به دنبال موج گرما در کشور، دولت روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ۱۱ و ۱۲ مرداد را تعطیل اعلام کرد. خبرهای ضد و نقیضی درباره این تعطیلی شنیده میشود چون ایران روزهایی کمتر از این را نیز تجربه کرده است.
در میان گمانهزنیها شنیده میشود که کمبود شدید برق دلیل این تعطیلی است و کسانی هم امکان افزایش یافتن قیمت بنزین در این دو روز را مطرح میکنند. دلیل تعطیلی اما از سوی علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، در توییتر او «گرمای بیسابقه هوا» عنوان شده است:
با توجه به گرمای بیسابقه هوا در روزهای جاری، به منظور حفظ سلامت شهروندان، هیأت دولت با پیشنهاد وزارت بهداشت مبنی بر تعطیلی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در سراسر کشور موافقت کرد.
بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، روز دوشنبه ۹ مرداد پیشنهاد این تعطیلی را داد و گفت:
در هر شرایطی که عوامل محیطی سلامت مردم را دچار مشکل کند، این وزارتخانه پیشنهاد تعطیلی را به دولت میدهد؛ مانند پیشبینی اخیر سازمان هواشناسی در مورد گرمای آخر هفته که احتمالا منجر به افزایش دمای هوا به بیش از ۴۰ درجه خواهد شد.
همزمان با این اعلام تعطیلی اما صداهای اعتراض در ارتباط با مدیریت نشدن «بحران آب» بلند شده است:
از زابل خبر میرسد معترضان عصر دوشنبه ۹ مرداد، به بحران بیآبی تجمع اعتراضی برگزار کردند. آنان در تجمع خود از جمله پلاکاردی در دست گرفتند که روی آن نوشته شده است: «خاک از سرم گذشته، مرا آب میدهید؟»
خبر برپا شدن این تجمع اعتراضی پس از آن منتشر شد که خبرهایی از اعتراضات گسترده در اعتراض به بیآبی در دیواندره منتشر شد.
عدهای از مردم این شهر که نامش در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی» بارها و بارها شنیده شد، شامگاه دوشنبه و در پی ادامه قطع آب آشامیدنی به خیابان آمدند و ضمن تجمع در مناطق مرکزی شهر، شعارهای اعتراضی سر دادند.
بر اساس ویدیوهایی که از اعتراضات شب گذشته مردم دیواندره منتشر شده است، عوامل سرکوب برای مقابله با معترضان، گاز اشکآور شلیک کردند.
اعظم بهرامی، روزنامهنگار حوزه محیط زیست، ضمن انتشار ویدیویی از این اعتراضات در توئیتر خود نوشت:
اعتراض در دیواندره یک اعتراض تمام قد محیط زیستی بود. رنج مردم برای عدم دسترسی به آب. در بسیاری دیگر از شهرهای ایران هم وضعیت دسترسی به آب در این تابستان داغ همین است. ربطی به میانگین بارش و فاصله از رودخانه و … هم ندارد. تنها پوشش از روی اسکلت منفعتطلبی و انحصار منابع فرو افتاده.
اما بر اساس گزارشهای منتشر شده از دیواندره، به دنبال درگیریها در این شهر، دستکم چهار نفر از شهروندان با شلیک نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی زخمی شدند.
دیواندره در استان کردستان در هفتههای گذشته با قطع پیاپی و گسترده آب آشامیدنی مواجه بوده است. اکنون برخی از اکانتهای توئیتری وابسته به جمهوری اسلامی، از ورود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به این ماجرا و حل مشکل (با توزیع آب و لولهگذاری همزمان) گفتهاند اما در منابع رسمی خبری در این مورد منتشر نشده است.
یکی از این اکانتها هم نوشته است: «آرامش مردم دیواندره خط قرمز سپاه پاسداران است.»(!)
این جمله گرچه معنایی برعکس منتقل میکند اما به نظر لو دهنده منظور اصلی گوینده و مجموعه سپاه پاسداران در منطقه کردستان است.
از سوی دیگر اما شرکت آبفای دیواندره ابتدا دلیل قطع آب گسترده و طولانی را «شکستگی خط انتقال آب» عنوان و چند بار تأکید کرد که با تعمیر و برقراری خطوط، آب شهر وصل شده است اما هر بار قطع آب تکرار شد.
این شرکت روز یکشنبه هشتم مرداد در اطلاعیهای بار دیگر دلیل قطع آب آشامیدنی مناطق وسیعی از دیواندره را «شکستگی خط انتقال آب» عنوان کرد اما تداوم قطع آب تا شامگاه دوشنبه، سرانجام باعث اعتراضات خیابانی مردم شد.
