وقتی جان کری و ژی ژنهوا از روز چهارشنبه ۱۹ ژوئیه / ۲۸ تیر ۱۴۰۲ به مدت سه روز در پکن به مذاکره نشستند، با وجود گرمای مذاکرات این دو نماینده کهنه‌کار، انتظارات برای رسیدن به نقطه تعادل پایین بود.
جان کری بر این باور است که پیشرفت‌هایی صورت گرفته، اگرچه بیشتر در جهت بازگرداندن روابط دو کشور به مسیر عادی‌اش. با این‌همه، مسائل مختلفی، از سیاست داخلی آمریکا گرفته تا وضعیت آینده کاری دیپلمات‌های فعلی، ممکن است پیشرفت‌های بیشتر را دشوار کند. چین هنوز واکنش رسمی خود را نسبت به مذاکرات منتشر نکرده است.
کری به خبرنگاران گفت: «ما پیش از هر چیز به اینجا آمدیم تا دوباره با یکدیگر در مسیری هماهنگ قرار بگیریم. این یک قدم تازه است. تقریباً یک سال می‌شد که روابط و گفتگوهایمان متوقف شده بود.»
در شرایطی که به خاطر مسائل امنیت ملی، منع ایالات متحده بر صادرات فناوری‌های پیشرفته و سیاست‌های صنعتی تحت هدایت دولت چین، روابط دو کشور بسیار ضعیف شده است، واشنگتن در تلاش است تا روابط بین دو اقتصاد بزرگ جهان را بهبود بخشد.
در پی خشم پکن از بازدید نانسی پلوسی، سخنگوی سابق مجلس نمایندگان ایالات متحده از تایوان که چین مدعی حاکمیت بر آن است، دیدارهای ایالات متحده با مقامات رده‌بالای چین متوقف شده بود. اما در هفته‌های اخیر، وزیر امور خارجه، آنتونی بلینکن و وزیر خزانه‌داری آمریکا، جانت یلن پس از جان کری، وزیر امور خارجه پیشین و نماینده ویژه ایالات متحده در امور اقلیمی، به چین سفر کردند.
به گزارش رویترز، واشنگتن و پکن هر دو اعلام کرده‌اند که علاقه‌مند به تسریع فرآیند عبور از کاربرد زغال‌سنگ و کاهش گاز گلخانه‌ای متان هستند. کری نیز گفته که چین موافقت کرده است که هدف‌گذاری حفظ دمای جهانی در محدوده ۱٫۵ درجه سلسیوس – دمای دوره پیش از صنعتی شدن – باید همچنان برقرار بماند.
چین پیش‌تر نسبت به امکان دستیابی به ۱٫۵ درجه سلسیوس تردیدهایی نشان داده بود و به هدف کم‌تر سخت‌گیرانه دو درجه سلسیوس که نشست اقلیمی پاریس تعیین کرده بود تمایل داشت. کری در این رابطه افزود:
من آسوده‌خاطرم از این‌که ما به جایی رسیدیم که چین به این شدت آماده و مشتاق همکاری است، البته به شرطی که کسی دیگر یا چیز دیگری اوضاع را به هم نریزد.
محیط زیست در سایه سیاست
لی شو، مشاور اقلیمی گروه زیست‌محیطی «گرین‌پیس» در پکن گفت که ایجاد انعطاف‌پذیری بیشتر در رابطه دیپلماتیکی که هنوز شکننده است، عنصری حیاتی در مذاکرات است. لی که دهه‌هاست دیپلماسی اقلیمی چین و آمریکا را دنبال می‌کند، افزود: «اوضاع فعلاً در حد قابل انتظاری خوب است.»
کری و ژی در این دیدار بر پیشروی به سمت اجلاس COP28، جلسه سالیانه سازمان ملل در مورد مسائل اقلیمی که بناست نوامبر امسال برگزار شود، تمرکز کردند.
با این‌همه، همچنان سوال‌هایی در رابطه با آینده بلندمدت وجود دارد، به ویژه اگر وضعیت سیاسی در ایالات متحده تغییر کند یا این دو دیپلمات از سمت خود کناره بگیرند. کری دسامبر ۸۰ ساله می‌شود و ژی هم‌اکنون ۷۳ سال دارد و بیماری باعث شد برای سفرهای خارجی محدودیت داشته باشد.
کری در رابطه با این‌که اگر او یا ژی استعفا دهند چه اتفاقی می‌افتد حدس و گمانی نداشت، اما اقرار کرد که داغ‌شدن سیاست داخلی آمریکا در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ دیپلماسی را سخت‌تر خواهد کرد. جمهوری‌خواهانی که خواستار سیاستی سخت‌گیرانه‌تر در قبال چین‌اند از سفر جان کری انتقاد کرده‌اند.
ما جون، مدیر موسسه محیط زیست و سیاست عمومی در پکن در این باره گفت:
ما همه متوجه شرایط دشوار جان کری هستیم. او همانند همتای چینی خود شور و شوق زیادی برای مسائل اقلیمی دارد. اما در آمریکا، همکاری در زمینه اقلیم تحت تأثیر سیاست داخلی قرار دارد و این مسئله به طرز چشمگیری می‌تواند به دشواری‌ها بینجامد.
اختلافات همچنان وجود دارند. نخست وزیر جمهوری خلق چین، لی چیانگ در دیدار با کری در روز سه‌شنبه ۱۸ ژوئیه / ۲۷ تیر مسائل مالی را پیش کشید و این‌که کشورهای ثروتمند باید هر چه سریع‌تر منابع مالی لازم برای مقابله با تغییرات اقلیمی را فراهم کنند.
دیپلمات ارشد چینی، وانگ یی نیز درخواست کری برای بیرون گذاشتن مسائل اقلیمی از اختلافات دوجانبه گسترده‌تر را رد کرد و گفت که «محیط زیست را نمی‌توان از محیط کلی روابط چین و ایالات متحده جدا کرد.»
هفته گذشته، روزنامه «مردم»، روزنامه رسمی حزب کمونیست چین نوشت که اگر ایالات متحده در مسائلی مانند تحریم‌های تجاری بر صفحه‌های خورشیدی حاضر به مصالحه نباشد، «آبادی» همکاری‌های چین و آمریکا در زمینه تغییرات اقلیمی ممکن است به زودی تبدیل به بیابان شود. اما جان کری به خبرنگاران گفت که هنوز امیدوار است که تا اجلاس اقلیمی سالانه سازمان ملل در دبی، موفقیت‌های دیپلماتیک بیشتری به دست آید.