رسانه‌های کره جنوبی روز دوشنبه گزارش دادند که دارایی‌های ایران که در کره جنوبی مسدود شده بود، هفته گذشته به بانک مرکزی سوئیس منتقل شد.
خبرگزاری رسمی کره‌جنوبی، یونهاپ نوشت که بانک ملی (بانک مرکزی) سوئیس قصد دارد معادل ۶ میلیارد دلار دارایی رفع مسدودی شده ایران که به وون است را ابتدا با دلار و سپس یورو در بازار ارز مبادله کند و برای پنج هفته آینده روزانه حدود ۳۰۰ میلیارد وون (۲۲۳.۸۵ میلیون دلار) را برای انجام این روند عرضه کند.
یکی از مقام‌های وزارت دارایی کره جنوبی با اشاره به حساسیت حقوقی و دیپلماتیک این موضوع از تأیید این گزارش خودداری کرد.
ایران و ایالات متحده اخیراً به توافقی دست یافتند که در آن پنج شهروند آمریکایی بازداشت شده در ایران آزاد می‌شوند و در ازای آن دارایی‌های ایران در کره جنوبی آزاد می‌شود. این پول‌ها به حسابی در قطر منتقل می‌شود که نهایتا ایران می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم به آن دسترسی داشته باشد. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران هفته گذشته گفت که دارایی‌های آزاد شده برای تقویت تولید داخلی استفاده می‌شود. با این حال مقام‌های آمریکایی گفته‌اند که ایران دسترسی مستقیم به این پول‌ها نخواهد داشت و از آن تنها برای پرداخت خریدهای خارجی اقلام غیرتحریمی مانند غذا و دارو می‌تواند استفاده کند.
چرا پول‌ها به سوئیس رفت؟
ایران گفته است که نیازی به دریافت بدهی‌اش به واحد پولی وون کره جنوبی ندارد و باید این مبالغ به دلار یا یورو تبدیل شود. مقام‌های آمریکایی می‌گویند گرچه کره جنوبی با فرآیند تبدیل این بدهی به یورو موافقت کرده ولی نگران است که تبدیل این حجم از بدهی از واحد وون به ارزهای دیگر به یکباره بر نرخ ارز و اقتصاد آن کشور تأثیر منفی بگذارد.
بنابراین، این پروسه در کره جنوبی به کندی پیش می‌رود و در دوره زمانی طولانی‌تری مقادیر محدودی از دارایی‌های مسدود شده را با وساطت بانک‌های اروپایی از جمله همین بانک سوئیسی برای انتقال نهایی به بانک مرکزی قطر تبدیل می‌کند. همچنین گفته شده است که هزینه تبدیل این دارایی‌ها از وون به یورو را «کشور ثالث» تقبل کرده است که احتمالا همان واسطه این معامله یعنی قطر باشد.
علاوه بر این، در فرآیند انتقال پول امکان استفاده از سیستم مالی آمریکا وجود ندارد چرا که در قانون موسوم به تحریم‌های یوترن دلار این شیوه برای جمهوری اسلامی غیرمجاز شده است. بنابراین یک سری نقل و انتقالات پیچیده و زمان‌بر از طریق بانک‌های کشورهای ثالث ترتیب داده شده است.
ایرانی-آمریکایی‌های بازداشت شده چه کسانی هستند؟
هویت سه نفر از پنج زندانی اعلام شده است. هنوز مشخص نیست دو نفر دیگر چه کسانی هستند. دولت آمریکا می‌گوید دو نفر دیگر خواسته‌اند نام‌شان محفوظ بماند و ایران هم تاکنون نامی از آن‌ها نبرده است. نیویورک‌تایمز به نقل از منابعش نوشته که دو نفر دیگر یک «دانشمند» و یک «بازرگان» هستند.
سه نفر شناخته شده یکی سیامک نمازی است که در سال ۲۰۱۵ بازداشت و سپس به اتهام همکاری با دول متخاصم به ۱۰ سال زندان محکوم شد. دیگری عماد شرقی است که با اتهامات مشابه به ۱۰ ساله زندان محکوم شده است.
نفر سوم مراد طاهباز، زندانی بریتانیایی-آمریکایی ایرانی تبار است که در سال ۲۰۱۸ دستگیر شد و او هم به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته از زندانیان مرتبط با کشورهای غربی به عنوان ابزار چانه‌زنی در مذاکرات استفاده کرده است. از این رو سیاست تعامل ایران با غرب همواره با گروگان‌گیری و چانه‌زنی بر سر افراد محبوس گره خورده است.