از تابستان سال ٢٠١٩ تا اکنون که حزب راستگرای نئا دیموکراتیا دولت را به دست گرفته است، ماشین پروپاگاندای دولت به شیوههای مختلفی تلاش کرده سیاستهای مرگباری را توجیه کند که نه تنها حاوی گفتمانی محافظهکارانه و ضد پناهجویی هستند بلکه موجب افزایش ابراز علنی فاشیسم و حتی اشاعەی اعمال فاشیستی میان ساکنین مناطق مرزی در شرق یونان شده است. نزدیک به پنج سال است که دولت میتسوتاکیس و مافیای پشت پردهاش به هر قیمتی و در هر فرصتی از هیچ حربهای برای تحریک اذهان عمومی علیه پناهجویان ابا نکرده است.
در همان اوایل به قدرت رسیدن حزب نئا دیموکراتیا «بازی مرزها» با اردوغان شروع شد و میتوان گفت که در این پروپاگاندا هم دولت ترکیه و هم دولت یونان به طور کامل همکاری داشتند. از یک طرف دولت در مورد حملهی نظامی ترکیه به استان اژەی شمالی و پس گرفتن جزایری که به جزایر اژه معروفند یک نگرانی غیرواقعی را برساخت و از طرفی دیگر در مورد مرزهای شرقی یک روایت مبتنی بر «امنیت ملی» از پناهجویان ارائە داد کە حاوی اندیشههای بیگانههراسی بود. در این روایت پناهجویان در واقع «جاسوسان اردوغان» هستند که در مرزهای شرقی نفوذ کردەاند و استقلال کشور را به خطر می اندازند. واقعیت امر اما این بود کە دولت تلاش میکرد از موضوع مرزها که به مثابهی یک سیاست “تنظیم دوگانه” کارکرد داشت برای توجیه اذهان عمومی در مورد کشیدن و اتمام دیوار مرزی با ترکیه استفاده کند. نهایتاً میتسوتاکیس دیوار را نیز ساخت و با الهام از دونالد ترامپ که در کنار دیوار مرزی با مکزیک عکس گرفتە بود، عکس یادگاری نیز انداخت.
او در واقع با روزمره کردن این مسئله یک “بحران جعلی” را مسوم به احتمال حلمهی نظامی ترکیە از شرق به یونان را شایع کرد تا بتواند؛
- بودجهی قابل توجهی که برای قسمت نظامی (پلیس، ارتش و مرزبانی) در نظر گرفتە بود را توجیه بکند.
- و نیز با استفادە از نفوذ رسانهای، موضوع مرزها و مرزبانی را به مثابهی تهدید امنیت و استقلال کشور جلوه دهد و آن را به مسئلهای شخصی برای افراد ساکن مناطق مرزی بازنمایی و روایت کند به صورتی که مسئولیت دفاع از مرز و بوم وظیفهی همهی شهروندان است.
دوئل پناهجویان با فاشیسم علنی در مرزهای شرقی یونان
در مرزهای شرقی موسوم به اِورُس هنوز جستجو ادامه دارد. پس از انتشار خبر جانباختن ٢٦پناهجو که در جنگلهای دادیاس به صورت کامل سوخته شده بودند، اطلاعاتی دیگر نیز در مورد گروههای پناهجویان که در قلب آتش گیر افتادهاند منتشر شده است. آنها از ترس دیپورت شدن خشونتآمیزی که در مرزهای شرقی یونان روزانه اتفاق میافتد خود را در منطقەی که دولت آن را منطقەی خطر آتشسوزی اعلام کرده بود، پنهان کردهاند. دو گروه که جمعا ٢٦ نفر بودند جسدشان به صورت کاملسوخته پیدا شد. آنها نه از سازمان های مرتبط و نه از پلیس درخواست کمک کردند و نه با هیچکسی ارتباط گرفتند و در دو راهی مرگ و دیپورت به ترکیه، مرگ را انتخاب کردند.
