افسران ارتش که در کودتای روز چهارشنبه ۳۰ اوت/ ۸ شهریور در گابن قدرت را به دست گرفتند، ژنرال بریس اولیگوی نگوما را به عنوان رهبر انتقالی دولت غرب آفریقا معرفی کردند.
رئیس جمهور مخلوع، علی بونگو، در ویدئویی در خانه خود ظاهر شد و از «دوستان خود در سراسر جهان» خواست تا از طرف او با صدای رسا اعتراض کنند.
گابن مستعمره سابق فرانسه و یکی از تولیدکنندگان عمده نفت و اورانیوم آفریقا است.
سرنگونی دولت علی بونگو به حضور ۵۵ ساله خانواده او در قدرت پایان داد.
افسران ارتش در ساعات اولیه روز چهارشنبه در تلویزیون ظاهر شدند و گفتند که قدرت را به دست گرفتهاند.
آنها گفتند که نتایج انتخابات تقلبی روز شنبه را که در آن بونگو برنده اعلام شد نمیپذیرند.
افسران همچنین گفتند که یکی از پسران بونگو را به جرم خیانت دستگیر کردهاند.
در عرض چند ساعت، ژنرالها برای بحث در مورد اینکه چه کسی این انتقال قدرت را رهبری خواهد کرد، گرد هم آمدند و با رأی همه کودتاچیان با انتصاب ژنرال نگوما، رئیس سابق گارد ریاست جمهوری موافقت کردند.
جمعیت در لیبرویل و جاهای دیگر اعلامیه کودتای ارتش را جشن گرفتند.
اما سازمان ملل متحد، اتحادیه آفریقا و فرانسه که روابط نزدیکی با خانواده بونگو داشتند، این کودتا را محکوم کردند.
وزارت امور خارجه ایالات متحده از ارتش گابن خواست تا به «ماهیت غیرنظامی حکومت» احترام بگذارد و از آنها خواست تا سلامت و امنیت مقامهای دولتی را تضمین کنند. بریتانیا هم «تسخیر نظامی غیرقانونی» قدرت را محکوم کرد.
مدتهاست که مردم مستاصل گابن که زیر بار تورم و افزایش هزینههای معاش قرار دارند از خانواده بونگو – که ۵۵ سال بر گابن حکومت کردند – اعلام نارضایتی کردهاند.
در گزارش بیبیسی از پایتخت گابن یکی از ساکنان لیبرویل که خواست نامش فاش نشود، گفت: «ابتدا میترسیدم، اما بعد احساس شادی کردم. من به دلیل اینکه متوجه شدم کودتایی رخ داده، ترسیدم، اما خوشحالیام این است که ما مدتها منتظر سرنگونی این رژیم بودیم.»
گابن یک کشور غنی از نفت و مواد معدنی از جمله اورانیوم در سواحل غربی آفریقای مرکزی است و تنها ۲٫۴ میلیون نفر جمعیت دارد.
علی بونگو که برنده انتخابات مورد مناقشه روز شنبه اعلام شد از سال ۲۰۰۹ در منصب رئیس جمهوری بوده است. پیش از آن، پدرش به مدت ۴۱ سال در قدرت بود.
ژنرال نگوما، ۴۸ ساله، در سه بیانیه اولی که سران کودتاچی در تلویزیون ملی برای اعلام کودتا خواندند، غایب بود. اما پس از آنکه او به عنوان رهبر دولت انتقالی انتخاب شد تصاویری از حضور او در جمع مردم و شادیهای خیابانی متعاقب آن در تلویزیون ملی پخش شد.
او دستیار پدر رهبر برکنار شده، عمر بونگو بود که تقریباً ۴۱ سال تا زمان مرگش در سال ۲۰۰۹ بر گابن حکومت کرد.
خبرگزاری فرانسه نوشته است که ژنرال نگوما که اکنون در رأس حکومت کودتا است به عمر بونگو بسیار نزدیک بود و از سال ۲۰۰۵ تا زمان مرگ دیکتاتور ییشین در بیمارستانی در اسپانیا به او خدمت میکرد.
نگوما در دوره زمامداری علی بونگو هم ابتدا به عنوان وابسته نظامی در سفارتهای گابن در مراکش و سنگال کار کرد.
اما در سال ۲۰۱۸ او به عنوان رئیس اطلاعات زیر نظر گارد ریاستجمهوری – قدرتمندترین واحد ارتش گابن – منصوب شد و جایگزین برادر ناتنی علی بونگو، فردریک بونگو شد.
سکته مغزی و یک کودتای نافرجام
مانند انتخابات عمومی قبلی در گابن، در رأی گیری روز شنبه نیز نگرانیهای جدی در مورد سلامت انتخابات وجود داشت.
آلبرت اوندو اوسا، کاندیدای اصلی اپوزیسیون شکایت داشت که بسیاری از مراکز رأی گیری فاقد برگههای رأی با نام او هستند، در حالی که ائتلافی که او نماینده آن بود گفت که نام برخی از کسانی که از رقابتهای ریاست جمهوری انصراف داده بودند هنوز در برگههای رأی وجود دارد.
هر دو پیروزی قبلی آقای بونگو هم از این جنجالها عاری نبود و او هر بار به تقلب انتخاباتی متهم میشد. این بار، تنها چند هفته قبل از روز انتخابات، تغییرات بحث برانگیزی در برگههای رأی گیری ایجاد شد.
در سال ۲۰۱۸، او دچار سکته مغزی شد و تقریباً یک سال حضور عمومی در سیاست نداشت. بارها از او خواسته شد تا از قدرت کناره بگیرد ولی او به درخواستها بیتوجه بود.
در سال ۲۰۱۹ یک کودتای نافرجام علیه او رخ داد. کودتاچیان که بخشی از نظامیان این کشور بودند پس از شکست در تکمیل برنامه سرنگونی علی بونگو سر از زندان درآوردند.