توافقی عمومی میان تحلیلگران اوضاع منطقه خاورمیانه در رسانههای مختلف وجود دارد که حملهی وسیع امروز از ناحیهی غزه به اسرائیل غیر منتظره بوده است. در برخی تحلیلها این نکته بیان میشود که فضا به سمت درگیری پیش میرفته است: در فلسطینیها حس انتقام پس از سرکوبهای شدید اخیر تشدید شده و از طرف دیگر راستگرایان افراطی اسرائیل در دولت و جامعه و به ویژه در میان شهرکنشینها در مناطق اشغالی به سمت درگیری گرایش پیدا کردهاند.
وجه “نیابتی” درگیریها هم مورد توجه تحلیلگران است. پرسش این است که: آیا مثلث “جمهوری اسلامی−قطر−حماس و حزب الله” درگیری را پیش آورده تا جلوی صلح میان عربستان و اسرائیل را بگیرد؟
جو بین المللی در محافل دولتی به ضرر فلسطینیهاست. (مجموعهای از واکنشها در اینجا). در رسانهها، از جمله در پایتختهای عربی، توجه به نقش احتمالی تهران در تحریک به حمله، از ابتدای خبر درگیریها، مطرح بوده و گمانزنی در این باره دارد بالا میگیرد.
رسانههای دولتی ایران، به ویژه تسنیم و کانالهای سپاه پاسداران در شبکههای اجتماعی به تفصیل دربارهی جنگ گزارش میدهند و فلسطینیها را پیروز میدانند. از انتقامگیری از حملات اخیر اسرائیل به سوریه هم سخن میگویند. خالد قدومی، نماینده حماس در ایران در گفتوگو با خبرگزاری “میزان” گفته است: «مبارزان مقاومت فلسطین با آگاهی از تهدیدهای رژیم صهیونیستی این عملیات را آغاز کردند و نگران پاسخ رژیم صهیونیستی نیستند.»
یحیی رحیم صفوی، فرمانده اسبق سپاه پاسداران و مشاور نظامی علی خامنهای روز شنبه ۱۵ مهرماه، ساعاتی پس از آغاز تهاجم حماس به اسرائیل در همایشی در تهران گفت: «ما از این عملیات اعلام حمایت میکنیم و مطمئن هستیم که جبهه مقاومت نیز از این موضوع حمایت میکند.»
سرهنگ جاناتان کونریکوس، سخنگوی سابق ارتش اسرائیل در مورد حمله امروز فلسطینیها گفته است:
ما هنوز اطلاعات تأییدشدهای در مورد دامنه حملات نداریم، اما فقط میدانیم که بیسابقه و شدید است. هنگامی که اتفاق از سوی یک نیروی نیابتی ایران رخ می دهد، این دیگر یک امر معمولی نیست. این چیزی نیست که ما بتوانیم با نحوه واکنش معمولاً با حمله به اهداف نظامی از هوا در داخل نوار غزه پاسخ دهیم. ما در مورد وضعیت کاملاً متفاوتی صحبت می کنیم و پاسخ اسرائیل باید متفاوت باشد.
تا نیمروز شنبه، روز شروع درگیری، هنوز فضا در گفتههای مقامات اسرائیلی و ایرانی علیه دیگر، حالت جنگی آشکار ندارد. این وضعیت ممکن است عوض شود.
آنچه سخنگوی سابق ارتش اسرائیل از آن به عنوان «پاسخ متفاوت» به ایران نام برده، اگر در شکل حمله اسرائیل به ایران باشد، ممکن است جو منطقه و وضعیت سیاسی داخل ایران را عوض کند.