چند روز بعد، از شبکههای اجتماعی ویدئوی منتشر شد که در آن ١٣ پناهجو (از سوریه و پاکستان) در یک تریلی زندانی شدهاند و فردی که موبایل در دست دارد و ویدئو را ضبط می کند به زبان یونانی فریاد میزند که جاسوسها و عاملان جنگلسوزی را دستگیر کردهام. چند ساعت بعد اسکرین شاتهایی از مکالمات تلفنی یک گروه فاشیستی در فیسبوک منتشر شد که در آن ساکنان مرزهای شرقی میخواهند خودسر و خودمختار مرزها را از “جاسوسان” پاک سازی بکنند. آنها به شلاق، باتوم و چاقو مسلح بودند.
یکی از ساکنان محلی آنجا در گفتوگو با من شرایط را بسیار “ترسناک” توصیف کرد. او گفت:
اینها در اصل شکارچی هستند و تمام جنگل و مراتع کوهستانی اینجا را بلدند، با چاقو و دیگر سلاحهای سرد به چند گروه تقسیم شده و تمام جنگل، خانههای متروک و مزارع را میگشتند. آنها خیلی سازمانیافته دنبال سر پناهجویان میگردند و این بسیار ترسناک است.
مطالب و عکسهای زیاد دیگری نیز در ادامه منتشر شد و در همهی آنها مشخصههای راستافراطی به وضوح دیده میشود. در شبکههای اجتماعی گروه درست کردەاند و به صورت علنی دارند ساکنان آن مناطق را به “شکار انسان” دعوت میکنند. با جاسوس خواندن پناهجویان و به بهانهی حمایت از مرز و بوم دیگر ساکنان محلی را به صورت علنی فرا میخوانند. این سازماندهی فقط در سطح مجازی رخ نداد. در یکی از ویدئوها فردی که لباس ارتش مرزبانی را بر تن دارد دیده میشود که بصورت سرگروه آنها عمل میکند و به آنها مشورت میدهد چگونه پناهجویان را “شکار” بکنند. او به آنها گوشزد میکند که از چاقو و سلاحهایشان استفاده نکنند چون مجبور میشود دستگیرشان بکند.
آنچه که نمایان است او از امکاناتات و قدرتش برای سازمان دادن گروه “داوطلبان” ضد پناهجو استفاده میکند. پس از انتشار آن به دست خو این ویدئو و بازنشر وسیع آن از سوی همین گروه باعنوان “پیروزی” و همچنین در پی اعتراضاتی که به این رفتارهای فاشیستی رخ داد، پلیس سە تن را که در ضبط ویدئو و توزیع وسیع آن دست داشتند بازداشت کرد. بازداشت تنها سه نفر در حالی که هر یک از این گروهها بیش از ٢٠٠ عضو دارند چیزی جز یک اقدام نمادین به عنوان یکی از حربههای دولت برای پنهان کردن گرایشات فاشیستی نبود.
در این میان یکی از نمایندگان مجلس، پاریس پاپاداکی از حزب راستگرای “راه حل یونانی” با انتشار یک پست در صفحهی شخصی خود به صورت علنی از شکار پناهجویان دفاع کرد. نخستوزیر، کیریاکوس میتسوتاکیس نیز در نشت این هفتهی مجلس با صراحت تمام گفت : «تقریباً مطمئن هستم که آتشسوزی جنگلهای اِورُس تحت عوامل انسانی رخ داده است». او در ادامه افزود: «آتش در مسیرهایی شروع شد که همه میدانیم مهاجران و عوامل بیگانه در آنجا عبور و مرور دارند» و نسبت به مرگ ٢٦ پناهجو که جانشان را از دست دادن نیز اینچنین گفت: «کسانی که آنجا بودند (پناهجویان) نبایستی در آن منطقه خطر حضور میداشتند و کسی به آنها نگفته بود که از مرزها رد شوند و بروند در میان آتش!».
نسبت دادن آتشسوزی به پناهجویان در حالی مطرح شده که سازمان آتشنشانی منطقەی شرق اعلام کرده بود رعدوبرق و فقدان تدابیر تکنیکی در آن منطقە عامل آتشسوزی است.
دعوت به شکار پناهجو
از همان روز اول شروع آتشسوزی این گروها با هدف شناسایی و دستگیری و ضرب وشتم کردن پناهجویان شکل گرفتند و میتوان گفت همهی این عملیات فاشیستی با آگاهی مراجع مسئول رخ داده است. دبیر اول حزب راه حل یونانی ولوپولوس از دستهواژەی “هموطن قانون را خودت اجرا کن” استفاده کرد که بسیار یادآور “آتش به اختیار” جمهوری اسلامی است.
