کاربران شبکه‌های اجتماعی با استفاده از دو هشتگ #نسل_کشی_بلوچ و #BalochGenocide به اعدام بلوچ‌ها که در ماه‌های گذشته افزایش بیشتری یافته است، اعتراض کردند.

در ماه‌های گذشته هم‌زمان با افزایش اجرای احکام در ایران، اعدام شهروندان بلوچ نیز با افزایش چند برابری مواجهه شده است.

خبرگزاری حال‌وش که اخبار بلوچستان را پوشش می‌دهد، چهارشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۲ گزارش داده که طی ۴۸ ساعت گذشته ۱۲ شهروند بلوچ و یک شهروند افغانستانی با اتهامات مربوط به «مواد مخدر» در ایران اعدام شدند.

سازمان حقوق بشر ایران اعلام کرده زندانیانی که با اتهامات مربوط به «مواد مخدر» اعدام شده‌اند، در سه سال گذشته به‌طور مستمر و هر ساله، افزایش شدیدی داشته‌ است. امسال در مقایسه با شش ماه اول سال ۲۰۲۲ که ۹۱ نفر به اتهام‌های مرتبط با مواد مخدر اعدام شده بودند، ۱۲۶٪ افزایش را شاهد بوده و ۲۰۶ اعدام با این اتهام به ثبت رسیده است.

در این میان شهروندان بلوچ قربانیان اصلی اند.

شیراحمد شیرانی نارویی، فعال حقوق بشر بلوچ با اشاره اعدام ۱۲ شهروند بلوچ در دو روز گذشته نوشته است:

«بلوچ‌ها به‌طور سیستماتیک قتل عام می‌شوند و میزان توجه رسانه‌های جریان اصلی به این چیزی‌ست در حد صفر. اجازه دهید صاف و پوست‌کنده بگویم: بلوچ برای مدیا تا زمانی واجد ارزش خبری‌ست که تنور اعتراضات را داغ نگاه دارد.»

سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ و سازمان همه با هم علیه اعدام (ECPM) در گزارشی که فروردین‌ماه سال جاری منتشر کردند، ضمن اشاره به افزایش ۷۵ درصدی آمار اعدام‌ها در سال گذشته میلادی، اعلام کردند که ۳۰ درصد از کل اعدام‌شده‌ها در سال ۲۰۲۲ میلادی شامل شهروندان بلوچ بوده‌ است، در حالی‌ که اقلیت اتنیکی بلوچ تنها حدود شش درصد از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند.

محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران در حساب کاربری خود در توییتر با اشاره به آمار ۳۰ درصدی شهروندان بلوچ در میان اعدام‌شدگان نوشته است:

باید با اعتراض و پوشش خبری هزینه سیاسی اعدام شهروندان بلوچ را برای حکومت بالا بریم. سکوت جایز نیست.

اعدام‌های اخیر در ایران انتقادهای شدید ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا را به دنبال داشته است.

رویا برومند، مدیر اجرایی بنیاد عبدالرحمن برومند پیش‌تر در گفت‌وگویی درباره اعدام شهروندان بلوچ به زمانه گفته بود:

اصولا کُردها، بلوچ‌ها و عرب‌ها در ایران بیشتر از درصد جمعیت‌شان قربانی اعدام دارند و این مساله در ارتباط مستقیم با سرکوب و تبعیض نهادینه علیه این اقلیت‌های تحت ستم است که برای دهه‌ها با آن روبه‌رو هستند؛ یعنی همان حداقل حقوقی که یک متهم احتمالا در تهران یا اصفهان داشته باشد، برای این اقلیت‌ها قائل نیستند و برای بدرفتاری و شکنجه آنان چه در زمان بازجویی و چه پس از آن، دست‌شان خیلی بازتر است.

مهرزاد زارعی، از خانواده‌های دادخواه هواپیمای اوکراینی نوشته است:

«راه دادخواهی ادامه دارد اینو بدونید پیروزی از آن ماست. جمهوری اسلامی در گورستان متولد، و در همانجا نیز دفن خواهد شد.»

خبرگزاری حال‌وش، اسامی ۱۲ شهروند بلوچی که طی دو روز گذشته اعدام شدند را اعلام کرده است:

بیدالله گرگیج، شهسوار شهریاری (پلنگی)، محمد ارباب، اسدالله امینی، سعید براهویی، علی براهویی، خدارحم محمدانی، فرهاد بادروزه (نارویی)، حسین گمشادزهی، یوسف کلبالی، مسعود اسحاق زهی و گرحیم غلجائی. هویت شهروند افغانستانی اعدام شده در حال حاضر نامشخص است.

علاوه بر شهروندان بلوچ، شبکه حقوق بشر کردستان در گزارش ماهانه خود اعلام کرده در تیرماه سال جاری دست‌کم ۱۳ شهروند کُرد در زندان‌های مختلف ایران اعدام شدند.

سازمان عفو بین‌الملل نیز خردادماه امسال در یک بیانیه مطبوعاتی از افزایش سه برابری تعداد اعدام‌های مرتبط با مواد مخدر در سال جاری در ایران خبر داد و اعلام کرد زندان‌های جمهوری اسلامی به «مراکز آدم‌کشی» تبدیل شده‌اند:

مقام‌های ایرانی دست‌کم ۱۷۳ نفر را که به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر در سال جاری پس از محاکمه‌های ناعادلانه محکوم شده‌اند، اعدام کرده‌اند که تقریبا سه برابر بیشتر از این زمان در سال گذشته است.

بر مبنای گزارش عفو بین‌الملل، اعدام برای جرائم مرتبط با مواد مخدر دو-سوم کل اعدام‌هایی را تشکیل می‌دهد که در پنج ماهه اول سال ۲۰۲۳ میلادی در ایران انجام شده است و عمدتا افراد حاشیه‌نشین، فقیر و آسیب‌پذیر را شامل شده است.