیرنظامی نیستند.»
روز یکشنبه حزبالله لبنان نیز در منطقه مرزی با اسرائیل وارد درگیری شد.
تبادل آتش میان حزبالله و اسرائیل
در ساعتهای نخستین روز ابتدا اخباری مبنی بر حملهای با توپخانه و موشکهای هدایتشونده به مزارع شبعا از خاک لبنان منتشر شد. منطقه مزارع شبعا تحت کنترل اسرائیل قرار دارد اما لبنان و سوریه هم آنرا بخشی از خاک خود میدانند. حزبالله لبنان مسئولیت این حمله را برعهده گرفت و اعلام کرد: «سه پایگاه اشغالگران اسرائیل را در مزارع شبعا هدف قرار دادهایم».
از سوی مقابل ارتش اسرائیل هم گفت که به این حمله با حملات توپخانهای پاسخ داده است. در بیانیهای که در ایکس (توییتر سابق) منتشر شد ارتش اسرائیل بدون توضیح بیشتری تأیید کرد توپخانه اسرائیل در حال حمله به منطقهای در لبنان است که از آن گلوله شلیک شده و یکی از پهپادهایش به زیرساختهای حزبالله در منطقه کوه دوو در امتداد مرز با لبنان حمله کرده است. «ماموریت حافظ صلح سازمان ملل متحد در لبنان» هم تبادل آتش بین نیروهای اسرائیل و حزبالله را در صبح یکشنبه ۸ اکتبر تأیید کرد و همه را به خویشتنداری فراخواند. حماس پیشتر از همه گروههای مسلح در لبنان خواسته بود به مبارزه با اسرائیل بپیوندند.
ساعاتی بعد گزارشها از ادامه تبادل آتش میان حزبالله و اسرائیل خبر دادند. از تلفات این درگیری خبری منتشر نشده است.
اوضاع در مرز لبنان «بسیار متشنج» گزارش شده است. پهپادهای اسرائیلی در نزدیکی مرز در حال پروازند و مردم حتی در بیروت بیم بروز جنگ دارند. گفته میشود پیوستن حزبالله به جنگ جامعه لبنان را که در گیر بحرانهای سیاسی و اقتصادیست بیش از پیش دوپاره خواهد کرد.
یک افسر پلیس مصر دو گردشگر اسرائیلی و یک شهروند مصری را به ضرب گلوله کشت
درگیری میان نیروهای حماس و اسرائیل بازتاب فراوانی در کشورهای مختلف داشته است.
روز یکشنبه رسانههای محلی مصر از تیراندازی یک افسر پلیس به سوی گردشگران اسرائیلی در اسکندریه خبر دادند. طبق این گزارش دو گردشگر اسرائیلی و یک مصری در این تیراندازی کشته شده اند.
شبکه تلویزیونی اکسترانیوز نزدیک به آژانسهای امنیتی مصر به نقل از یک مقام امنیتی ناشناس گزارش داد که در این حمله که در منطقه پومپیوس پیلار در اسکندریه رخ داده، یک نفر دیگر هم زخمی شده است. گفته میشود مهاجم مظنون بازداشت شده است. طبق گزارش خبرگزاریهای رویترز و اسوشیتدپرس وزارت خارجه اسرائیل و وزارت کشور مصر حمله مرگبار در اسکندریه را تأیید کردهاند.
در عین حال علاوه بر ایران، هزار نفر در ترکیه، عراق، مصر، اردن، مراکش، لبنان و یمن در حمایت از «حق مردم فلسطین برای دفاع از خود و مبارزه با اشغال» به خیابانها آمدهاند. در کویت هم تجمعهایی علیه عادیسازی روابط با اسرائیل برگزار شد. در برخی کشورهای اروپایی از جمله آلمان هم صدها نفر بهصورت مشابه اما در حمایت از «حق دفاع از خود» اسرائیل تظاهرات کردند.
طبق گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، ابراهیم رئيسی، رئيس جمهوری اسلامی (عضو هیئت مرگ در کشتار ۶۷) هم روز یکشنبه در تماسهای جداگانه با زیاد النخاله، دبیر کل جنبش جهاد اسلامی و اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی در مورد «تحولات فلسطین» گفتوگو کرد. جزئیات بیشتری از این تماسها منتشر نشده است.
«ریشه خشونت ستم است»
گروه «صدای یهودیان برای صلح» هم روز یکشنبه با انتشار یک بیانیه مفصل تحت عنوان «ریشه خشونت ستم است»، آپارتاید را دلیل خشونتهای کنونی دانست و علیه جنگ موضعگیری کرد.
این گروه به تشدید خشونت علیه فلسطینیان در ماههای گذشته اشاره کرده و نوشته: «در سال گذشته، نژادپرستترین، بنیادگراترین و راستافراطیترین دولت تاریخ اسرائیل، بیرحمانه اشغال نظامی خود را به نام برتری یهودیان بر فلسطینیان با اخراج خشونتآمیز و تخریب خانهها، کشتار جمعی، یورش نظامی به اردوگاههای پناهندگان و محاصره بیامان تشدید کرده است. نیروهای اسرائیلی در هفتههای اخیر برای تحقیر روزانه بارها به مقدسترین اماکن مسلمانان در اورشلیم یورش بردند. ۱۶ سال است که دولت اسرائیل فلسطینیان غزه را تحت محاصره نظامی شدید هوایی، دریایی و زمینی خفه کرده و دو میلیون نفر را زندانی میکند و گرسنه میکشد و از کمکهای پزشکی محروم میکند. دولت اسرائیل مرتباً فلسطینیان را در غزه قتل عام می کند. کودکان ده ساله ای که در غزه زندگی می کنند قبلاً در طول عمر کوتاه خود تحت تأثیر هفت بمباران بزرگ قرار گرفتهاند».
در این بیانیه آمده است: «دولت اسرائیل ممکن است به تازگی اعلام جنگ کرده باشد، اما جنگ او با فلسطینیها بیش از ۷۵ سال پیش آغاز شده است. آپارتاید و اشغال- و همدستی ایالات متحده در این ظلم – منشأ همه این خشونتهاست. واقعیت از همان زمانی که ساعت را تنظیم میکنید، شکل میگیرد».