یکی از تکاندهنده ترین ویدئوها اما مربوط به گروگان گیری ١٣ نفر پناهجو بود که پلیس آنها را به جرم عاملان آتشسوزی دستگیر کرد. کسانی که از طرف ساکنان منطقه و گروههای ضد پناهجو_ فاشیستی گروگان گرفته شده بودند، حالا متهم به آتشسوزی هستند. روز ٢٤ اوت یکی از ١٣ نفری که در تریلی گروگان گرفته شدە بود، در حضور دادستان به عنوان شاهد آنچه را دیده بود به دادگاه غیر علنی ارائه داد. پس از چند روز متن سخنان شاهد (آ- عرفان اهل پاکستان) به زبان یونانی در روزنامهها منتشر شد.
آ- عرفان اهل پاکستان اشاره در شهادتش توضیح داد چگونه سە نفر با لباس شخصی که هیچ سمت یا مسئولیت اداری-انتظامی نداشتند آنها را در یک تریلی زندانی و سپس به آتشسوزی متهمشان کردند:
روز ٢١ ماه اوت ما که پنج نفر بودیم و همه اهل پاکستان، توانستیم از مرز ترکیه وارد یونان شویم. حدودا یک ساعت پیادەروی کردیم تا به رودخانه رسیدیم پس از رودخانه یک ماشین به سمت ما آمد ما را سوار کرد و بعد از یک ساعت و اندی راننده ناگهان نگه داشت و ما را پیاده کرد و به ما گفت همین جا بمانید من دوباره بر می گردم دنبالتون… آنجا که منتظر بودیم یک موتورسوار به محض اینکه ما را دید با موبایلش یک تماس تلفنی برقرار کرد. ما وسط یک جاده بودیم که اطراف آن خانه بود پس از مدتی کوتاه یک ماشین به سمت ما آمد و از سمت دیگر سە نفر به ما نزدیک شدند که عصای فلزی و چماق به همراه داشتند. تا توانستند ما را کتک زدند…. ما را در یک تریلی انداختند و شروع کردند از ما فیلم و عکس بگیرند. چند ساعتی ما را در آن اتاقک نگه داشتند به طوری که نمیتوانستیم نفس بکشیم و وقتی اعتراض میکردیم که در را باز کنند، آنها در را باز میکردند و ما را کتک میزدند و دوباره در را میبستند…. از ما به انگلیسی در مورد آتشسوزی سوال میکردند و خود را پلیس جا زده بودند… پس از مدتی در را باز کردند و هشت نفر دیگر به ما اضافه شدند. آنها اهل سوریه بودند و ما ١٣ نفر را نزدیک به چهار ساعت در آن تریلی اسیر کرده بودند تا اینکه پلیس آمد و ما را بیرون آوردند…
این تنها یک نمونه از بسیاری از سیاستهای دولت یونان است که به مرگ پناهجویان منتهی شده است، از جمله پناهجویان سوریهای و افغانستانی. واقعیتی تلخ و در عین حال طنز از سرنوشت انسانهای از جنگ و مرگ گریخته که به کشورهای “امن و دمکراتیک” اروپایی میرسند اما اینجا، یعنی در یونان، بهشت گردشگران ثروتمند به کام مرگ فرستاده میشوند.
نمایش تراژیکی که در اِورُس به اجرا درآمد در واقع نمودی است حاصل از رابطهی دیالکتیکی بین مکانیزمهای سرکوبِ حکومتی-مرزی با روایت امنیت ملی که خود این امر به صورت نهادینه ریشه در گفتمان دولت-ملت دارد. برآیند انضمامی این رابطە را نه تنها در یونان بلکه بە طور کلی در اروپا روزانه قابل مشاهده است. همین حالا از وضعیت نیروهای سیاسی در فرانسە و ایتالیا میتوان دریافت که محافظهکاری و گرایش به راست چگونه در دولتها عادی شده است و هر روز بیشتر اشاعه پیدا می کند. اکنون می توان به وضوح دید که چگونه این افراطگرایی دولتها بە طور روزمره با استفاده از مکانیزمهای قدرت و پروپاگاندای رسانهای، بیگانههراسی و نژادپرستی را قانونی و موجه نشان میدهند.