شرکت برق دیواندره هم شامگاه دوشنبه و همزمان با شکل گرفتن اعتراضات مردم این شهر، در اطلاعیهای با رد کردن گفتههای بعضی از مقامهای شهر درباره «قطع برق ایستگاههای پمپاژ خط انتقال آب»، اعلام کرد:
قطع آب آشامیدنی در سطح محلات و شهرکهای مختلف دیواندره طی روزهای اخیر، ارتباطی با قطع برق ندارد.
کردستان و سیستانوبلوچستان، رویارو با یک بحران
مردم زابل در استان سیستان و بلوچستان اما در تجمع اعتراضی خود به «ناکام ماندن سیاستهای دولت جمهوری اسلامی در مقابله با بحران بیآبی، طوفان شن و هجوم ریزگردها» و «محقق نشدن حقابه رودخانه مرزی هیرمند» اعتراض کردند.
افرادی که در جریان این تجمع در جمع مردم سخن گفتند، تأکید کردند که بیآبی در این منطقه وارد مرحله «فوق بحرانی» شده است.
این تجمع که صدها تن از مردم زابل در آن حضور داشتند از سوی رسانههای داخلی، تجمعی «قانونی» خوانده شد.
معترضان از جمله خواستار حضور ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری، در این منطقه و «تشکیل شورای عالی ستاد بحران سیستان» شدند.
به گزارش رسانههای محلی، یکی از سخنرانان در این تجمع با تاکید بر اینکه بحران آب و عدم وجود صنایع در این منطقه، معیشت مردم را دچار مخاطره کرده و ضربات سنگینی به مردم وارد کرده است، گفت:
مردم شمال استان سیستان و بلوچستان خواهان جبران خسارت بخش کشاورزی، بخشودگی مالیاتی و بخشودگی اصل و سود تسهیلات ارائه شده به دامداران هستند.
این تجمع اما پنجمین تجمع در ماههای اخیر برای اعتراض به بحران بیآبی در منطقه شمال سیستان و بلوچستان بود.
استان سیستان و بلوچستان و به ویژه شهرهای شمال این استان چون زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز در حالی شدیدا با بحران آب مواجه هستند که به دلیل شکلگیری کانونهای جدید ریزگردها و بادهای موسمی ۱۲۰ روزه، این منطقه طی سالهای اخیر برای چندین ماه است که با «هجوم ریزگردها» روبهروست.
بیآبی در استانهای دیگر
قطع آب و برق در شهر سده استان خراسان رضوی هم خبرساز شده است چون در جریان یک اعتراض مدنی، اعضای شورای شهر سده در اعتراض به بیآبی استعفا دادند.
علی غلامپور ، یکی از اعضای این شورای شهر که از توابع خواف است، اعلام کرده که اعضای شورای این شهر، در اعتراض به مشکلات قطع آب استعفا دادهاند.
به گفته این شورا، در چند روز گذشته حدود ۱۰ هزار نفر از مردم در این شهر و روستاهای اطراف آن، به آب آشامیدنی دسترسی نداشتهاند.
غلامپور گفته است که شهر سده بهترین منابع آبی خواف را دارد اما مردم با مشکلات آبی زیادی درگیر هستند:
در دو سال گذشته هرچه به مسئولان شهر سده درباره مشکلات آبی مردم تذکر دادیم فایدهای نداشت. در زمستان که مصرف آب کمتر است، آب از شبکه لولهکشی فرسوده این شهر به هدر میرود؛ به نحوی که از جدولهای جلوی خانههای مردم عبور میکند اما مردم ما در خانههایشان آب ندارند. از سال گذشته چندین بار تذکر دادیم که مسئولان خواف فکری برای افت فشار آب بکنند اما باز هم اقدامی انجام ندادند و مجبور به آبرسانی با تانکر شدیم.
به گزارش خبرآنلاین، این عضو شورای شهر سده خبر داده که از سه روز پیش و با افزایش دمای هوا، تانکرهای آب هم به مشکل خوردهاند و اکنون با وجود اینکه شهرداری شبکه آب شهر را تعویض میکند، «باز هم مردم، اعضای شورای شهر را ناتوان میخوانند»:
وقتی دیدیم مسئولان به حرف ما گوش نمیدهند تصمیم به استعفای دستهجمعی گرفتیم.
شورای شهر سده پنج عضو دارد.
به گفته عباسپور، شهرستان خواف ۸۲ هزار و ۸۳۰ نفر جمعیت شهری و ۶۹ هزار و ۶۸۸ نفر روستانشین دارد که ۴۸ هزار انشعاب آب آشامیدنی در شش شهر و ۸۲ روستای این شهرستان زیر پوشش خدمات آب و فاضلاب هستند و آب مورد نیاز آنها با ۴۴۰ کیلومتر شبکه انتقال و ۸۸۰ کیلومتر شبکه توزیع آب منتقل میشود.
شهرستان خواف با چهار بخش، شش شهر و حدود ۹۰ روستا، گستردهترین شهرستان خراسان رضوی محسوب میشود که در ۲۷۰ کیلومتری جنوب شرق مشهد، مرکز این استان واقع است.