شماری از دیپلمات‌های پیشین جمهوری اسلامی که رسانه‌های داخلی آنها را دیپلمات‌های ارشد نامیده‌اند در یک بیانیه مشترک به دولت نسبت به سیاست شرق‌گرایی افراطی هشدارد دادند و گفتند:
شرق‌گرایی یک سویه و غربستیزی افراطی و انکار روابطی متوازن با کشورها و قدرت‌های جهانی بدون توجه به الزامات ژئوپولیتیکی ایران خسارات غیر قابل جبرانی را به منافع کشور وارد ساخته و هزینه‌های گزافی را تحمیل می نماید.
این بیانیه جمعی واکنشی است به موضع‌گیری اخیر روسیه در همسویی با شورای همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس است که گفته است: از تلاش‌های امارات برای حل مسئله جزایر سه‌گانه از طریق مذاکرات دوجانبه با ایران یا دادگاه بین‌المللی» حمایت می‌کنند.
وزیر امور خارجه و سخنگوی دولت جمهوری اسلامی طی روزهای گذشته بدون اینکه نامی از روسیه ببرند، به این بیانیه واکنش نشان دادند. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی هم صبح یکشنبه ۲۵ تیر در مجلس گفت جمهوری اسلامی در ارتباط با تمامیت ارضی با هیچ طرفی مماشات نمی‌کند.
او بر خلاف دیگر مسئولان حکومتی روسیه را خطاب قرار داد و گفت: همسایه روس ما باید بداند مسیر همکاری از رهگذر احترام به خطوط قرمز مردم ایران، از جمله تمامیت ارضی و استمرار حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی می گذرد.
دیپلمات‌های پیشین جمهوری اسلامی هم در بیانیه مشترکی که صبح یکشنبه منتشر شد، با بیان اینکه «فدراسیون روسیه همانند جمهوری خلق چین برای پیگیری اهداف منطقه‌ای و منافع خود تمامیت ارضی ایران را وجه المصالحه قرار داده و از این طریق به منافع ملی ایران در عرصه بین‌المللی بی اعتنایی آشکار نموده است»، خطاب به مسئولان دولتی و به ویژه وزارت امور خارجه نوشتند: «دیپلماسی عزتمندانه اقتضا می‌نماید که به هر طریق ممکن و موثر از ادامه چنین جهت گیری‌های غیر قابل قبول در مراودات کشورهای دوست جلوگیری شود.» و «در عرصه منافع ملی و به‌ویژه تمامیت ارضی ایران جای هیچگونه مماشات با هیچ کشور و نظام سیاسی نیست».
بیش از ۶۰ دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی در بخش دیگری از بیانیه خود «عدم رعایت اصولی سیاست نه شرقی نه غربی به معنی عدم تعهد به شرق و غرب و عدم توازن در روابط خارجی و نگاه یک سویه به اصل بازدارندگی در روابط بین الملل» را عامل «تحمیل رفتارهای غیر قابل قبول در رقابت‌های ژئوپلیتیک از جمله اقدامات بی‌محابا از سوی برخی کشورها در نادیده گرفتن جایگاه ایران و تعرض به منافع ملی ایرانیان و تمامیت ارضی کشور» عنوان کردند.
آنها در ادامه گفتند: «تکیه مطلق بر مراودات دوستانه با بخشی از کشورها در عرصه معادلات و داد و ستد بین المللی و در دستور کار نبودن یک سیاست خارجی متوازن و توسعه گرا در تعامل با طیف بزرگی از مراکز و بازیگران اثر گذار در تحولات منطقه‌ای و جهانی، به طور طبیعی میل شدید کشورهای فرصت‌طلب برای سود جویی یک‌طرفه در روابط دوجانبه و چند جانبه با ایران را بر خواهد انگیخت».
این گروه از کارکنان پیشین دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در پایان «سیاست خارجی متوازن در مناسبات منطقه‌ای و جهانی، نگاه واقع‌گرایانه در تعامل با کشورها و خودداری از اتخاد مواضع جانبدارانه در موضوعاتی که منافع ملی و مصالح مردم ایران را تحت تاثیر قرار می دهد» را پیشران سیاست خارجی جمهوری اسلامی در شرایط کنونی برشمردند.
این نخستین واکنش جمعی سیاستمداران حکومتی در ایران به موضع‌گیری روسیه که اصلی‌ترین متحد و شریک اقتصادی ایران به شمار می‌رود، نسبت به مناقشه ایران و امارات بر مالکیت سه جزیره تنب کوچک و بزرگ و ابوموسی است.