گوردون براون، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور آموزش جهانی، روز سه‌شنبه ۱۵ اوت/۲۴ مرداد در یک کنفرانس مطبوعاتی مجازی سازمان ملل به مناسبت دومین سالگرد تسلط طالبان بر افغانستان گفت که حاکمان فعلی افغانستان مسئول «توهین‌آمیزترین، شریرانه‌ترین و غیرقابل دفاع‌ترین نقض حقوق زنان و دختران در جهان امروز هستند.»

نخست وزیر سابق بریتانیا گفت که او یک درخواست حقوقی را برای دادستان دیوان کیفری بین‌المللی ارسال کرده است که نشان می‌دهد انکار تحصیل و اشتغال «تبعیض جنسیتی است که باید به عنوان جنایت علیه بشریت تلقی شود و باید توسط دادگاه کیفری بین‌المللی تحت تعقیب قرار گیرد.»

طالبان در اوت ۲۰۲۱، در هفته‌های پایانی خروج نیروهای ایالات متحده و ناتو پس از ۲۰ سال جنگ، قدرت را به دست گرفتند. این گروه همچون زمان حکومت قبلی خود بر افغانستان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ به تدریج قوانین اسلامی را تحمیل کردند. این گروه در اولین اقدام تحصیل زنان و دختران پس از کلاس ششم را ممنوع کرد و اشتغال زنان را در بیشتر مشاغل، فضاهای عمومی و حضورشان در ورزشگاه‌ها را منع کرد. این گروه به‌تازگی هم سالن‌های آرایشی زنان را تعطیل کرده است.

براون از کشورهای بزرگ مسلمان خواست تا هیاتی از روحانیون را به شهر قندهار در جنوب افغانستان، خانه هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، بفرستند تا این موضوع را مطرح کنند که ممنوعیت تحصیل و اشتغال زنان «هیچ مبنایی در قرآن یا دین اسلام ندارد».

او گفت که معتقد است «در داخل رژیم شکافی وجود دارد» و بسیاری از افراد در وزارت معارف و دولت هستند که می‌خواهند حقوق دختران برای تحصیل احیا شود. او گفت که به رغم این مخالفت‌ها «روحانیون قندهار قاطعانه در برابر آن ایستاده‌اند و در واقع به صدور دستورالعمل ادامه می‌دهند».

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی ارشد طالبان، در مصاحبه با آسوشیتدپرس اواخر روز دوشنبه در کابل، سؤالات در مورد محدودیت‌های دختران و زنان را بی‌جواب گذاشت و گفت که وضعیت موجود باقی خواهد ماند. او همچنین گفت که طالبان حکومت خود بر افغانستان را فراگیر می‌دانند که مشروعیتش را از قوانین اسلامی می‌گیرد و با هیچ تهدید مهمی مواجه نیست.

براون گفت که باید به طالبان گفته شود که اگر دوباره به دختران اجازه داده شود به مدارس متوسطه و دانشگاه بروند، کمک‌های آموزشی به افغانستان که پس از اعلام ممنوعیت‌ها قطع شده بود، بازگردانده می‌شود.

وی همچنین خواستار نظارت و گزارش تخلفات و نقض حقوق زنان و دختران، تحریم افرادی که مستقیماً در این ممنوعیت‌ها مسئول هستند، و آزادی افرادی شد که به دلیل دفاع از حقوق زنان و دختران زندانی هستند.

براون گفت که ۵۴ فرمان از ۸۰ فرمان صادر شده توسط طالبان به صراحت زنان و دختران را هدف قرار داده و حقوق آنها را از بین می‌برد.

او اعلام کرد که سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌ها از آموزش اینترنتی برای دختران حمایت و کمک مالی خواهند کرد و از مدارس زیرزمینی و همچنین آموزش برای دختران افغانی که مجبور به ترک کشور هستند و برای رفتن به مدرسه نیاز به کمک دارند، حمایت خواهند کرد.

وی گفت: «جامعه بین المللی باید نشان دهد که علی رغم ممنوعیت‌های دولت افغانستان، آموزش می‌تواند به مردم افغانستان راه یابد.»

براون گفت که تعدادی از سازمان‌ها از مکاتب زیرزمینی حمایت می‌کنند و در چند هفته اخیر ابتکار جدیدی ایجاد شده برای ارائه برنامه‌های درسی از طریق تلفن‌های همراه، که در افغانستان رایج است.

براون گفت که در طول ۲۰ سالی که طالبان از قدرت خارج شده بودند، شش میلیون دختر تحصیل کردند و پزشک، وکیل، قاضی، عضو پارلمان و وزیر کابینه شدند.

او گفت که امروز ۲٫۵ میلیون دختر از تحصیل محروم هستند و ۳ میلیون نفر دیگر نیز در چند سال آینده تحصیلات ابتدایی را ترک خواهند کرد، «بنابراین ما استعدادهای یک نسل کامل را از دست می‌دهیم.»